Đề bài: Thúy Kiều, con người của hiện thực khổ đau, con người của vận mệnh thảm kịch
Bài làm:
Bài mẫu số 1:
“Người sao hiểu hết đủ đườngKiếp sao rặt những đoạn đường thế thôi ?”
(Truyện Kiều)
Hai câu thơ trên là những lời thương xót của sư bà Giác Duyên và tiếng nói đồng cảm từ trong tâm của đại thi hào Nguyễn về cuộc sống biến động dữ dội, thăng trầm, vinh nhục của Thuý Kiều. Câu chuyện thế cục trầm luân của nàng Kiều được Nguyễn Du trình bày đã đi qua hàng mấy thế kỉ, nhưng vẫn gây thổn thức trong tim người đọc. Đó là câu chuyện về con người của hiện thực khổ đau, con người của vận mệnh thảm kịch.
Thuý Kiều không chỉ hiện thân cho đỉnh cao của nhan sắc, tài hoa và phẩm hạnh, mà còn là hiện thân cho kiếp hồng nhan đa đoan, thế cục thay đổi liên tục ở nhiều cung bậc xúc cảm khác nhau. Đang là một tiểu thư đài những sống trong cảnh “Êm đềm trướng rủ màn che”, vậy mà qua một phen “gió cuốn mặt duyền” đã làm cho thế cục nàng trải qua bao nỗi truân chuyên, tủi phận. Những biến cố xảy ra liên tục trong thế cục của nàng thể hiện sự thăng trầm ở đời. Ví như, trong tiết thanh minh, khi ra về sau lễ hội “đạp thanh, tảo phần” nàng gặp mộ Đạm Tiên, tưởng như là một điềm không may, nhưng rồi lại gặp được chàng Kim Trọng với “Phong tư tài mạo tót vời/ Vào trong phong nhã, ra ngoài hào hoa”, nghĩ nàng đã có được mối lương duyên tốt. Sau đó, tình cảm ngày thêm mặn nồng, thắm thiết, hai người đã kết lời thề ước trăm năm, ngỡ rằng với vẻ đẹp “tài sắc vẹn toàn”, nàng sẽ có một cuộc sống như trong mơ nhưng rồi biến cố gia đình xảy ra Thuý Kiều buộc phải bán mình chuộc cha và em thoát khỏi vòng lao lung. Lại tưởng rằng, nàng được gả bán cho một Mã Giám Sinh có học vấn – sinh viên trường Quốc Tử Giám – để đổi lấy sự bình yên cho gia đình, nào ngờ, nàng đã rơi vào cái bẫy của một con buôn, kiếm tiền trên thể xác của người phụ nữ. Hắn đã bán nàng vào nhà chứa làm nghề kĩ nữ. Ở nhà chứa, Thuý Kiều được Sở Khanh cứu thoát tưởng rằng đã thoát khỏi “vũng bùn lầy nhơ bẩn” nhưng không, thì ra đó lại là một mưu mô nham hiểm ép nàng phải tiếp khách của Tú Bà dựng ra. Thân cô thế cô ở chốn nhà chứa, nàng buộc phải nuốt nước mắt vào trong và chấp nhận tiếp khách làng chơi. Ở đây, nàng gặp được Thúc Sinh và được chàng lấy về làm vợ lẽ, được sống một cuộc sống hạnh phúc, đủ đầy, bù đắp cho những đớn đau đã trải qua. Ngờ đâu, nàng lại gặp phải hoán vị Thư, máu ghen đã nổi tiếng mà quỷ kế, cay nghiệt thì có thừa. Nàng lại sống trong cảnh “Bắt khoan bắt nhặt tới lời/ Bắt quỳ tận mặt, bắt mời tận tay” đành hát, hầu rượu cho vợ chồng Thúc Sinh. Sau đó, bọn “buôn phấn bán hương” Bạc Bà, Bạc Hạnh lại đẩy nàng vào chốn nhà chứa lần thứ hai, phẩm giá của nàng lại bị dày vò, vấy bẩn lần nữa khiến cho nàng cũng phải chứa tiếng đay nghiến trước thực trạng phũ phàng, cuộc sống bị tù đày trong một vòng tròn luẩn quẩn không lối thoát :
Mặt sao dày gió dạn sươngThân sao bướm chán ong chường bấy thân
Rồi nàng lại gặp được chàng Từ Hải, một trang anh hùng hảo hớn, trượng nghĩa, tưởng là vinh hiển đã tới rồi nhưng thực chất ẩm ngầm bên trong đó là một tai hoạ chết người chờ đón. Nàng nghe theo lời Hồ Tôn Hiến, tưởng được rạng ngời mày mặt, tự hào mẹ cha nhưng kết quả là chồng nàng là “tướng chết giữa trận”, bản thân nàng bị ép buộc, phải gieo thân xuống giữa sông Tiền Đường. Rồi nàng lại được cứu, tưởng được đoàn viên hạnh phúc, kết lại duyên xưa với chàng Kim nhưng rồi hạnh phúc đành phải để dang dở…
Qua những diễn biến đó, cho thấy thế cục của Thuý Kiều mang một hiện thực khổ đau đầy xót xa, người nào oán, số phận thảm kịch đã vận vào người ngay từ bản đàn nàng đã từng sáng tác “Khúc nhà tay lựa nên chương/ Một thiên bạc phận lại càng não nhân”. Những nỗi đoạn trường cứ bám lấy thế cục Thuý Kiều như một định mệnh, không cho nàng được sống thảnh thơi., an yên, dù là một khắc ngắn ngủi. Nàng cứ thoát ra được chốn tăm tối được chút thì ngay sau đó lại bị vùi sâu hơn xuống bùn lầy nhơ nhuốc. Mỗi lần vinh hoa ghé tới, chìa tay ra cho nàng níu giữ nhưng ẩn sâu trong đó lại chứa đựng những mầm hoạ, đeo bám dằng dai. Trong xã hội “vàng thau lẫn lỗn”, trị giá của đồng tiền được coi là thước đo của đạo đức, Thuý Kiều đã trở thành một miếng mồi ngon bị lừa lọc, vùi dập thê thảm, sống một kiếp đoạn trường đầy đắng cay với chuỗi thảm kịch của một số phận “Chữ tài đi với chữ tai một vần”.
thảm kịch lớn nhất của thế cục Kiều là thảm kịch về tình yêu và thảm kịch về phẩm giá. Mối tình giữa nàng và Kim Trọng được coi là mối tình xứng đôi vừa lứa “Người quốc sắc kẻ thiên tài”. Tình cảm dành cho nhau là một sự trân trọng, yêu kính, thắm thiết, nồng nàn. Đó là hiện thân của một mối tình lí tưởng, tự do đầy hạnh phúc phá bỏ rào cản của một hệ tư tưởng Nho giáo với quan niệm “cha mẹ đặt đâu con ngồi đó”. Thế nhưng, “giữa đường đứt gánh tương tư, trâm gãy bình tan, nước chảy hoa trôi lỡ làng”, nàng phải “trao duyên” lại cho Thuý Vân gánh vác trách nhiệm của người chị cả trong gia đình. trách nhiệm của người làm con là sao cho chữ hiếu phải tròn, nàng đành phụ tấm chân tình của chàng Kim. Lúc phiêu lưu ở phương trời xa xôi, nàng lại luôn nhớ về hình bóng của người cũ:
Tưởng người dưới nguyệt chén đồng,Tin sương luống những rày trông mai chờ
Hay sững sờ, chơi vơi, hụt hẫng khi gọi tên chàng Kim với những lời than đầy thương xót:
Ôi Kim Lang ! Hỡi Kim Lang !Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây.Cạn lời hồn ngất máu say,Một tương đối lạnh ngắt, đôi tay giá đồng.
Tình yêu trân quý ấy đã tan vỡ không thể nào hàn gắn lại được. Sau này, khi được đoàn viên về với gia đình, hai người gặp lại nhau nhưng không thể tới được với nhau. Đó là thảm kịch của một tình yêu không thể chạm bước tới lễ đường thành hôn, phận vợ chồng không dành cho cả hai.
thảm kịch về phẩm giá của nàng có nhẽ là sự lên án sắt đá nhất cái xã hội đầy hỗn loạn và biến động, tố cáo tội ác của những kẻ từ quan thượng thư triều đình tới phường con buôn gian xảo, quỷ quyệt. Tất cả cũng chỉ vì đồng tiền mà sẵn sàng bức tử phẩm hạnh của một người con gái phận “liễu yếu đào tơ”. Những câu thơ đớn đau nhất cho thảm kịch này của nàng là :
“Thân lươn bao quản lấm đầu,Chút lòng trinh trắng từ sau xin chừa”
Không có nỗi đau nào lớn hơn nỗi đau khi con người trọng danh dự, luôn có ý thức về phẩm giá mà cuối cùng phải nói những lời từ chối tiết hạnh. Đó là thảm kịch của thảm kịch, mất danh dự là mất hết.
Có thể nói, tới thời đại của Nguyễn Du, ông là thi sĩ, nhà văn, nhà nhân đạo đã đề cập tới vấn đề của con người một cách trực diện, cấp bách và thống thiết tương tự trong Truyện Kiều. Số phận của con người hiện thực khổ đau, con người của vận mệnh thảm kịch đã được Nguyễn Du khắc hoạ rất đời, rất thực thể hiện sự hiểu biết và thông cảm sâu sắc của ông đối với con người trong đời sống. Thông qua hình tượng nhân vật Thuý Kiều thi sĩ đã ẩn dụ nói về, viết về tất cả những thân phận của hàng vạn, hàng nghìn nàng Thuý Kiều trong cuộc sống ngày nay. Đó là những con người đại diện cho cái đẹp, chân, thiện, mĩ nhưng lại chịu thân phận hẩm hiu, bất công. dư vang của những con người như Thuý Kiều vẫn còn vang vọng tới tận ngày nay :
“Đã cho lấy chữ hồng nhanLàm cho cho hại cho tàn cho cânĐã đày vào kiếp phong trầnSao cho sỉ nhục một lần mới thôi”
Bài mẫu số 2:
Truyện Kiều có nhẽ là tác phẩm nổi tiếng nhất trên thi đàn Việt Nam từ trước tới nay. Tác phẩm ấy là những vần thơ kể xuyên suốt về thế cục của một cô gái xấu số, từ khi còn được sinh trưởng trong gia đình tới khi phải bước ra ngoài rơi vào tuyến đường đầy truân chuyên rồi tới khi được trở lại sum hiệp cùng gia đình. Mỗi câu thơ trong truyện Kiều đều được Nguyễn Du trau chuốt để viết lên một thiên chuyện bằng thơ đầy đau xót của một Thúy Kiều tài hoa mà bạc phận. Nàng là hiện thân của một con người vừa có hiện thực, thực tiễn khổ cực, vừa có một vận mệnh thảm kịch, đớn đau.
Mỗi nhân vật trong thiên “Truyện Kiều” của Nguyễn Du đều được dựng lên vô cùng sống động qua những vần thơ đầy tâm huyết. Chúng ta thấy được một Kim Trọng “vào trong phong nhã ra ngoài hào hoa”, một Thúy Vân với “khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang” và càng không thể nhắc tới Thúy Kiều “ hoa ghen đua sắc, liễu hờn kém xanh”. Thế nhưng, đối lập với vẻ ngoài “chim sa cá lặn” ấy, thế cục Kiều lại toàn là những truân chuyên khổ cực, những thương xót, ngậm ngùi. Cả tác phẩm khắc họa thế cục sóng gió của Kiều cùng những bước chân trên tuyến đường đời khổ cực cho tới khi được trở lại sum hiệp cùng gia đình mình. Thế mới nói, thế cục của Kiều là một chuỗi những hiện thực khổ cực ẩn chứa trong đó là một vận mệnh mang đầy tính thảm kịch, đau thương.
vì sao lại nói thế cục của Kiều là một chuỗi những hiện thực khổ cực? Nhắc tới điều này, chúng ta phải lật giở lại những câu thơ trước tiên của tác phẩm truyện Kiều. Kiều sinh ra trong một gia đình trung lưu của xã hội và có hai người em. Thế nhưng, hiện thực nghiệt ngã tới với Kiều khởi đầu tự vụ kiện mà cha và em trai nàng vướng phải khiến hai người phải vào chốn ngục tù. nếu như không có những đồng tiền xoay xở, chắc hẳn, cha và em trai sẽ phải chịu tội trong chốn lao ngục. Thế nên, sau bao quyết định khổ cực, Kiều quyết định bán thân mình cứu lấy gia đình. Từ một quyết định đó đã đẩy thế cục Kiều vào những thảm kịch tiếp nối thảm kịch. Bán mình cứu cha, Kiều trở thành một món hàng không hơn, không kém trong mắt những kẻ như Sở Khanh, Tú Bà, … Kiều là một món hàng với những “cò kè”, những “ngã giá”, … trong mắt những kẻ vô học “ghế trên ngồi tót sỗ sàng”, buôn thịt người để chúng thả sức:
“Có kè bớt một thêm haiGiờ lâu ngã giá vàng ngoài bốn trăm”
nếu như như có người nào hỏi nguyên nhân nào đã đẩy Kiều vào hoàn cảnh ấy, hoàn cảnh bị tước đoạt tất cả, gia đình, tình yêu, tương lai hạnh phúc, bị giày xéo về phẩm giá, trở thành một món hàng để người ta trao tay, thì đó chính là cái xã hội đương thời mà Kiều đang sống. Chính nó là tác nhân gây nên tấn thảm kịch, gây nên cái hiện thực phũ phàng của Kiều. Nó đã tước đoạt của người con gái ấy tất cả mọi thứ mà nàng có trong tay và dìm nàng xuống bể khổ thế cục. Từ một tiểu thư danh giá, nàng trở thành một thứ hàng hóa để người khác mặc sức “ngã giá”, trả tiền. Đó là nỗi nhục nhã, ê chề trước tiên mà Kiều phải gánh chịu.
Thế nhưng, không chỉ tước đoạt của nàng hạnh phúc, nó còn biến nàng trở thành một người con gái giang hồ, thành một cô gái nhà chứa trong chốn ô nhục. thế cục của một cô gái nhà chứa nhường nhịn như đều có cái kết cuộc như của Đạm Tiên:
“Sống là vợ khắp người tatới khi thác xuống làm ma không chồng”
thế cục Kiều trở nên đầy khổ cực. Cô rơi vào vòng xoáy đen tối của thế cục, bị đẩy đưa từ người này qua người khác, là một món hàng để người ta trao đổi. phẩm giá của nàng bị giày xéo tới tận cùng tương tự. khổ cực biết nhường nào!
không những thế, tới khi có được chút hạnh phúc kế bên Từ Hải, chỉ vì một tẹo nông nổi, tin người, nàng đã giết mổ chết người anh hùng cứu vớt của đời mình, lại biến mình trở lại cuộc sống như trước kia. không phải số phận đã quá nghiệt ngã với người con gái ấy khi khiến nàng sống trong những chuỗi hiện thực khổ cực liên miên suốt mười lăm năm ròng rã rã sao? tới khi được trở lại cùng gia đình, gặp lại tình yêu của đời mình, nhưng lại không thể cùng chàng sống trọn bên nhau, đây không phải là điều vô cùng đau lòng hay sao?
Con người của Thúy Kiều là minh chứng cho một xã hội đầy rẫy sự bất công, lừa lọc. Xã hội ấy sẵn sàng vì tiền mà đẩy con người vào những cõi sâu tăm tối nhất. Chính xã hội ấy đã tước đoạt của Kiều tất cả, biến nàng trở thành một thứ rẻ mạt nhất, giày xéo lên phẩm giá con người nàng. Chuỗi hiện thực khổ cực trong đời Kiều nguyên do đều là bắt nguồn từ cái xã hội thối nát về tư cách người ấy.
thế cục của Kiều khổ cực là vậy, thế nhưng nhường nhịn như cái vận mệnh nàng mang đã đầy thảm kịch như thế. Và chuỗi sau chỉ là tiếp nối của cái vận mệnh ấy. Một người con gái tài sắc vẹn toàn như Kiều “hoa ghen thua thắm, liều hờn kém xanh” nhường nhịn như đã chạm tới trời xanh, tới người tạo nên vận mệnh của con người. Liệu có chăng chính ông trời là người đã ghen tức với sự tài hoa của Kiều mà tạo nên cho nàng một vận mệnh khổ cực như thế hay do cái xã hội phong kiến kia đã đẩy nàng vào vận mệnh thảm kịch nhường ấy. Khi Nguyễn Du nhắc tới Kiều, ông đã sử dụng những từ ngữ đẹp nhất dành tặng cho nàng. Thế nhưng, nhường nhịn như Nguyễn Du cũng đã cảm thấy được rằng sắc đẹp của Kiều sẽ khiến trời đất ghen ghét mà khiến nàng sẽ phải chịu kiếp “hồng nhan bạc phận”. Nguyễn Du đã viết về Kiều rằng:
“Làn thu thủy nét xuân sơnHoa ghen thua thắm, liều hờn kém xanhMột hai nghiêng nước nghiêng thànhSắc đành đòi một tài đành họa haiThồn minh vốn sẵn tính trờiPha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm”.
Với sắc đẹp và tài năng của mình, vận mệnh của Kiều lẽ ra sẽ phải trót lọt, sáng tươi như bao người con gái khác. Nhưng không, vận mệnh của nàng lại đen tối, khổ cực hơn bất kì người nào khác trong “truyện Kiều”. Nàng phải bán mình cứu lấy cha, nỗi đớn đau trở thành một món hàng để người ta dò xét, đánh giá, “cò kè thêm một bớt hai”. Đó là một nỗi ê chề, khổ sở trước tiên mà Kiều phải chịu đựng. Bị giày xéo về phẩm giá, bị coi rẻ, bị xem thường là những nỗi đau mà chắc hẳn Kiều không thể quên. Không chỉ vậy, nàng còn phải trao đi tình yêu của đời mình – một tình yêu mới chớm nở đẹp như hoa đào ấy phải trao lại cho người em trong niềm đau xót, tiếc thương:
“Cậy em, em có chịu lờiNgồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa”Hay: “Phận sao phận bạc như vôiđành rằng nước chảy hoa trôi lỡ làng”
Vận mệnh thảm kịch ấy của nàng đã đưa đẩy nàng hết xấu số này sang xấu số khác. Bao lần Kiều những tưởng đã có cho mình hạnh phúc thì lại rơi vào chốn khổ cực lần nữa. Từ Kim Trọng rồi tới Thúc Sinh rồi tới Từ Hải, mỗi người trai ấy tới kế bên nàng, nàng lại tưởng có được hạnh phúc, thế nhưng không lần nào cô có được hạnh phúc trọn vẹn. Tình yêu với Kim Trọng phải trao lại cho em gái, tình yêu với Thúc Sinh lại chỉ như “rừng phong kia đã nhuốm màu quan sơn”, mờ mịt. Còn tình yêu “tâm phúc tương tri” với Từ Hải tưởng rằng đã trọn vẹn thì chính tay nàng đã khiến Từ Hải phải chịu oan ức mà chết đứng giữa trời. Vận mệnh khổ cực đã kéo nàng đi hết những đau thương này tới khổ sở khác, thoát khỏi tay Tú Bà thì tới tay Bạc Bà, thoát khỏi Sở Khanh lại rơi vào tay Hồ Tôn Hiến. Đó đều là những kẻ chỉ biết tới đồng tiền, tư lợi, nào có để ý tới phẩm giá hay biết trân trọng con người.
tới cuối cùng, sau mười lăm năm lưu lại, Kiều đã được sum hiệp cùng gia đình. Nhưng liệu vận mệnh ấy có khiến nàng trở nên hạnh phúc hay vẫn chỉ là thảm kịch. Nàng được gặp lại Kim Trọng – tình yêu trước tiên của mình, thế nhưng mọi chuyện đã chẳng còn như lúc trước, chàng và nàng đã chẳng còn là người của nhau. tới cuối cùng, nàng cũng chỉ như một Đạm Tiên bạc phận, ba mươi tuổi không chồng không con đầy đau xót.
Có thể nói, thế cục Kiều là một chuỗi những điều khổ cực của một vận mệnh đầy thảm kịch. Vận mệnh ấy đã khiến nàng trở thành con người đáng thương nhất của “truyền Kiều”. có nhẽ vận mệnh ấy ngay từ đầu đã sắp đặt theo đuổi nàng bởi tài hoa và nhan sắc của nàng quá xuất chúng. Như Nguyễn Du tới cuối cùng cũng phải thốt lên một câu đớn đau rằng:
“Có tài mà cậy chi tàiChữ tài liền với chữ tai một vần”
Với truyện Kiều, Nguyễn Du đã vô cùng thành công khi xây dựng một nhân vật mà cả số phận và hiện thực cảu nàng đều toát lên sự khổ cực, cùng cực. Nỗi khổ cực ấy nguồn cơn đều do xã hội phong kiến đương thơi thối nát, quá coi trọng những vật chất tầm thường. Chính nó là nguyên do khiến cho mỗi người phải chịu những vận mệnh đầy thảm kịch mà đặc biệt là Thúy Kiều.
Bằng tài năng và tình yêu thương con người của mình, Nguyễn Du đã viết lên “truyện Kiều” với đầy lòng bao dung, yêu mến. Ông đã viết lên những mảnh đời đầy tài hoa nhưng xấu số bị xã hội giày xéo, bị tước đoạt tất cả. Những điều đó được ông trân trọng đặt hết vào nhân vật Thúy Kiều bởi vậy cục nàng là một tấn những hiện thực khổ cực qua vận mệnh thảm kịch đau xót. từ đó, ông cũng lên án, tố cáo xã hội phong kiến đã đẩy con người ta vào bước đường cùng khổ cực. “Truyện Kiều”’ xứng danh là tác phẩm tuyệt vời nhất nền văn học Việt Nam.
Bản quyền bài viết thuộc THPT Lê Hồng Phong. Mọi hành vi sao chép đều là gian lận!
Nguồn chia sẻ: https://c3lehongphonghp.edu.vn
Thúy Kiều, con người của hiện thực khổ đau, con người của vận mệnh bi kịch