Đề bài: Sáng tác mới của Thanh Thảo trong Đàn ghi ta của Lor-ca
Phân công:
Thanh Thảo, theo nhận xét của nhà phê bình Chu Văn Sơn, là “một cây bút say mê cải cách”, một óc sáng tạo ham học hỏi, Thanh Thảo luôn cố gắng cách tân thơ Việt Nam, anh không chấp nhận những gì đã cũ, đã đi vào cái vốn có. con đường thơ ca Việt Nam xưa và nay. Thay vào đó, Thanh Thảo muốn mang đến một cái gì đó mới hơn tất cả, cải cách đến tận cùng. Chính vì thế, đôi khi những hình ảnh, những liên tưởng trong thơ anh khiến người đọc khó hiểu, mù mịt, trong một đống chữ cứ ngỡ mình phải ở rất xa. Nhưng không hẳn, trong lối viết của Thanh Thảo, sự cải cách chủ yếu bằng bút pháp siêu thực, sử dụng nhiều hình ảnh tượng trưng, siêu thực, phi logic, đôi khi còn hoang tưởng lạ lùng. thường. Và Đàn ghi ta của Lorca là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất thấm đẫm những sáng tạo cải lương của Thanh Thảo trong thơ ca.
Đoạn thơ là niềm tiếc thương khôn nguôi, lòng ngưỡng mộ sâu sắc của Thanh Thảo đối với người nghệ sĩ anh hùng tài hoa đã thua số phận Lorca, cuộc đời ngắn ngủi nhưng chứa đựng nhiều bi kịch. Lor-ca là một nghệ sĩ đa tài, với mong muốn cải cách nền văn hóa của đất nước Tây Ban Nha xinh đẹp vốn lạc hậu và lỗi thời, ông đã dùng âm nhạc và tác phẩm của mình để đấu tranh chống lại chế độ cộng sản. Pháp độc tài phát xít, đấu tranh đòi tự do bình đẳng cho dân tộc. Nhưng người tài hoa thường cô đơn, trong cuộc hành trình ấy đã có lúc Lorca mệt mỏi và muốn dừng lại, bởi không ai có thể hiểu được mình. Đau đớn nhất là cái chết bi thảm của Lorca dưới tay bọn phản động phát xít, ông đã nằm xuống khi cuộc đấu tranh mệt mỏi còn dang dở, khi đất nước còn lạc hậu, xã hội còn đen tối. . Tuy nhiên, tâm thức và hình ảnh người nghệ sĩ anh hùng Lorca ấy vẫn như một vì sao sáng trên bầu trời Tây Ban Nha, bầu trời văn học thế giới, như một biểu tượng của khát vọng cảm xúc bất diệt. khao khát cải cách, đấu tranh cho tự do, đổi mới không ngừng.
Trong Đàn ghi ta của Lorca hầu như không có câu thơ nào thể hiện được hình dáng và tài năng của người anh hùng mà thay vào đó Thanh Thảo đã sử dụng một cách tinh tế hình ảnh cây đàn để hát lên một khúc ca về thế sự. nghệ sĩ Lorca. Xuyên suốt bài thơ, tiếng đàn mang nhiều hình thức gợi lên những cung bậc khác nhau của thế giới Lor-ca. Tự hỏi tại sao Thanh Thảo không lấy một thứ gì khác mà lại là tiếng đàn, có lẽ bởi cây đàn là biểu tượng của văn hóa Tây Ban Nha, cũng là biểu tượng cho tài năng của người nghệ sĩ luôn gắn liền với cây đàn nguyệt, Lorkah từng nói: “Khi tôi chết, hãy chôn tôi với cây đàn”, suốt thời gian ấy, chỉ có cây đàn là người bạn tâm tình, tri kỷ của Lorka. Đó cũng là sự gắn bó của Lorca với quê hương thân yêu, mảnh đất mà ông đã suốt đời đấu tranh cho tự do và đổi mới. Tiếng đàn trong thơ Thanh Thảo rất lạ, “tiếng đàn”, có lẽ trước đó chưa ai hình dung ra một âm thanh nào tương tự. Nhưng nếu gắn với thế giới Lorca thì “tiếng bong bóng” ấy dường như là một sự liên tưởng vô cùng chính xác – sôi động, đẹp đẽ nhưng mong manh. Rồi “ghita nâu”, “ghita lá xanh”, chưa bao giờ nghe tiếng ghita nâu và xanh, quả thật sức sáng tạo của Thanh Thảo đã vượt ngưỡng mà người bình thường có được. có thể tưởng tượng.
Màu nâu ấy có lẽ là màu của đàn, màu của quê hương Tây Ban Nha, màu của nỗi buồn trước cái chết của Lorca, còn màu xanh kia thật khó cắt nghĩa. Tương tự như những hình ảnh “tiếng đàn tròn bọt nước vỡ/ tiếng đàn chảy cả máu” đều khiến người ta liên tưởng đến cái chết bi thảm của người nghệ sĩ, hình ảnh cây đàn thực sự đã bị gảy. từng nốt trầm trong cuộc đời Lor-ca qua ngòi bút sáng tạo độc đáo của Thanh Thảo. Lorca chết không ai chôn, “tiếng đàn không ai chôn/ tiếng đàn như cỏ hoang”, đôi khi người ta dễ liên tưởng đến hình ảnh hồn ma Lorca lang thang nhìn trời mây. . xuống Tây Ban Nha, và tiếng đàn piano theo anh khắp nơi, nhưng đó chỉ là một ý kiến. Cũng có thể nói một cách khác, tiếng đàn ấy, vẫn lan tỏa và sống mãi trong lòng người, người ta có thể giết chết Lorca, nhưng không thể giết chết tâm hồn anh, không thể làm người ta dừng lại. nhớ tiếng đàn của người đàn ông, tiếng đàn ấy có sức sống mãnh liệt như loài cỏ dại.
Một sáng tạo vô cùng độc đáo và nổi bật khác trong Đàn ghi ta của Lorca là những hình ảnh siêu thực xuất hiện trong mỗi khổ thơ. Hình ảnh vầng trăng xuất hiện hai lần trong bài thơ, một lần khi Lorca còn sống “với vầng trăng ngà/trên yên ngựa mỏi”, từ “ngà” rất dễ liên tưởng. có vẻ như một người say, nhưng đối với Lorca đó là sự mệt mỏi, là sự lang thang vô định của người nghệ sĩ trên con đường đấu tranh mệt mỏi. Anh hùng nhất cô độc, anh hùng quá tài cũng cô độc nhất, “trăng ngà” là một hình ảnh đẹp, giàu sức gợi, tuy đôi khi có cảm giác nó không logic cho lắm. .
Lần thứ hai vầng trăng xuất hiện cũng thật quỷ dị trong một hình ảnh siêu thực “nước mắt trăng/ long lanh trong đáy giếng”, đó là vầng trăng trong thơ Đường kết hợp với giọt nước mắt trong thơ mới để than khóc. cho cái chết bi thảm của Lorca, hay ta nên học theo thứ thơ hoang tưởng của Thanh Thảo mà nghĩ rộng ra như vầng trăng nhỏ giọt nước mắt che thân cô đơn của người nghệ sĩ dưới đáy giếng? Bất kể bạn nghĩ về nó như thế nào, nó cũng độc đáo và thú vị. Một hình ảnh khác là hình ảnh “Lorca bơi ngang/ trên cây đàn bạc”, cây đàn, người bạn thân nhất của Lorca giờ đã hóa thành con thuyền bạc đưa chàng qua sông. bi kịch, đó là một chi tiết hoang tưởng khác mà Lorka đưa vào bài thơ. Tưởng rằng Lorca vừa rời sang một thế giới khác, anh bỏ lại tất cả, bỏ lại tình yêu của mình với cô gái Digan, bỏ lại mọi đau khổ ở thế giới này, để đến với anh. một thế giới tốt đẹp hơn, anh ấy tiếp tục ngân nga theo giai điệu “li-la li-la li-la…”
Đọc thơ Thanh Thảo, người ta thường bàng hoàng, ngỡ ngàng trước những liên tưởng lạ lùng, những cải cách phi logic, đôi khi hoang đường, tưởng chừng như thơ anh đã thoát ra khỏi vòng kìm kẹp của thi ca. Truyền thống bay tự do. Thanh Thảo là thế, luôn khát khao cải cách đến cùng, với những sáng tạo chưa ai nhen nhóm, chưa ai nghĩ ra, bộ óc ấy đã đi đến những cái đẹp siêu thực, độc đáo và xứng tầm. nhà văn tiêu biểu nhất của nghệ thuật cải cách thơ ca.
Bản quyền bài viết thuộc về THPT Sóc Trăng.Edu.Vn. Mọi sao chép đều là gian lận!
Nguồn chia sẻ: thptsoctrang.edu.vn