Đề bài: Cảm nhận về cuộc đời và tính cách của Nguyễn Bỉnh Khiêm qua bài thơ Nhàn
Cảm nhận về cuộc đời và tính cách của Nguyễn Bỉnh Khiêm qua bài thơ Nhàn
I. Dàn bài Cảm nhận về cuộc đời và tính cách của Nguyễn Bỉnh Khiêm qua bài thơ Nhàn (Chuẩn)
1. Mở bài
Giới thiệu bài thơ “Nhàn” của Nguyễn Bỉnh Khiêm.
2. Cơ thể
– Cuộc sống mà Nguyễn Bỉnh Khiêm thể hiện trong bài thơ là cuộc sống giản dị, trong sạch: + Ông như một lão nông sống cuộc sống tự cấp tự túc với những công cụ như mai, cuốc, cần câu. Khi mọi người xung quanh có sở thích khác, ông vẫn kiên định với cách sống của mình. + Bữa cơm sạch với măng, giá, nhịp sinh hoạt bốn mùa xuân – hạ – thu – đông…(Còn tiếp)
>> Xem chi tiết Dàn ý Cảm nghĩ về cuộc đời và tính cách của Nguyễn Bỉnh Khiêm qua bài thơ Nhàn tại đây.
II. Bài văn mẫu Cảm nhận về cuộc đời và nhân vật Nguyễn Bỉnh Khiêm qua bài thơ Nhàn (Chuẩn)
Để “xa nội”, tránh xa bộ máy quan liêu nhơ nhớp, thối nát, các nhà Nho xưa thường chọn cho mình cuộc sống ẩn dật. Bên cạnh Nguyễn Trãi, Nguyễn Khuyến…, Nguyễn Bỉnh Khiêm cũng là một trong những nhà Nho nổi tiếng với lối sống thế tục này. Bài thơ “Nhàn” đã thể hiện cuộc đời trong sáng và tính cách cao thượng của Bạch Vân Cư Sĩ.
Khác với cuộc sống khi làm quan trong triều, cuộc sống của Nguyễn Bỉnh Khiêm khi về ở ẩn rất giản dị:
“Đây rồi, cái cuốc, cái cần câu Thơ dù ai cũng vui”
Chỉ với hai dòng thơ trên, người đọc có thể hình dung ra một ông lão ung dung tự tại với cuộc đời. “Mận” là công cụ lao động được người dân dùng để đào đất, đào giếng. “Cuốc” dùng để xới đất, xới đất. Nhờ có chiếc cuốc mà người nông dân suốt đời trồng được rau, lúa, ngô, khoai, sắn. Cần câu được dùng để câu cá, cải thiện bữa ăn hàng ngày hay còn là thú chơi tao nhã của một thi sĩ nhằm mục đích thư giãn. Mai, cuốc, cần câu đều là những dụng cụ không thể thiếu của người nông dân và như Nguyễn Bỉnh Khiêm đã trở thành một lão nông thực thụ khi có trong tay những vật dụng đó. Tuy mỗi loại chỉ có “một” nhưng đối với nhà thơ, như vậy cũng đủ làm ông mãn nguyện. Từ “đi lang thang” bộc lộ một sự an nhiên tự tại bằng lòng với cuộc sống tự cấp tự túc ở hiện tại. Dù ngoài kia có bao nhiêu người có “sướng gì”, anh vẫn kiên định với cách sống của mình. Anh ấy tự mình làm việc để tạo ra thành tích, không phụ thuộc vào bất kỳ ai và không ai có thể lay chuyển được anh ấy. Cuộc sống tương tư chẳng phải rất ‘nhàn’ sao?
Bữa ăn hàng ngày của anh cũng rất sạch sẽ và đơn giản:
“Mùa thu ăn măng, mùa đông tắm thác, mùa xuân tắm hồ sen, mùa hè tắm ao hồ”
Mùa nào cũng có măng, mùa đông có giá đỗ. Mùa xuân có hồ sen để tắm, mùa hạ có ao. Nhịp sống của bốn mùa xuân – hạ – thu – đông cứ tiếp diễn và xoay vần như vậy. Nhịp thơ thể hiện sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên. Con người trở nên cao quý hơn nhờ sự hài hòa này. Măng và giá không phải là cao lương mỹ vị, nó chỉ là sản vật thông thường có thể tìm thấy ở bất cứ đâu trên núi rừng. Nguyễn Bỉnh Khiêm không hề cảm thấy thiếu thốn, khổ cực mà ngược lại, ông vui sống như một lão nông.
Không chỉ thể hiện cuộc sống giản dị trong sạch, bài thơ “Nhàn” còn thể hiện sự cao thượng trong nhân cách của Nguyễn Bỉnh Khiêm:
“Ta dại ta tìm nơi vắng vẻ Người khôn tìm chốn ồn ào”
Sự đối lập giữa “ta” – “người”, “dại” – “khôn”, “chốn hoang” – “chốn náo động” đã thể hiện quan niệm sống của tác giả. “Chốn vắng” là nơi trốn trần thế, bình yên, không lo việc chính sự. “Chốn xôn xao” là nơi quan trường phi thị trường, nơi người ta có thể lừa lọc, chen lấn, chà đạp nhau vì những quyền lợi riêng tư. Có người đấu đá nhau vì danh lợi, tranh giành quyền lực. “Tôi dại” ta tìm về chốn bình yên để sống một cuộc đời trong lành, không lo toan, chen lấn với mọi người. Tác giả tự nhận mình ngu để cho người ta “khôn” nhưng thực chất đó là cái dại của một người có bản lĩnh, có tài và có đức. Đó là sự ngu xuẩn của con người khi nhìn thấu thời thế. Có một thành ngữ xưa có câu “Đại trí giả nhược” được hiểu là “người khôn người thông minh lại ngu”. Họ thường không phô trương tài năng, nhưng luôn khiêm tốn. Cách nói “ta dại” – “dân trí” là một cách nói hóm hỉnh và cũng có chút gì đó mỉa mai vì “ta dại” nhưng đó là cái dại của người khôn và cái khôn của người khôn thực chất là cái dại. . Nguyễn Bỉnh Khiêm đến nơi thanh vắng với một thái độ tích cực tránh xa danh lợi tầm thường, tránh xa những điều ảnh hưởng đến đạo đức con người. Có ai đảm bảo sẽ không có chuyện cạnh tranh, ganh đua hay những thủ đoạn nhẫn tâm nhằm thu lợi và danh tiếng cho mình? Có ai có thể đảm bảo rằng sẽ không có cuộc chiến giữa các cường quốc? Tác giả chọn một nơi vắng vẻ để nghỉ ngơi, thư giãn chẳng phải là một lựa chọn khôn ngoan hay sao?
Ông cho rằng sự giàu có giống như một giấc mơ mà chúng ta không thể sống mãi:
“Rượu hãy đến gốc cây tôi sẽ uống Xem phú quý như mộng.”
Danh vọng, địa vị, quyền lực chỉ là những thứ phù du và con người cần tỉnh táo để không bị nó cám dỗ. Men rượu nồng nặc có thể làm người ta mất đi sự tỉnh táo, nhưng không vì thế mà Tuyết Giang Phu Tử bị lừa dối. Dưới những tán cây rợp bóng mát của vùng quê dân dã, ông cũng thưởng thức hương vị rượu ngon và ông cũng thấy rằng vinh hoa phú quý chỉ là một giấc mơ có thể tan biến bất cứ lúc nào. tính cách của anh trở nên cao thượng hơn khi anh không chỉ nghĩ cho mình mà còn nghĩ cho nhiều người khác. Anh cảnh báo mọi người bằng hai từ “thấy” rất dứt khoát. Hãy cùng nhìn nhận và cân nhắc thấu đáo để có một cuộc sống trong sạch và ý nghĩa vì suy cho cùng giá trị của mỗi con người được quyết định bởi nhân cách và lối sống chứ không phải bởi giàu sang hay danh vọng. Nguyễn Bỉnh Khiêm đã thể hiện rõ sự coi thường danh lợi và khẳng định sự lựa chọn của mình là đúng đắn. Chẳng thế mà trong bài “Cảm hứng” ông viết:
“Cao Trinh Lôi vi của thiên hạ?
(Cao nhân, trên đời ai là thư sinh? Nhàn nhã, ta là tiên nhân trên đời!)
Với cuộc sống vừa thanh nhàn vừa nhàn nhã, tác giả tự nhận mình là khách. Anh tìm thấy niềm an ủi trong cuộc sống ẩn dật và luôn tự hào về cuộc sống mình đã chọn.
Có thể nói, bài thơ “Nhàn” đã đề cao rất nhiều cuộc sống thoát tục, hòa hợp với thiên nhiên, đất trời và nhân cách cao cả của Nguyễn Bỉnh Khiêm. Có lẽ vì thế mà bài thơ đã trụ lại cùng dòng chảy văn học hơn bốn thế kỷ cho đến nay.
——-HẾT——-
Cùng với Bài soạn về cuộc đời và tính cách Nguyễn Bỉnh Khiêm qua bài thơ Nhàn, các em có thể tham khảo thêm: Sơ đồ tư duy về bài thơ Nhàn , Triết lý nhân sinh trong bài thơ Nhàn , Sự thanh nhàn của cư sĩ Nguyễn Bỉnh Khiêm qua bài thơ Nhàn , Bình giảng bài thơ Nhàn để hiểu thêm về tác phẩm.
Bản quyền bài viết thuộc về trường THPT Lê Hồng Phong. Mọi sao chép đều là gian lận!
Nguồn chia sẻ: https://c3lehongphonghp.edu.vn
Cảm nhận về cuộc đời và nhân cách của Nguyễn Bỉnh Khiêm qua bài thơ Nhàn