tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh lớp 12 hay nhất (27 Mẫu)

tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh lớp 12 ngắn gọn, chi tiết bao gồm dàn ý chi tiết, sơ đồ tư duy cùng 27 bài văn mẫu hay nhất được thầy cô chọn lựa lọc từ những bài văn đạt điểm cao của những em học sinh giỏi trên toàn quốc sẽ là tư liệu hữu ích giúp những em có thêm nhiều ý tưởng mới để có thể viết bài tìm hiểu bài Sóng theo văn phong riêng của mình.

Đề bài: tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh

tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh

Bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh đã cho chúng ta thấy rõ những cung bậc xúc cảm thầm kín trong tình yêu. Đó là tiếng lòng, là nhịp chảy của những trái tim đang khát khao, rộn rực niềm yêu thương. từ đó cũng thể hiện nét đẹp của người phụ nữ thuỷ chung, son sắc trong tình yêu. Để làm tốt bài tìm hiểu của mình, những em hãy tham khảo ngày 30 bài văn mẫu tìm hiểu bài Sóng lớp 12 hay nhất dưới đây.

Dàn ý tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh lớp 12

Dàn ý tìm hiểu bài Sóng – Mẫu 1

I. Mở bài

– Giới thiệu tác giả, tác phẩm:

+ Xuân Quỳnh là một trong những thi sĩ tiêu biểu của thế hệ những thi sĩ trẻ thời kì chống Mĩ cứu nước, là thi sĩ của tình thương, lòng trắc ẩn và hồn thơ nữ tính.

+ Bài thơ Sóng sáng tác năm 1967, in trong tập Hoa dọc hào chiến đấu, là bài thơ viết về tình yêu tiêu biểu cho hồn thơ giàu chất nữ tính của Xuân Quỳnh.

II. Thân bài

* Luận điểm 1: bản tính, quy luật của “sóng” và “em” (khổ 1,2)

– Mở đầu bài thơ là trạng thái tâm lý đặc biệt của một tâm hồn khát khao yêu đương đang tìm tới một tình yêu rộng lớn hơn.

+ “dữ dội – dịu êm, ồn ào – lặng lẽ”: nghệ thuật tương phản.

-> Hai trạng thái tâm lí đối nghịch lại được diễn tả trong một văn cảnh cụ thể làm hiện lên vẻ đẹp của những con sóng biển nghìn đời đối cực, gợi liên tưởng tới tâm lí của người phụ nữ khi yêu (khi mãnh liệt khi lại dịu dàng).

=> Xuân Quỳnh đã diễn tả thật cụ thể trạng thái khác thường, vừa phong phú vừa phức tạp trong một trái tim đang cồn cào, khát khao tình yêu.

+ Ba hình ảnh “sông”, “sóng”, “bể” bổ sung cho nhau: Sông và bể làm nên đời sóng, sóng chỉ thực sự có đời sống riêng khi ra với biển khơi mênh mang thăm thẳm.

=> Hành trình của sóng là hành trình khám phá chính bản thân mình, khát khao vươn tới trị giá tuyệt đích trong tình yêu của người phụ nữ, bứt phá không gian chật hẹp để khát khao một không gian lớn lao.

+ “Ôi con sóng… và ngày sau vẫn thế”

• Thán từ “ôi” thể hiện nét nồng nàn trong giọng thơ Xuân Quỳnh, là tiếng lòng thốt lên từ nỗi thổn thức của trái tim yêu.
• Nghệ thuật đối lập “ngày xưa” – “ngày sau” càng làm tôn thêm nét đáng yêu của sóng

-> Dù trong quá khứ hay hiện tại sóng luôn dạt dào, sôi nổi, luôn khát vọng. Đó cũng là khát vọng và bản tính của người phụ nữ muôn thuở, mãi trường tồn, vĩnh hằng với thời gian.

+ “Nỗi khát vọng tình yêu… ngực trẻ”

• “bổi hổi” là trạng thái tâm hồn bất định, khắc họa thật rõ ràng những nét xúc cảm: có cái nôn nao, xao xuyến; có nỗi khắc khoải, da diết của tình yêu muôn thuở vĩnh hằng trong “ngực trẻ”.

=> Liên hệ tình yêu của tuổi xanh với con sóng của đại dương, khát vọng tình yêu là khát vọng đặc trưng muôn thuở của tuổi xanh.

* Luận điểm 2: Những suy nghĩ trằn trọc về cội nguồn tình yêu (khổ 3,4)

– Từ “Không hiểu nổi mình” thi sĩ liên tục đặt ra những băn khoăn, thắc mắc về biển cả, về tình yêu

• Điệp ngữ “em nghĩ về”
• nghi vấn: “Từ nơi nào sóng lên”

=> Nhấn mạnh niềm khát khao, nhu cầu tự nhận thức bản thân, người mình yêu và nhu cầu nhận thức, lí giải nhưng lại không thể giải nghĩa nổi của tình yêu.

+ “Em cũng không biết nữa – Khi nào ta yêu nhau”

=> Người phụ nữ băn khoăn về khởi nguồn của tình yêu và bộc bạch một cách hồn nhiên, tình thực, cách giải nghĩa rất nữ tính, rất trực cảm của Xuân Quỳnh.

– Xuân Quỳnh dựa vào quy luật tự nhiên để tìm khởi nguồn của sóng, của tình yêu, gợi lên sự trằn trọc trước bí mật của tình yêu, thời khắc khởi đầu tình tình yêu.

• Lý giải được ngọn nguồn của sóng: “Sóng khởi đầu từ gió”
• “Gió khởi đầu từ đâu?”: “Em cũng không biết nữa”

=> Tình yêu tới rất bất thần và tự nhiên không báo động trước.

=> Câu thơ “Em cũng không biết nữa” như một cái lắc đầu nhè nhẹ, phân vân.

+ nghi vấn tu từ “Khi nào ta yêu nhau” -> nữ sĩ đang bâng khuâng và băn khoăn về nghi vấn muôn thuở không người nào lí giải nổi.

* Luận điểm 3: Nỗi nhớ, lòng thủy chung của người con gái trong tình yêu (khổ 5,6)

– Nghệ thuật tương phản:

+ “dưới lòng sâu”, “trên mặt nước” -> gợi những phạm vi không gian khác nhau

+ “ngày” – “đêm” -> phạm vi thời gian khác nhau

– “ngày đêm không ngủ được”: nhân hóa

=> Diễn tả nỗi nhớ dạt dào, triền miên của sóng với bờ cũng là nỗi nhớ của người phụ nữ khi yêu.

– Người phụ nữ giãi bày nỗi nhớ một cách trực tiếp, mạnh dạn, tình thực:

+ “Lòng em nhớ tới anh”

+ Cách nói thậm xưng: “Cả trong mơ còn thức”

-> Nỗi nhớ mãnh liệt của một trái tim đang yêu, nỗi nhớ túc trực cả khi thức, khi ngủ, bao trùm cả không gian và thời gian.

+ Nghệ thuật tương phản “xuôi – ngược”, “bắc – nam”

+ Điệp ngữ “dẫu”, “vẫn”, “về”

-> Hành trình của sóng ngoài biển lớn cũng như hành trình tình yêu của người phụ nữ giữa thế cục

=> Tình cảm thủy chung của người con gái: dù đi đâu, dù xuôi ngược bốn phương, thì em cũng chỉ hướng về một phương của anh, có anh, cho anh.

* Luận điểm 4: Khát vọng tình yêu vĩnh cửu (khổ 7,8,9)

– “Con nào chẳng tới bờ… Dù muôn vời cách trở”

-> Quy luật vĩnh cửu của thiên nhiên, cũng giống như “em” muốn được sắp bên anh, được hòa nhịp vào trong tình yêu với anh, dù khó khăn, thử thách vẫn luôn hướng tới “anh”.

=> Người phụ nữ hồn nhiên, tha thiết yêu đời ấp ủ biết bao hy vọng, niềm tin vào hạnh phúc tương lai, vào cái đích cuối cùng của một tình yêu lớn như con sóng nhất định sẽ “tới bờ”, “dù muôn vời cách trở”.

– “thế cục tuy dài thế / Năm tháng vẫn đi qua”: cảm giác đơn chiếc nhỏ bé trước thế cục, nỗi lo lắng về sự hữu hạn của tình yêu trước thời gian vô tận.

– “Như biển kia… bay về xa”: cảm giác bất an trước cái dễ thay đổi của lòng người giữa “muôn vời cách trở”. Nhưng đây còn là vượt lên sự lo lắng phấp phỏng đặt niềm tin mãnh liệt vào sức mạnh của tình yêu như mây có thể vượt qua biển rộng.

– “Làm sao” gọi sự băn khoăn, khắc khoải, ước ao được hóa thành “trăm con sóng nhỏ” để muôn thuở vỗ mãi vào bờ.

=> Đó là khát khao của người phụ nữ được sống trong “biển lớn tình yêu” bằng tình yêu và cùng tình yêu, khát khao hòa nhập tình yêu riêng tư trong tình yêu chung rộng lớn.

III. Kết bài

– trị giá nội dung của bài Sóng: Bài thơ là sự cảm nhận về tình yêu từ hình tượng sóng với tất cả những sắc thái, cung bậc (nỗi nhớ, sự thủy chung, trắc trở) và cả khát vọng vĩnh cửu hóa tình yêu của một tâm hồn phụ nữ luôn tình thực, khát khao hạnh phúc.

– Đặc sắc nghệ thuật

• Thể thơ ngũ ngôn liền mạch
• Xây dựng thành công hình tượng “sóng”
• giải pháp nhân hóa, ẩn dụ, đối lập – tương phản,…
• Ngôn từ, hình ảnh trong sáng bình dị
• Cách ngắt nhịp linh hoạt, phóng khoáng
• Cách gieo vần, phối âm độc đáo, giàu sức liên tưởng
• Giọng thơ phong phú, vừa thiết tha, đằm thắm, vừa mãnh liệt sôi nổi, vừa hồn nhiên, nữ tính

– Nêu cảm nhận của em về bài thơ.

Dàn ý tìm hiểu bài Sóng – Mẫu 2

I. Mở bài

– Giới thiệu tác giả: Xuân Quỳnh là một trong những thi sĩ tiêu biểu của thế hệ những thi sĩ trẻ thời kì chống Mĩ cứu nước. Chị là thi sĩ của tình thương, lòng trắc ẩn và hồn thơ nữ tính.

– Giới thiệu bài thơ Sóng: Bài thơ được sáng tác năm 1967, in trong tập “Hoa dọc hào chiến đấu”, là bài thơ viết về tình yêu tiêu biểu cho hồn thơ giàu chất nữ tính của Xuân Quỳnh.

II. Thân bài

1. Nhận thức về tình yêu qua hình tượng sóng

a. Khổ 1:

– Sử dụng nghệ thuật tương phản: “dữ dội – dịu êm”, “ồn ào – lặng lẽ”, từ đó khái quát trạng thái đối lập của sóng, gợi liên tưởng tới tâm lý của người phụ nữ khi yêu (khi mãnh liệt khi lại dịu dàng).

– Nghệ thuật nhân hóa: “sông không hiểu” được mình, nên “sóng” muốn tìm tới không gian rộng lớn, hành trình của sóng là hành trình khám phá chính bản thân mình, khát khao vươn tới trị giá tuyệt đích trong tình yêu của người phụ nữ.

b. Khổ 2:

– “Ôi con sóng… và ngày sau vẫn thế”: Dù trong quá khứ hay hiện tại sóng luôn dạt dào, sôi nổi, luôn khát vọng. Đó cũng là khát vọng và bản tính của người phụ nữ muôn thuở.

– “Nỗi khát vọng tình yêu… ngực trẻ”: Liên hệ tình yêu của tuổi xanh với con sóng của đại dương, khát vọng tình yêu là khát vọng đặc trưng muôn thuở của tuổi xanh.

2. Suy nghĩ nguồn gốc của tình yêu

a. Khổ 3: Điệp ngữ “em nghĩ về” và nghi vấn: “Từ nơi nào sóng lên” nhấn mạnh niềm khát khao nhận thức bản thân, người mình yêu và nhận thức về tình yêu muôn thuở.

b. Khổ 4: Xuân Quỳnh dựa vào quy luật tự nhiên để tìm khởi nguồn của sóng, của tình yêu, gợi lên sự trằn trọc trước bí mật của tình yêu, thời khắc khởi đầu tình tình yêu.

3. Nỗi nhớ, lòng thủy chung của người con gái trong tình yêu

a. Khổ 5:

– Nghệ thuật tương phản để gợi ra những phạm vi không gian khác nhau “dưới lòng sâu”, “trên mặt nước”, phạm vi thời gian khác nhau: “ngày” – “đêm”, nghệ thuật nhân hóa: “ngày đêm không ngủ được”, diễn tả nỗi nhớ dạt dào, triền miên của sóng với bờ cũng là nỗi nhớ của người phụ nữ khi yêu.

– Người phụ nữ giãi bày nỗi nhớ một cách trực tiếp, mạnh dạn, tình thực “Lòng em nhớ tới anh”, cách nói thậm xưng “Cả trong mơ còn thức” thể hiện nỗi nhớ ăn sâu vào trong tiềm thức, túc trực trong suy nghĩ.

b. Khổ 6:

– Nghệ thuật tương phản “xuôi – ngược”, điệp ngữ “dẫu”, “vẫn”, “về” gợi hành trình của sóng ngoài biển lớn cũng như hành trình tình yêu của người phụ nữ giữa thế cục.

– Lời thề thủy chung của người phụ nữ, niềm tin chờ đợi trong tình yêu, dù ở đâu cũng “hướng về anh một phương”, nghĩ về người mình yêu bằng cả trái tim.

4. Khát vọng tình yêu vĩnh cửu

a. Khổ 7: Khẳng định quy luật vĩnh cửu của thiên nhiên “Con nào chẳng tới bờ/Dù muôn vời cách trở”, cũng giống như “em”, dù khó khăn, thử thách vẫn luôn hướng tới “anh”.

b. Khổ 8:

– “thế cục tuy dài thế/Năm tháng vẫn đi qua”: Cảm giác đơn chiếc nhỏ bé trước thế cục, nỗi lo lắng về sự hữu hạn của tình yêu trước thời gian vô tận.

– “Như biển kia dẫu rộng/Mây vẫn bay về xa”: Cảm giác bất an trước cái dễ thay đổi của lòng người giữa “muôn vời cách trở”. Nhưng đây còn là vượt lên sự lo lắng phấp phỏng đặt niềm tin mãnh liệt vào sức mạnh của tình yêu như mây có thể vượt qua biển rộng.

c. Khổ 9:

– “Làm sao” gọi sự băn khoăn, khắc khoải, ước ao được hóa thành “trăm con sóng nhỏ” để muôn thuở vỗ mãi vào bờ.

– Đó là khát khao của người phụ nữ được sống trong “biển lớn tình yêu” bằng tình yêu và cùng tình yêu, khát khao hòa nhập tình yêu riêng tư trong tình yêu chung rộng lớn.

III. Kết bài

– Khái quát trị giá nội dung và nghệ thuật của bài thơ.

– Cảm nhận chung về bài thơ Sóng.

Sơ đồ tư duy phân bài Sóng lớp 12

Sơ đồ tư duy phân bài Sóng lớp 12

27 Bài văn mẫu tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh lớp 12 hay nhất

tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 1

Ta từng biết tới những vần thơ yêu đương vội vàng, líu tíu của ông hoàng thơ tình Xuân Diệu: “Đã hôn rồi hôn lại/ Cho tới mãi muôn thuở/ tới tan cả đất trời/ Anh mới thôi dào dạt”. Nhưng cũng không thể không nhắc tới một Xuân Quỳnh với tình yêu dịu dàng, nhưng đậm sâu, khắc khoải, điển tình của người con gái. Tình yêu ấy đã được thể hiện đầy đủ và trọn vẹn nhất trong bài: “Sóng”.

Bài thơ được in trong tập “Hoa dọc hào chiến đấu”, viết khi bà đứng trước biển Diêm Điền. Lúc này Xuân Quỳnh đang ở độ tuổi 25, vừa trải qua những vỡ lẽ trong tình yêu. Người phụ nữ ở độ tuổi này có suy nghĩ rất chín về tình yêu; mặt khác cũng thấy được ý thức của cái “tôi” kế bên cái ta chung. Tác giả cũng không đặt tình yêu trong quan hệ cảm tính một chiều mà thể hiện khát vọng tình yêu như một nhu cầu tự nhận thức, khám phá.

Mở đầu bài thơ với hai câu thơ cùng cấu trúc tạo nên những làn sóng vừa nhẹ nhõm vừa mạnh mẽ: “Dữ dội và dịu êm/ Ồn ào và lặng lẽ”. Câu thơ tạo thành hai cặp đối lập: “dữ dội/ồn ào” và “dịu êm/lặng lẽ”, chỉ với bốn tính từ nhưng Xuân Quỳnh đã diễn tả đầy đủ những cung bậc khác nhau của sóng. Đây đồng thời cũng chính là cung bậc xúc cảm của người con gái khi yêu. Xuân Quỳnh ngắt nhịp 2/3 cho câu thơ, đồng thời với sự luân phiên nhịp nhàng bằng trắc đã có thấy sự đối nghịch trong những trạng thái của sóng, cũng là trạng thái của em, với liên từ “và” đã khẳng định dù chúng là những xúc cảm đối nghịch nhưng luôn song song tồn tại với nhau, không tranh chấp mà đan xen, vận động và có sự chuyển hóa. Đây chính là những cung bậc xúc cảm phức tạp trong tâm hồn người con gái đang yêu.

Chuyện tình yêu mấy người nào có thể hiểu sâu sắc và tường tận, nhưng người con gái ở đây không chịu những yếu tố mập mờ như thế, cô quyết tâm từ bỏ không gian nhỏ hẹp, tới với không gian rộng lớn:

Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể

Đây quả thực là một quyết định hết sức táo tợn, quyết liệt của người con gái. Nó khác hẳn người con gái trong xã hội cũ luôn bẽn lẹn, thẹn thùng, không dám quyết định thế cục mình. Còn người con gái chủ động tìm kiếm câu trả lời, tìm kiếm hạnh phúc.

Khát khao được yêu thương là nỗi khát khao muôn thuở, đặc biệt là tuổi xanh. Xuân Diệu đã từng viết rằng: “Làm sống được mà không yêu/ Không nhớ không thương một người nào”. Yêu đương như một lẽ thế tất của con người, và người con gái trong bài thơ cũng vậy, nỗi khát khao tình yêu bổi hổi trong lồng ngực trẻ, luôn thổn thức, rực cháy. những từ “ngày xưa” “ngày sau” khẳng định sự trường tồn vĩnh cửu của sóng cũng như sự trường tồn vĩnh cửu, bất diệt của tình yêu:

“Nỗi khát vọng tình yêu

bổi hổi trong ngực trẻ”

Trong bất cứ vấn đề nào của cuộc sống, con người luôn có nhu cầu giải mã, lí giải chúng và trong tình yêu của không phải là một ngoại lệ: “Trước muôn trùng sóng bể/ …/ Khi nào ta yêu nhau”. Hình tượng sóng được Xuân Quỳnh sử dụng để diễn tả bản tính của tình yêu đó là sự bí mật không thể lí giải được. Giữa em và muôn trùng sóng bể có sự đối lập rất rõ nét, em nhỏ bé, mỏng manh, hữu hạn trước cái vô hạn, rộng lớn của vũ trụ, chính điều đó đã làm thức dậy những suy tư, trằn trọc trong lòng cô gái đang yêu. Từ “em nghĩ” được lặp lại hai lần, nhấn mạnh vào nhu cầu khám phá, giải nghĩa. Em nghĩa về biển lớn “Từ nơi nào sóng lên?” và câu trả lời là “Sóng khởi đầu từ gió”; em nghĩ về anh và em, là nghi vấn muôn thuở: “Khi nào ta yêu nhau?”, và câu trả lời thật chuẩn xác: “Em cũng không biết nữa”. Quả đúng tình yêu không thể đong đếm, cân đo chuẩn xác từng giây phút, từng thời khắc, tình yêu như một cơn mưa rào, bỗng dưng tới khiến ta ngỡ ngàng, hạnh phúc. Hai nghi vấn của nhân vật trữ tình đan cài, hòa quyện vào nhau, chúng nhịn nhường như nhập vào làm một. nếu như như nguồn gốc của sống, ta có thể giải nghĩa được, thì nguồn cội của tình yêu ta lại không thể giải nghĩa nổi. Đó là một điều lạ thường, bí mật, đây cũng chính là yếu tố tạo nên sự hấp dẫn cho tình yêu.

Những nhịp sóng khi êm đềm, khi dâng lên cuộn trào cũng như chính cung bậc xúc cảm trong tình yêu: Con sóng dưới lòng sâu/ …/ Dù muôn vời cách trở. Nỗi nhớ là xúc cảm chủ đạo của đoạn thơ này, nỗi nhớ ấy gắn với không gian “dưới lòng sâu”, “trên mặt nước”, với “bờ”; nó bao trùm cả thời gian “ngày đêm không ngủ được”, và xâm chiếm tâm hồn con người, ngay cả trong vô thức “Lòng em nhớ tới anh/ Cả trong mơ còn thức”. Một tiếng “nhớ” thôi mà đã diễn tả đầy đủ được tình yêu em dành cho anh .Đồng thời đây là khổ duy nhất trong bài có tới 6 câu thơ, sự phá cách ấy đã góp phần diễn tả trào dâng mãnh liệt của nỗi nhớ trong tình yêu.

Nỗi nhơ da diết, khắc khoải đồng hành với sự thủy chung, son sắt trong tình yêu của nhân vật trữ tình: “Dẫu xuôi về phương Bắc/…/ Hướng về anh – một phương”. Phương Bắc và phương Nam là hai địa danh cách xa nhau hàng nghìn cây số, sử dụng hai danh từ này nói lên sự xa xôi, cách trở. Đặc biệt trong cách sử dụng từ xuôi về Bắc, ngược về Nam nhịn nhường như đã hàm chứa sự cách trở, oái oăm, những biến động trong thế cục. Nhưng đối lập với cái thường biến ấy là sự bất biến “Nơi nào em cũng nghĩ/ Hướng về anh – một phương”. Đó là biểu hiện của tấm lòng thủy chung, son sắt.

“Ở ngoài kia đại dương

Trăm nghìn con sóng đó

Con nào chẳng tới bờ

Dù muôn vời cách trở”

Trong khổ thơ, Xuân Quỳnh sử dụng rất sáng tạo cặp hình ảnh ẩn dụ “sóng – bờ” ở đây được sử dụng rất mới mẻ dù đã được nói tới nhiều trong ca dao, thơ cũ. nếu như trong ca dao, sóng/ thuyền/đò là ẩn dụ cho người con trai, bờ/bến ẩn dụ cho người con gái; thì ở đây “sóng” lại là hình ảnh của người con gái, “bờ” là niềm hạnh phúc sum vầy. tương tự, trong khổ thơ, ta không chỉ thấy vẻ đẹp của một tình yêu mãnh liệt, thủy chung mà còn thấy được sự chủ động đầy mạnh mẽ của người con gái khi yêu.

Từ bỏ cái chật chội, bé nhỏ Xuân Quỳnh hướng tới cái lớn lao hơn, đẹp đẽ hơn đó là khát vọng hiến dâng và bất tử hóa tình yêu: thế cục tuy dài thế/…/ Để nghìn năm còn vỗ. Khổ thơ thứ tám vừa là suy tư về không gian, thời gian nhưng đồng thời cũng thể hiện những nhận thức trong tình yêu và đi tới ước nguyện được tan ra, được hiến dâng trọn vẹn trong tình yêu. thi sĩ khát khao tình yêu của mình hoà trong tình yêu của mọi người. “Tan ra” không phải mất đi mà hoà giữa cái chung và cái riêng. Tình yêu như thế không bao giờ đơn chiếc.

Bài thơ sáng tạo hình tượng sóng đặc sắc, giàu ý nghĩa biểu tượng. phối hợp với kết cấu song hành giữa “sóng” và “em” khi đan cài, hòa quyện làm một khi tách rời, độc lập để nhìn ngắm, nhận thức và soi chiếu nhau. Thể thơ ngũ ngôn, giàu nhịp độ, tiếng nói tinh tế, giàu xúc cảm đã góp phần tạo nên sự thành công của tác phẩm.

Với hình tượng “sóng” giàu sức biểu cảm và trên cơ sở khám phá sự tương đồng “sóng” và “em” , Xuân Quỳnh đã diễn tả một cách trung thực và đầy đủ nhất tình yêu của một người phụ nữ thiết tha, nồng nàn, chung thủy, muốn vượt lên thử thách, bão giông của thế cục và sự hữu hạn của đời người để sống trọn vẹn trong tình yêu. Tình yêu ấy vừa mang vẻ đẹp truyền thống vừa có những nét hiện đại.

tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 2

Xuân Quỳnh là nữ thi sĩ nổi tiếng với rất nhiều tác phẩm xuất sắc đóng góp cho nền văn học nước nhà. Thơ Xuân Quỳnh hồn nhiên, chân thật, vừa nồng nhiệt, tình thực, vừa thể hiện sự sâu lắng, suy tư. Một tác phẩm thành công tiêu biểu của Xuân Quỳnh là Sóng với những khát vọng cao đẹp của người phụ nữ về tình yêu.

Sóng được thi sĩ chắp bút tại vùng biển Diêm Điền, Thái Bình vào năm 1967 và được in trong tập thơ Hoa dọc hào chiến đấu. Ở thời kỳ này, những tác phẩm thơ văn thường hướng tới những cuộc chia ly trước cuộc kháng chiến chống thực dân, vậy mà Xuân Quỳnh lại viết về tình yêu với khát vọng được hòa quyện, sống hết mình vì tình yêu.

“Dữ dội và dịu êm

Ồn ào và lặng lẽ”

Những câu thơ trước hết là lời tự tình của thi sĩ về những quy luật bất biến của sóng và tâm trạng người con gái đang yêu. Sóng được tạo ra với những trạng thái trái ngược: dữ dội và dịu êm, ồn ào và lặng lẽ. thi sĩ nhịn nhường như đang tả thực những con sóng ngoài biển khơi xa xăm: lúc biển động sóng dữ dội, ồn ào; lúc trời yên ả, sóng trở nên bình yên, lặng lẽ. Những trạng thái ấy thật rõ ràng, thỉnh thoảng có thể dự đoán trước nhưng thỉnh thoảng lại rất khó đoán, bất thần. Tâm hồn người con gái khi yêu cũng có những trạng thái như sóng: dữ dội rồi lại hóa dịu êm.

“Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể.”

Sóng vượt qua mọi giới hạn để tìm về vùng đất biển cả mông mênh, tìm lại môi trường của nó. nếu như sóng không hiểu mình nó sẽ tìm tới tận bể, từ bỏ sự chật hẹp, tìm tới một nơi mới. Chỉ ở giữa đại dương, sóng mới tìm thấy chính mình, nhận thức khát khao lớn lao của nó.

Xuân Quỳnh hiểu rõ sự bất biến, bất diệt của sóng:

“Ôi con sóng ngày xưa

Và ngày sau vẫn thế.

Nỗi khát vọng tình yêu

bổi hổi trong ngực trẻ”

Trải qua một thời gian dài trăm triệu năm, sóng vẫn chứa lên những bài ca trường tồn về tình yêu, những bản tình khúc lay động lòng người. Sóng vỗ về, nuôi dưỡng khát vọng tìm thấy chân lý của thế cục.

Xuân Quỳnh đã tự hỏi về nguồn gốc của con sóng:

“Trước muôn trùng sóng bể

Em nghĩ về anh, em

Em nghĩ về biển lớn

Từ nơi nào sóng lên?

 ……….

Sóng khởi đầu từ gió

Gió khởi đầu từ đâu?

Em cũng không biết nữa

Khi nào ta yêu nhau”

Xuân Quỳnh không thể đưa ra câu trả lời cho nghi vấn của chính mình. Chị thú nhận rất dễ thương . Trong chính sự thất bại của tác giả, độc giả nhìn thấy một khái niệm về tình yêu: Tình yêu giống như sóng biển không thể hiểu hết được. Sóng rộng lớn và chứa nhiều sự bất thần như thiên nhiên.

Ở đoạn thơ tiếp theo là nỗi nhớ và sự chung thủy của người con gái khi yêu:

“Con sóng dưới lòng sâu

Con sóng trên mặt nước

Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được

Lòng em nhớ tới anh

Cả trong mơ còn thức”

Nỗi nhớ không thoáng qua rồi mất đi mà là nỗi nhớ rất mãnh liệt ẩn sau dưới nghìn lớp sóng và bao bọc cả không gian lẫn thời gian. Nỗi nhớ rung động tâm trí của người con gái khi ngủ lẫn khi còn tỉnh thức. Đó là nỗi nhớ cuồn cuộn, dạt dào như nghìn con sóng ngoài kia. Xuân Quỳnh làm cho khổ thơ đối hai câu diễn tả sự nhớ mong sâu đậm và nhịp thơ  chính là nhịp sóng, nhịp của trái tim yêu. Từ đó thi sĩ nghĩ về người con gái khi yêu và khám phá ra bản thân mình:

“Lòng em nhớ tới anh

Cả trong mơ còn thức”

Lòng chung thủy một lòng hướng về tình yêu được thể hiện qua đoạn thơ:

“Dẫu xuôi về phương bắc

Dẫu ngược về phương nam

Nơi nào em cũng nghĩ

Hướng về anh – một phương”

Tác giả là một người nhạy cảm luôn lo lắng về sự vững bền của tình yêu. Chị sử dụng cách nói ngược: Dẫu xuôi về phương Bắc, dẫu ngược về phương Nam nhằm khẳng định: dù có thế nào thì em cũng vẫn chỉ hướng về một phương anh.

Xuân Quỳnh đã gợi tới một khái niệm mới: phương anh. Chính là sự chung thủy, không thay đổi và vẻ đẹp, tấm lòng thủy chung, sâu sắc của người phụ nữ.

“Ở ngoài kia đại dương

Trăm nghìn con sóng đó

Con nào chẳng tới bờ

Dù muôn vời cách trở”

Tác giả nhấn mạnh hình ảnh sóng khát khao tới bờ, vượt qua mọi thử thách để tìm tình yêu cho mình. Xuân Quỳnh  là người nhạy cảm với sự chảy trôi của thời gian. Lúc này thời gian còn ở phía trước, thế cục còn rộng dài nhưng chị đã lo lắng về sự sự mỏng manh của hạnh phúc:

“thế cục tuy dài thế

Năm tháng vẫn đi qua

Như biển kia dẫu rộng

Mây vẫn bay về xa.”

Đằng sau sự tồn tại vĩnh hằng của thiên nhiên là hiện thực đối lập: sự hữu hạn sự ngắn ngủi, mỏng manh. Những lo lắng không làm chị bi quan Xuân Quỳnh chọn lựa cách xử sự thật đẹp:

“Làm sao được tan ra

Thành trăm con sóng nhỏ

Giữa biển lớn tình yêu

Để nghìn năm còn vỗ.”

Chị không vô vọng bỏ cuộc mà càng khát khao được sống hết mình hơn nữa cho tình yêu. Chị muốn thành trăm con sóng để vĩnh cửu tình yêu của mình. Đó là cuộc hành trình từ bỏ cái nhỏ hẹp, tìm tới tình yêu mông mênh, rộng lớn và sống hết mình vì tình yêu.

Bài thơ sử dụng thể thơ năm chữ, nhịp độ nhanh cùng với hình ảnh ẩn dụ giãi bày khát vọng của người phụ nữ, muốn được sống mãi với tình yêu, sống hết mình cho một tình yêu vĩnh cửu.

Bài thơ đem tới hàng loạt triết lý sâu sắc về tình yêu. Tình yêu là nguồn xúc cảm vô tận, vĩnh cửu luôn chảy trôi trong tâm hồn của mỗi người như nét đẹp của tâm hồn người con gái trong bài thơ Sóng.

tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh hay nhất

tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 3

Trong những sáng tác viết về tình yêu thì bài thơ Sóng của thi sĩ Xuân Quỳnh để lại nhiều ấn tượng ngay từ khi mới xuất hiện trên văn đàn. Bài thơ như một lời bộc bạch tình thực của người con gái trong tình yêu với nhiều cung bậc xúc cảm khác nhau.

Nhan đề Sóng đã cho chúng ta thấy được hình tượng trung tâm của bài thơ chính là những con sóng. Mở đầu bài thơ thi sĩ đã cho thấy trạng thái đặc biệt của những cũng bậc tình yêu qua hình tượng con sóng:

“Dữ dội và dịu êm

Ồn ào và lặng lẽ

Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể”

Bài thơ năm chữ ngắn ngủi ấy vậy mà ngay trong hai câu thơ đầu thi sĩ đã sử dụng hai cặp trạng thái đối lập đó chính là “dữ dội” – “dịu êm” và “ồn ào” – “lặng lẽ”. Con sóng tự nhiên mang nhiều trạng thái khác nhau, có khi dữ dội, có lúc lại yên ả, lặng lẽ. Xuân Quỳnh đã mượn hình ảnh con sóng ấy để nói về những cung bậc xúc cảm của người con gái trong tình yêu. Khi yêu, người con gái có khi dịu dàng, có khi hờn giận vô cớ cũng có lúc lại yêu nồng nhiệt, vui vẻ. Con sóng giống như tâm hồn của người thiếu nữ yêu tình thực, ham mê và khát khao được yêu hết mình. Tuy nhiên tình yêu lại có sự ngăn cách có giới hạn đó là “sông” và “bể”. Xuân Quỳnh không giống những người con gái yếu đuối, chỉ biết mòn mỏi đợi chờ mà thi sĩ đã mạnh dạn đi tìm kiếm tình yêu thực thụ của mình, mạnh dạn đi tìm câu câu trả lời cho lòng mình.

Ở khổ thơ tiếp theo, tình yêu được thi sĩ bộc bạch rất trung thực và sống động:

“Ôi con sóng ngày xưa

Và ngày sau vẫn thế

Nỗi khát vọng tình yêu

bổi hổi trong ngực trẻ”

Thời gian kéo dài mãi, có quá khứ, hiện tại và tương lai nhưng dù có bao lâu chăng nữa thì tình yêu ấy vẫn luôn nguyên vẹn, không bao giờ thay đổi. Đặc biệt là những xúc cảm, những tình cảm mới mẻ lúc ban đầu đương còn tha thiết, bổi hổi. Nhắc tới tình yêu, chính là nỗi khát vọng của tuổi xanh. thi sĩ mượn hình ảnh con sóng để lý giải về tình yêu, nhưng càng tìm hiểu thì càng có rất nhiều bất thần và càng không thể nào lý giải nổi:

“Trước muôn trùng sóng bể

Em vẫn nghĩ về anh

Em nghĩ về biển lớn

Từ nơi nào sóng lên”

Khi yêu thì người con gái luôn có nhu cầu tìm hiểu, lý giải về tình yêu. Nó là một diễn biến tâm lý khác thường khi muốn biết xuất phát điểm khởi đầu một tình yêu. Nhưng tình yêu vốn giống như biển, như sóng mặc dù có khi có quy luật nhưng cũng chứa vô vàn những bí mật mà khó có thể lý giải được. Chính điều ấy khiến cho “em” thao thức, băn khoăn:

“Sóng khởi đầu từ gió

Gió khởi đầu từ đâu?

Em cũng không biết nữa

Bao giờ ta yêu nhau”

nếu như con sóng tự mình tìm ra tận bể để có thể hiểu được mình thì “em” cũng tìm tới anh, tới tình yêu để hiểu sâu hơn về con người của em về tình yêu nam nữ. Tuy nhiên, giữa đại dương mênh mông, rộng lớn ấy đâu biết được nơi nào sóng khởi đầu nổi lên. Mặc dù biết được quy luật rằng có gió thì mới có sóng nhưng bầu trời còn rộng lớn hơn cả biển thì em sao có thể biết được gió khởi đầu từ đâu. Chính vì không thể hiểu nổi nên người con gái mới tìm tới tình yêu để hiểu. Khổ thơ còn thể hiện sự hồn nhiên của người con gái trong tình yêu, đó là sự phân vân, không nắm chắc “Em cũng không biết nữa”.

Nhắc tới tình yêu thì không thể nào bỏ qua được nỗi nhớ. Nỗi nhớ nhung là thứ gia vị làm tăng thêm sự hấp dẫn, đáng mong chờ của tình yêu. không những thế điều thiêng liêng nhất, tuyệt vời nhất trong tình yêu chính là sự đồng cảm, sẻ chia, sự hài hòa, thấu hiểu giữa hai người:

“Con sóng dưới lòng sâu

Con sóng trên mặt nước

Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được”

Khổ thơ tiếp tục sử dụng hình tượng con sóng để khắc họa nỗi nhớ. Có nỗi nhớ thầm lặng, lặng lẽ, được giữ ở trong lòng. Nhưng cũng có nỗi nhớ không sao có thể kìm nén được mà bộc lộ một cách dữ dội, biểu hiện ra bên ngoài. Nỗi nhớ trong tình yêu giống như con sóng, có lúc ẩn dưới mặt nước, có khi lại nổi lên trên một cách dữ dội. Không chỉ sử dụng hình tượng con sóng mà Xuân Quỳnh đã trực tiếp bộc bạch nỗi nhớ của mình:

“Lòng em nhớ tới anh

Cả trong mơ còn thức”

Thông thường thứ mà nhớ tới anh là chuyện thông thường nhưng nỗi nhớ ấy lại khiếp sợ, lại tác động tới cả trong cơn mơ. Mơ là trạng thái vô thức của con người mà không sao có thể điểu khiển được, ấy vậy mà trong mơ vẫn còn thức, vẫn còn nhớ tới anh. từ đó có thể thấy đó là một nỗi nhớ da diết, nỗi khát khao tình yêu cháy bỏng. Con sóng thì khát khao, muốn được tới bờ còn em thì muốn có anh. Đó chính là tình yêu tình thực, tha thiết của người con gái, hay của chính thi sĩ Xuân Quỳnh.

Không chỉ nhớ nhung khi tạm thời cách xa nhau mà thi sĩ còn khẳng định nỗi nhớ về anh sẽ vượt qua cả khoảng cách về không gian:

“Dẫu xuôi về phương bắc

Dẫu ngược về phương nam

Nơi nào em cũng nhớ

Hướng về anh – một phương”

Khoảng cách về thời gian về địa lý khiến cho nỗi nhớ được dâng trào. Nỗi nhớ không chỉ còn là nhớ ngày đêm mà còn là cả không gian khi xa rời. Thường người ta nói ngược về phương bắc, xuôi về phương nam nhưng Xuân Quỳnh lại cố ý nói ngược đi từ đó khiến ta thấy được nỗi nhớ trong tình yêu chẳng theo quy luật nào của tự nhiên, nó có thể tự bột phát, có thể đi trái lại với quy luật tự nhiên thông thường. Trong không gian địa lý có bốn phương tám hướng, nhưng trong tình yêu, đối với “em” thì chỉ có một hướng duy nhất đó chính là hướng vè “phương anh”. những người đang yêu nhau thì họ luôn nhớ về nhau, hướng về nhau bởi họ phải cùng nhau vượt qua mọi thử thách của thế cục:

“Ở ngoài kia đại dương

Trăm nghìn con sóng đó

Con nào chẳng tới bờ

Dù muôn vời cách trở”

Lời thơ khẳng định sự thủy chung, son sắt một lòng của người con gái trong tình yêu. Đứng giữa trăm nghìn con sóng, giữa muôn vàn cách trở nhưng em vẫn chỉ nghĩ về anh. Khi đã yêu thương nhau thật lòng, cùng hướng về nhau và có nghị lực thì dù cho thế gian này có muôn vàn cách trở thì cả hai vẫn sẽ vượt qua được, vẫn sẽ tới được với nhau. Tất cả mọi chuyện, mọi khó khăn rồi sẽ qua đi giống như những năm tháng đang dần trôi qua. Tuy vậy, thi sĩ cũng nhạy cảm nhận thấy rằng tình yêu của con người không phải mãi mãi bởi cái hữu hạn của đời người. Chính vì vậy Xuân Quỳnh luôn trằn trọc:

“Làm sao được tan ra

Thành trăm con sóng nhỏ

Giữa biển lớn tình yêu

Để nghìn năm còn vỗ”

Khát vọng tình yêu ngọn lửa như bùng cháy, con người trong tình yêu như muốn được “tan ra” được hòa quyện vào với đại dương mênh mông, để có thể trường tồn mãi mãi.

Bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh là một bài thơ tình vừa duyên dáng lại vừa mãnh liệt, sôi nổi, vừa trong sáng lại vừa ý vị, sâu xa. Bài thơ chính là bài tiêu biểu cho phong cách thơ Xuân Quỳnh, tiêu biểu cho phong cách thơ của thế hệ những thi sĩ trưởng thành trong thời kì kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 4

Tình yêu là một đề tài thân thuộc trong thơ ca. Nhưng không phải vì vậy mà thành đơn điệu và nhàm chán. Mỗi bài thơ, mỗi nhà nhơ là một toàn cầu riêng, một nhu cầu, một khát khao riêng không người nào giống người nào. Chẳng vậy mà ta gặp Xuân Diệu trong thi đàn Việt Nam với chất men say tình yêu nồng nàn, mãnh liệt người tự cho mình là “kẻ uống tình yêu dập cả môi”, ta gặp Nguyễn Bính “người thân quê” chân thật, da diết… và thật bất thần khi gặp nữ sĩ với tâm hồn dạt dào và say đắm trong tình yêu – Xuân Quỳnh. Thơ tình yêu của Xuân Quỳnh tình thực nhưng không kém phần cháy bỏng nồng say. Điều đó thể hiện không ít trong bài Sóng.

Bài thơ ra đời vào năm 1967. Vào thời kỳ này, có thể nói rất ít những bài thơ tình yêu kiểu này nhất là với những thi sĩ nữ. nếu như có, phần lớn đều gắn bó với nhiệm vụ cách mệnh, gắn với sứ mệnh thiêng liêng cao cả của dân tộc. Rất ít những thi sĩ tự bứt mình ra khỏi không khí chung để tìm vào cái gọi là riêng tư, sâu kín trong tâm linh mình. nhịn nhường như mọi người tránh và cố tình tránh… Nói tương tự để thấy rằng Sóng của Xuân Quỳnh là một bài thơ có rất nhiều điều đáng quý.

Viết về sóng, biển và thuyền để nói lên tình yêu trai gái ta đã gặp trong thơ Xuân Diệu với bài Biển… Ngay trong Xuân Quỳnh cũng có Thuyền và Biển… nhưng tìm một bài nói lên nỗi băn khoăn day dứt như Sóng có nhẽ là gặp con người yêu tha thiết và cháy bỏng, luôn luôn muốn bứt mình ra để tìm tới một cái gì đó rõ ràng, cụ thể. Trong cuộc sống, Xuân Quỳnh thể hiện rõ cái phong cách này. Đã yêu người nào thì yêu hết mình, đã ghét người nào thì ghét cay ghét đắng. Chính lẽ đó mà trong thơ Xuân Quỳnh vẫn giữ được vẻ tận tụy, dứt khoát, rõ ràng. Song điều này cũng thể hiện:

Lòng em nhớ tới anh.

Cả trong mơ còn thức!

có nhẽ là sức mạnh của tình yêu, niềm say mê và nỗi lòng cuồng nhiệt, đã mang con người vào toàn cầu thần tiên, thơ mộng. Tất cả những toan lo, tính toán, những phức tạp, rối rắm trên cõi đời để nhường chỗ cho ước mơ, cho khát vọng đắm say trong lòng người tất cả những gì tồn tại bên ngoài đều cho hết, xua hết ra ngoài ý tưởng. Khẳng định nỗi lòng, thi sĩ đã đưa ra trạng thái “trong mơ còn thức” để thuyết phục. Tôi còn nhớ, có một thi sĩ khi giãi bày nỗi lòng của mình với người yêu cũng nói:

Anh yêu em chỉ nhớ em thôi

Lúc đứng lúc ngồi lúc nào cũng nhớ

Trạng thái thấp thỏm, xao xuyến, bứt rứt như cắn xé, cào cấu như thúc giục người. Người con trai đứng ngồi không yên thì ở đây Xuân Quỳnh lại ngủ, thức không yên. Nào có kém gì đâu. Đã yêu nhau thường nhớ thường mong, thường đợi chờ nên không thể không có cái phút đứng ngồi không yên. Từ xa xưa, ông cha ta cũng có câu:

Nhớ người nào bổi hổi bổi hổi

Như đứng đống lửa như ngồi đống than

Chính vì lẽ đó mà mở đầu bài thơ cũng nói lên cái tâm trạng băn khoăn, trạng thái không ổn định trong tâm hồn mình:

Dữ dội và dịu êm

Ồn ào và lặng lẽ

Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể

Hai trạng thái tâm lý ngược nhau lại được dồn trong một văn cảnh cụ thể trong một người, ở cùng một lúc. Dĩ nhiên nói “dữ dội”, “ồn ào”, “lặng lẽ” là nói về sóng trong bài thơ Sóng là em, và em là sóng, hai câu này hòa lẫn trong nhau, quyện vào nhau. Đọc hai câu thơ tưởng như đã là một sự khập khiễng, trái ngược vậy mà trái lại rất có logic và hợp lý. Có được tương tự, hẳn phải nói tới thi sĩ và cái tài biểu hiện tâm lý. Đọc cả khổ thơ ta cũng như lắng mình trong đó, nghe được tiếng thổn thức của hồn người, cả khổ thơ là một trạng thái khá đọng của xúc cảm. Con người thân thơ không bình lặng, không giản đơn mà có nét gì đó trằn trọc, day dứt. Đọc câu thơ ta nghe như tiếng sóng vỗ, như thấy được từng đợt sóng dìu dặt. tiếng nói thơ mang đầy âm thanh nhưng cũng gợi hình. Tiếng sóng không bình lặng, không dìu dặt, nhẹ nhõm hôn nhẹ lên bờ cát, không ôm ấp, vỗ về hay nũng nịu mà “dữ dội” mà “ồn ào” nhưng “dịu êm”. thi sĩ phả vào dòng thơ một chúi khá thở mà câu thơ sống động hẳn lên, nghe như nổi tiếng nhúc nhắc. Nhẽ ra trong trạng thái thông thường thì phải biết “dữ dội” và “ồn ào”, “dịu êm” và “lặng lẽ”. Song nếu như như thế thì chẳng còn gì để sống “không hiểu nổi” để sóng phải “tìm ra tận bể”. Hai câu thơ dưới thể hiện nỗi khát vọng tìm tòi tới tột độ. Câu thơ tưởng tuồng như bỗng dưng bật ra, vậy là thỏa mãn. Trong cuộc sống có gì bực dọc, thống khổ hơn khi chính mình lại không hiểu nổi mình, không lý giải được mình, mình là người nào có nhẽ cái sức mạnh lớn nhất muốn lật tung cái “sâu kín” đó là mình phải tìm được tận cùng nó. Cái ý nghĩa này, còn theo đuổi thi sĩ tới tận cùng của bài thơ. Khát vọng được hòa mình vào bể lớn của thế cục, bể lớn của tình yêu cứ thôi thúc, thúc giục.

Từ “không hiểu nổi mình” thi sĩ liên tục đặt ra những băn khoăn, thắc mắc. Cuối cùng để tự dằn vặt mình, bởi lẽ hỏi cũng chỉ để hỏi mà thôi. Hỏi cho vơi nỗi lòng:

Sóng khởi đầu từ gió

Gió khởi đầu từ đâu

Em cũng không biết nữa

Khi nào ta yêu nhau

Quy luật tự nhiên là sóng gió, nhưng còn tình cảm giảng giải từ đâu… Đây là một điều cực khó, vẫn là nỗi băn khoăn dằn dỗi trong nỗi lòng mình. Vậy mà nỗi lo lắng, thảng thốt “không biết nữa”, thơ ngây xen chút bất lực. Mọi nghi vấn đặt ra đều tha thiết tìm được nơi khởi nguồn, nơi “khởi đầu” của sự vật. Có tương tự nỗi lòng người mới thỏa mãn.

trằn trọc với khổ thơ ta nghe thấy nỗi lòng thi sĩ trằn trọc, nhịp thơ trong khổ thơ thay đổi lúc 3/2 lúc 2/3 linh hoạt nhưng không xuôi không thẳng, không thông thường nhưng cũng dằn vặt, cũng suy nghĩ tìm tòi.

Xưa, nay rất nhiều thi sĩ đặt nghi vấn về tình yêu. Nhưng tình yêu là tình cảm, là xúc cảm làm sao biết được nó thế nào, tới từ đâu… và nhiều nữa, nhưng tất cả đều bất lực. Ngay tới Xuân Diệu – một thi sĩ tình nổi tiếng, một con người luôn có khát khao giao cảm với đời luôn yêu, say đắm trong tình yêu, người mà: Trong giây phút chót dâng trời đất:

Cũng vẫn say tình tới ngất ngư

Người “uống” tình yêu tới “dập cả môi” cũng bất lực:

Làm sao giải nghĩa được tình yêu

Có nghĩa gì đâu một buổi chiều

Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt

Bằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu.

Có người phải thốt lên rằng “có gì lạ quá đi thôi” khó quá! Nhưng tình yêu là thế. Làm sao có thể cảnh giác được trong tình yêu. Nó tới lúc nào ta đâu có biết và chiếm ta lúc nào ta đâu có hay. Quay lại khổ thơ Xuân Quỳnh ta gặp câu thổ lộ:

Em cũng không biết nữa

Khi nào ta yêu nhau

Một nghi vấn rất con gái, nhẹ nhõm, bối rối lẫn chút đắm say, ngọt ngào, nũng nịu. Nói thế, không tức là khổ thơ chỉ đơn thuần và xúc cảm, con người chỉ đơn thuần là yêu say đắm bên tình yêu bên sự nồng nàn còn là sự suy nghĩ, tìm tòi đòi hỏi một câu trả lời dù ít thôi nhưng phải có… Nhưng cuối cùng nghi vấn vẫn để đó, thi sĩ bất lực… làm sao mà có thể đáp nổi… Một ánh mắt bâng quơ, một câu nói vô tình nhiều khi cũng làm cho người ta tương tư chứ huống chi lại có một khoảng thời gian dài nỗi khát vọng tình yêu cứ bổi hổi, cứ xao xuyến trong ngực trẻ.

Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh không giản đơn. Yêu thương cháy bỏng, nồng cay nhưng không vì vậy mà nông cạn:

Trước muôn trùng sóng bể

Em nghĩ về anh, em

Em nghĩ về biển lớn

Từ nơi nào sóng lên

Điệp từ “em nghĩ” nhắc đi nhắc lại càng làm rõ hơn sự suy nghĩ trong lòng người. “Em nghĩ” tức là đã thao thức, đã lo lắng, đã đặt ra nhiều nghi vấn, chứ không phải em chỉ quen bồng bềnh, quen si mê, tới chỉ yêu và đơn thuần là yêu. Xưa nay không hiểu người “chỉ biết yêu thôi, chẳng biết gì” tình yêu đã làm họ mù quáng, quên đi tất cả. Họ nhìn vào cõi hư vô, mộng ước, chỉ quen tận hưởng chứ không biết suy nghĩ.

Tình yêu thường đồng hành với nỗi nhớ, sự mong đợi, vì lẽ đó mà trong thơ Xuân Quỳnh điều đó cũng thể hiện khá rõ. Yêu cuồng nhiệt thì nhớ cũng nát tan. Nỗi nhớ cứ dồn lên tầng tầng, lớp lớp như từng đợt sóng:

Con sóng dưới lòng sâu

Con sóng trên mặt nước

Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được

Đọc khổ thơ, tìm thấy vị trí của con sóng và cũng thấy được nỗi nhớ trong lòng người. Con sóng nhớ bờ nhớ thao thức “Ngày đêm không ngủ được”. Nói “Con sóng dưới lòng sâu”, “Con sóng trên mặt nước” thi sĩ muốn nói tới sự toàn diện. Dù tận dưới đáy sông hay ngay trên bề mặt sóng vẫn chỉ nhớ bờ, thương bờ. Nỗi nhớ mong tưởng chừng tới tột độ, nhớ nhau nên trằn trọc. tới nỗi trong ca dao người xưa cũng từng nói “đèn thương nhớ người nào mà đèn không tắt”.

Nỗi nhớ của con sóng chính là nỗi nhớ của con người, nỗi nhớ tầng tầng lớp lớp đan xen nhau, tiếp nối nhau, thôi thúc, thúc giục. Nói sóng để nói tới nỗi lòng mình. Nhớ nhau, nên thời gian như dài hơn:

Tháng giêng ngày dài lắm

Biết mà làm sao em.

giấc ngủ cũng chập chờn:

Lòng em nhớ tới anh

Cả trong mơ còn thức!

Khổ thơ được viết theo thể tăng dần, xúc cảm trong thơ được đun nóng tới tận cùng dào dạt… nóng bỏng. Trong thơ mình, khi nói về nỗi nhớ Xuân Quỳnh cũng đã viết:

Những ngày không gặp nhau

Biển bạc đầu thương nhớ

Những ngày không gặp nhau

Lòng thuyền đau rạn vỡ

(Thuyền và Biển)

Phải nói rằng, trong tình yêu Xuân Quỳnh yêu hết mình, yêu cuồng nhiệt, đắm say, cháy bỏng, nồng nàn. thi sĩ tha thiết tắm mình trong nguồn cảm hứng vô tận này. Yêu nồng nàn tương tự nhưng trong Xuân Quỳnh vẫn có nét dịu dàng của con gái, vẫn biết là yêu tới nát tan, nhưng không vồn vập, ồn ào như Xuân Diệu. Người muốn “riết”, “say” muốn “hôn” và cuối cùng muốn “cắn”: “Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi”. Trong thơ ông tình yêu không phẳng lặng, Xuân Diệu mạnh mẽ táo tợn:

Đã hôn rồi hôn lại

Cho tới mãi muôn thuở

tới tan cả đất trời

Anh mới thôi dào dạt

(Biển)

Càng tới cuối bài thơ Xuân Quỳnh càng tỏ ra mình là một con người sâu sắc, thủy chung. Tình yêu của Xuân Quỳnh là tình yêu từ hai phía, ở đây, nhân vật trữ tình đã có đối tượng để hướng tới chứ không vu vơ. Hơn nữa, tình cảm, tâm hồn của nhân vật trữ tình không phải là bi quan, chán nản mà tràn đầy hy vọng. Đọc bài thơ, không hề gặp cái tư tưởng: “Tương tư thức mấy đêm rồi. Biết cho người nào hỡi người nào người biết cho”.

Khổ thơ tiếp khẳng định được điều đó:

Dẫu xuôi về phương Bắc

Dẫu ngược về phương Nam

Nơi nào em cũng nghĩ

Hướng về anh một phương

tới đây thi sĩ đã đưa ra khái niệm không gian để nói lên mức độ thủy chung. Hai từ “dẫu xuôi, “dẫu ngược”, “phương Bắc”, “phương Nam” là những từ cụ thể khẳng định sự thủy chung khoảng không gian, địa điểm đặt ra trong khổ thơ nói lên độ dài nỗi cách trở, gian lao của thực tế với con người. Phương hướng, khoảng cách đặt ra xa bao nhiêu thì lòng người lại thể hiện rõ sự thủy chung bấy nhiêu “một phương”. Câu thơ như một lời khẳng định rắn rỏi, mạnh mẽ, dứt khoát, rõ ràng. Khổ thơ đặt ra nhiều thử thách, nhiều cách trở nhưng cũng đưa ra được sự quyết tâm của con người. Tình yêu sẽ thắng lợi tất cả, nếu như như đó là tình yêu chân thật, thủy chung. Lời thơ vang lên như một lời thề nguyện đọc lên cứ rưng rưng xúc động. Đã có bài hát khẳng định về điều này: “Dù thời gian xa xôi, dù đường dài xa xôi. Em vẫn như ngày xưa. Mến yêu anh trọn đời”. Thơ Xuân Quỳnh cũng hướng về điều đó tuy cách diễn đạt có khác.

nhịn nhường như để khẳng định thêm cho lời nói của mình thi sĩ đã đưa ra hàng loạt những dẫn chứng về thiên nhiên, tạo vật. Tất cả rồi sẽ thắng lợi nếu như có sự nhẫn nại, có sức mạnh. Mọi vật rồi sẽ bị chinh phục nếu như con người có ý chí, quyết tâm:

Ở ngoài kia đại dương

Trăm nghìn con sóng đó

Con nào chẳng tới bờ

Dù muôn vời cách trở

thế cục tuy dài thế

Năm tháng vẫn đi qua

Như biển kia dẫu rộng

Mây vẫn bay về xa

Hàng loạt những thử thách được đưa ra “sóng”, thế cục và “biển” rộng là thế, dài là thế nhưng đều bị chinh phục.

Con sóng được Xuân Quỳnh ví như tình yêu “bổi hổi trong ngực trẻ”. Nhân vật ước được tan ra thành trăm con sóng nhỏ để thể hiện một ước mong, khát vọng tới tha thiết:

Làm sao được tan ra

Thành trăm con sóng nhỏ

Giữa biển lớn tình yêu

Để nghìn năm còn vỗ

Khổ thơ kết là một ước muôn khôn xiết. Không có tình yêu cuộc sống tha thiết, không có sự ham mê tới tột cùng không có sự thủy chung làm sao có được những câu thơ tương tự. Trong ước mong vẫn lẫn chút băn khoăn của “làm sao được tan ra”. Nhưng cũng phải thấy rằng chỉ có tình yêu thế nào đó thì mới có được ước mong tương tự. Mong muốn xé tan mình, hòa lẫn với bể đời rộng lớn, bứt mình ra khỏi nhọc nhằn, lo loan, tính toán để ngập mình trong tình yêu, tuổi xanh, ngọt ngào và hạnh phúc.

Ước mong tồn tại vĩnh hằng trên cõi đời này thôi thúc, thúc giục. Lời thơ, ý chí, nhịp thơ có phần nhanh hơn, mạnh hơn, gấp gáp hơn. Bài thơ kết thúc mà lời thơ còn vang vọng mãi, ồ ạt của sóng, ước muốn tung mình vào bể tình yêu càng ngày nhiệt thành.

Cấu trúc bài thơ được xác lập theo cấu trúc đan xen hình tượng: sóng – bờ (khổ thứ năm), sau đó là anh – em (khổ 3,4) rồi lại sóng – bờ (khổ 7). Lớp lớp sóng đan xen nhau tới lui tương tự biển như lặng dần đi nhường chỗ cho những suy tư về thế cục.

Bài thơ viết theo thể 4 câu 5 chữ rất dễ thể hiện tình cảm tình thực của thi sĩ. Trong tình yêu sao không có phút trằn trọc, giận hờn, thương nhớ. Nhưng xưa nay, trong thư từ, nhất là thơ của những nữ sĩ người ta thường chỉ bắt gặp sự nhẹ nhõm yếu đuối, thầm kín chứ ít người nào thấy sự mạnh mẽ, táo tợn. Phải chăng chính vì điều này mà phong cách thơ Xuân Quỳnh đã nổi rõ và khẳng định thêm sức mạnh của “phái yếu”. Xưa nay, ta thường gặp sự hậm hực trong bài thơ của phái “mày râu”.

Anh yêu em tới nay chừng có thể

Ngọn lửa tình chưa hẳn đã tàn phai

Anh yêu em thầm lặng không hy vọng

Lúc đứng ngồi hậm hực lòng ghen

(Tôi yêu em – Puskin)

Còn Xuân Quỳnh thể hiện sự mạnh mẽ, dứt khoát, chung thủy, nồng nàn và cũng thắc mắc, cũng có phút bực mình, trằn trọc.

Sóng ra đời cách đây đã sắp ba mươi năm nhưng độ nồng nàn, đắm say của nó vẫn không phai giảm trong lòng người. Có thể nói, trong phút giây này nhiều bạn trẻ vẫn đọc thơ giật thột thấy “sợ”. Yêu hết mình, tận tình vì nhau, yêu thương sắp gũi và thủy chung đó là một tình yêu đẹp song không dễ gì mà có được. Đọc thơ Xuân Quỳnh phần nào đó ta hiểu được con người thân thơ. Trong cuộc sống thi sĩ vẫn tận tụy với con cái, yêu thương chúng rất mực, tận tình vì chúng, với chồng cũng vậy, một người vợ thủy chung và đảm đang… Thơ Xuân Quỳnh là con người Xuân Quỳnh. Khi nhận xét về phong cách Xuân Quỳnh, Võ Văn Trực nói: “Điều đáng quý ở Xuân Quỳnh và thơ Xuân Quỳnh là sự thành đạt, thành thật trong quan hệ với bạn bè, với xã hội và trong cả tình yêu. Chị không quanh co, không giấu diếm một điều gì. Mỗi dòng thơ, mỗi trang thơ đều phơi bày một tình cảm và suy nghĩ của chị. Chỉ cần qua thơ, có thể biết được khá kỹ đời tư của chị. Thành thật, đây là cốt lõi của thơ Xuân Quỳnh”.

Phong cách Xuân Quỳnh về sau này vẫn thế. Qua “Thuyền và biển” càng khẳng định sự đồng nhất rõ hơn trong con người này. Đáng tiếc, thế cục đã cướp đi một cây bút đầy tài năng và hy vọng. Song dù không còn nữa nhưng thơ Xuân Quỳnh, những bài thơ tình cảm cho con trẻ “Lời ru trên mặt đất”, “Tiếng gà trưa”, “Chuyện cổ tích về loài người” tới cả những bài thơ tình yêu “Thuyền và Biển”, “Sóng”… đều để lại nhiều hấp dẫn trong lòng người. Thơ Xuân Quỳnh sẽ còn in đậm trong tâm trí nhiều độc giả ngày hôm nay và ngày mai.

tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 5

Viết về đề tài tình yêu nếu như như nền thi ca Nga thế kỷ XIX có Puskin với Tôi yêu em bất hủ, thì Việt Nam ta cũng có Xuân Diệu và Xuân Quỳnh hai thi sĩ tài năng với những bài thơ tình xuất sắc. có nhẽ bởi tên của cả hai đều mang một chữ “Xuân” nên họ đều có những xúc cảm đặc biệt với mùa xuân của thế cục, với mùa xuân tình yêu. Thế nhưng khác với hồn thơ cháy bỏng, nồng nàn và vội vã của Xuân Diệu, thì dáng thơ của Xuân Quỳnh lại nền nã, tế nhị, không có cái phần ngông cuồng, mãnh liệt như ông hoàng thơ tình. Xuân Quỳnh viết về nhiều đề tài, bà viết về tình yêu quê hương quốc gia, viết về cách mệnh, viết về thế cục. Nhưng chỉ khi viết về tình yêu lứa đôi thì ngòi bút của bà mới rực sáng hơn cả trong những tác phẩm với câu từ đơn thuần, nhưng chứa đựng những ý kiến mới mẻ và vẻ đẹp trong sáng của tình yêu trong tâm hồn con người đặc biệt là ở người phụ nữ. Tiêu biểu nhất cho những sáng tác về tình yêu ấy của bà phải kể tới bài thơ Sóng.

Sóng được viết vào năm 1967, trong một chuyến công việc của Xuân Quỳnh tại biển Diêm Điền, Thái Bình, khi ấy Xuân Quỳnh mới chỉ vừa 25 tuổi đời, là lứa tuổi mặn mà và tươi đẹp nhất của người phụ nữ. Thế nhưng bà cũng đã phải nếm trải sự vỡ lẽ trong tình yêu, Xuân Quỳnh cũng từng có một gia đình hạnh phúc, một người chồng thương yêu chiều chuộng tận tình, nhưng có nhẽ sự xa rời về tâm hồn, và sự chu đáo quá tỉ mỉ của người đàn ông ấy khiến bà cảm thấy ngột ngạt và chán nản. Hôn nhân vỡ lẽ, Xuân Quỳnh không cảm thấy thất bại hay rầu rĩ mà lại càng thấm thía và khát khao có được một tình yêu thực thụ, sự thấu hiểu giữa những con người cùng chí hướng. Khi đứng trước biển Diêm Điền, với những cơn sóng dạt dào, bà nghĩ về bóng hình người đàn ông trong định mệnh, để viết ra những vần thơ về tình yêu thật sâu sắc và tình thực.

Trong Sóng người ta thấy ý kiến về tình yêu của Xuân Quỳnh rất hay và rất độc đáo vừa mang tính chất truyền thống đằm thắm, thủy chung, lại cũng mang vẻ hiện đại đầy khát khao và tự do.

“Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽSông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bể”

Xuân Quỳnh lấy hình tượng sóng làm hóa thân cho tình yêu và cũng là nhân vật trữ tình “em” trong tác phẩm, đó là một phép ẩn dụ rất tinh tế thể hiện được những nét cá tính của người phụ nữ trong tình yêu. Đứng trước tình yêu, nhân vật trữ tình thể hiện được bản năng cùng cá tính mạnh mẽ, chủ động và sự tự tin, để hòa mình vào với tình yêu bằng những xúc cảm thực tế “dữ dội”, “ồn ào” và sôi nổi vô cùng. Từ đó ta nhìn thấy cái tôi tư nhân mạnh mẽ, luôn nỗ lực tìm kiếm hạnh phúc thực thụ trong tình yêu một cách tích cực, chứ không thụ động chờ đợi cái gọi là “duyên phận”. nếu như một dòng sông nhỏ nhoi không thể cho ta một tình yêu ta cần, thì còn ngần ngại chi mà không sông pha biển lớn, tắm trong hàng nghìn cơn sóng tình yêu mạnh mẽ và đầy hy vọng? Tuy nhiên kế bên vẻ hiện đại, thì hình tượng sóng cũng gợi ra những vẻ đẹp rất truyền thống của người phụ nữ Việt Nam trong việc bộc lộ tình cảm ấy là sự “dịu êm” và “lặng lẽ”. Họ sử dụng chính sự dịu dàng, chính cái yên lặng ngại ngùng khi đứng trước tình nhân để bộc lộ thứ tình cảm nồng nàn, e lệ trong lòng lâu nay. Khiến đối phương càng nhìn lại càng thấy lòng thêm xao xuyến, yêu thương cái vẻ đẹp đáng quý ấy ở người phụ nữ Á đông. không những thế hình tượng “sóng” còn mang tới cho chúng ta những liên tưởng về những cung bậc xúc cảm trong tình yêu, thỉnh thoảng là sự nồng nhiệt, cháy bỏng, là sự rung động mạnh mẽ, nhưng tình yêu không phải là xúc nhất thời mà nó còn cần thêm sự lắng đọng, thấu hiểu giữa hai tâm hồn đồng điệu. Dẫu không nói thành lời, nhưng chỉ vài nét mặt, một nụ cười họ cũng biết được đối phương cần gì, và trở thành bến đỗ “dịu êm”, “lặng lẽ” trong thế cục của nhau.

“Ôi con sóng ngày xưaVà ngày sau vẫn thếNỗi khát vọng tình yêubổi hổi trong ngực trẻ”

Ở những vần thơ tiếp người ta lại thấy một vẻ đẹp khác trong tình yêu của người phụ nữ mà muôn thuở nay vẫn được ngợi ca ấy là đức tính thủy chung, son sắt trong tình yêu. Ngày xưa em dành trọn cho người thứ tình yêu vụng về dại, thì khi ngày sau tới, thứ tình yêu ấy cũng lớn khôn, lại càng thêm tha thiết, tình thực, đằm thắm chứ chẳng một lần phai lạt. Xuân Quỳnh đã đặt vào câu thơ hai dấu mốc thời gian, “ngày xưa” và “ngày sau”, tức là quá khứ và tương lai, vậy thì ở hiện tại dĩ nhiên cũng chẳng thoát khỏi sự tình thực, nhiệt huyết cùng với “Nỗi khát vọng tình yêu/vẫn bổi hổi trong ngực trẻ”. Dù là khi còn xuân sắc, trẻ dại, hay khi đã luống tuổi, trung niên trải qua bao đắng cay trong thế cục, thì em muôn thuở vẫn thế vẫn khát khao tình yêu, thứ bao đời khiến con người ta say mê níu giữ, thứ khiến cho trái tim “bổi hổi trong ngực trẻ”. Thứ khiến cho con người cảm thấy thế cục càng có thêm ý nghĩa, càng thêm yêu đời và muốn phấn đấu vì tương lai, muốn tìm kiếm cho mình một niềm hạnh phúc tốt đẹp.

“Trước muôn trùng sóng bểEm nghĩ về anh, emEm nghĩ về biển lớnTừ nơi nào sóng lên?

Sóng khởi đầu từ gióGió khởi đầu từ đâu?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau”

có nhẽ rằng khi yêu, người nào cũng đều muốn lý giải rằng, tình yêu đôi ta khởi đầu từ đâu, từ khi nào, vì sao ta yêu nhau. Thế nhưng nếu như tình yêu dễ lý giải như thế thì có nhẽ nền thơ ca về đề tài này đã sớm lụi tàn ý tưởng, bởi lẽ chưa một người nào có thể khái niệm về tình yêu một cách toàn vẹn và chuẩn xác. Nó là tổng hòa của nhiều cung bậc xúc cảm, là món quà kì diệu mà tạo hóa đã tặng thưởng cho con người, là thứ tình cảm với muôn vàn cung bậc xúc cảm khiến người ta bước vào thiên đường, nhưng cũng có khi giày vò khiến tâm tư ta đau nhói. Xuân Quỳnh nghĩ về mình và người ấy, nghĩ về nguồn gốc của tình yêu lứa đôi, nghĩ về biển và bà chợt nhìn thấy rằng khái niệm tình yêu bằng lý trí là một việc làm vô nghĩa. Thay vì mãi quẩn quanh trong nghi vấn “Khi nào ta yêu nhau”, vì sao con người lại không dành phần tâm sức ấy để cống hiến cho tình yêu của mình thêm nồng nàn sâu sắc, lắng tai từng nhịp đập của đôi tim để cảm nhận thật rõ niềm hạnh phúc quý giá lúc còn có thể.

“Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nướcÔi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ được

Lòng em nhớ tới anhCả trong mơ còn thứcDẫu xuôi về phương bắcDẫu ngược về phương namNơi nào em cũng nghĩHướng về anh – một phương”

Sau những băn khoăn những trằn trọc về tình yêu, thì Xuân Quỳnh khởi đầu bước vào những nỗi nhớ, vốn là xúc cảm kinh điển trong thứ tình cảm vốn nhiều rối ren phức tạp này. Dẫu là “dưới lòng sâu” hay “trên mặt nước”, dẫu có là nơi nào đi chăng nữa thì tình yêu vẫn luôn đong đầy và toàn vẹn với những nỗi nhớ tha thiết xuyên không gian và thời gian. Nhớ tới độ “ngày đêm không ngủ được”, nhớ tới độ cả khi đã bước vào giấc ngủ êm đềm, mà hình bóng của tình nhân vẫn còn in đậm trong những giấc mơ triền miên không dứt. Nỗi nhớ ấy lại càng làm nổi trội đức tính thủy chung, son sắt của người phụ nữ trong tình yêu, trong khi đi khắp phương trời, hình bóng của người thương vẫn không khi nào rời khỏi tâm trí, tấm lòng yêu, trái tim yêu vẫn chỉ nhắc nhở về một thân ảnh duy nhất. Mà đối với nữ sĩ ấy là người đàn ông nơi Hà Nội thân yêu!

“Ở ngoài kia đại dươngTrăm nghìn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trở

thế cục tuy dài thếNăm tháng vẫn đi quaNhư biển kia dẫu rộngMây vẫn bay về xa

Làm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể nghìn năm còn vỗ”

Sau những nỗi nhớ tha thiết, tình thực Xuân Quỳnh đã bộc lộ thêm những ý kiến khác trong tình yêu. Mà ở đây hình tượng sóng là đại diện cho con người trong công cuộc tìm kiếm tình yêu, nhưng có phải lúc nào người ta cũng thuận buồm xuôi gió, mà vẫn gặp phải nhiều trở ngại khó khăn để tìm được hạnh phúc thực thụ cho riêng mình. Ví như Xuân Quỳnh chính là cuộc hôn nhân đầu thất bại, nhưng chỉ cần người ta có hy vọng, không mất niềm tin vào tình yêu và thế cục, sẵn sàng vượt qua mọi hóc búa thách thức thì tin rằng sóng nào cũng tới bờ, người có tình ắt hẳn sẽ về với nhau. Và rồi Xuân Quỳnh cũng nhận thức được năm tháng đang dần trôi đi mà bản thân vẫn còn chơi vơi trên bước đường hạnh phúc, dù bà năm đó mới chỉ 25 tuổi xuân. Điều này đã thôi thúc trong tâm hồn nữ sĩ những khát khao mạnh mẽ về một tình yêu thực thụ, khát khao được hòa tan vào biển lớn tình yêu vĩnh cửu, được sống hết mình một lần vì tình yêu cho khỏi uổng phí đời người.

Sóng là một bài thơ có cấu tứ đơn thuần, câu từ mộc mạc nhưng đã bộc lộ được hết những tâm trạng của con người khi yêu, đặc biệt ấy là tâm trạng của người phụ nữ. Cho chúng ta thấy những ý kiến rất tiến bộ của Xuân Quỳnh trong tình yêu, khuyến khích người phụ nữ làm chủ thế cục mình, tự tin tìm kiếm hạnh phúc. Đồng thời cũng luôn tôn trọng và giữ gìn những phẩm chất truyền thống tốt đẹp, ấy là tấm lòng thủy chung, son sắt, sự dịu dàng, thấu hiểu trong tình yêu lứa đôi muôn thuở.

tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 6

Xuân Quỳnh là một trong những gương mặt tiêu biểu của thế hệ thơ trẻ thời kì chống Mỹ cứu nước. Thơ của nữ sĩ dễ đi vào lòng người với vẻ đẹp giản dị mà đằm thắm. Trong đó, Sóng là thi phẩm nổi trội của đời thơ Xuân Quỳnh.

Trong bài thơ có hai hình tượng trung tâm đó là hình tượng sóng và em. Sóng trước hết là một sự vật thiên nhiên, nhưng hình ảnh này không chỉ mang nghĩa thực mà còn mang ý nghĩa biểu tượng. Đó không chỉ là sóng biển mà còn là sóng tình yêu trong biển khơi tâm hồn người phụ nữ. Tác giả mượn sóng để nói lên những cung bậc xúc cảm trong lòng người con gái đang yêu. Hình tượng “em” là sự hóa thân của cái tôi Xuân Quỳnh. Nữ sĩ đã trải lòng mình trên những trang thơ, giãi bày những xúc cảm, suy tư trong tình yêu. Sóng và em vừa song song tồn tại vừa soi chiếu lẫn nhau và có lúc lại hòa nhập vào làm một.

Đoạn thơ “Dữ dội và dịu êm… Khi nào ta yêu nhau”. Đây là những câu thơ đầu trong bài thơ “Sóng” mà thi sĩ đã khắc họa hình tượng sóng và hình tượng em để nói lên những tiếng lòng của thi sĩ. Hai câu thơ đầu tác giả nêu lên những trạng thái xúc cảm đối lập của sóng: lúc thì dữ dội, mạnh mẽ xô bờ khi thì chảy trôi lững lờ, dịu êm. Đó cũng là những xúc cảm của người con gái khi yêu. Trong tình yêu, lúc thì người con gái cuồng nhiệt, đắm say nhưng cũng có khi e lệ, dè dặt. Những trạng thái đó tranh chấp nhưng lại thống nhất với nhau. Hai câu thơ trên được tổ chức theo phép đối tạo nên một cấu trúc tương hợp, hài hòa, làm nổi trội những tính chất đa dạng mà nhất quán của sóng. Tác giả đặt những tính từ “dịu êm”, “lặng lẽ” ở cuối câu thơ vì đây là con sóng nữ tính.

“Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể”

Phép nhân hóa đã thổi hồn vào sóng để biến nó trở thành một con người. Sóng không chấp nhận giới hạn chật chội, khi không được sông hiểu, khi không tìm thấy được sự đồng điệu, nó tìm ra đại dương mênh mông. Trong tình yêu, người phụ nữ cũng không chấp nhận những gì tầm thường, chật hẹp mà thường hướng tới những điều cao cả, lớn lao, thường muốn vươn tới những khát vọng vô bờ.

Trong đoạn thơ tiếp theo, tác giả thông qua quy luật của sóng để nói về quy luật của tình yêu.

“Ôi con sóng ngày xưa

…

bổi hổi trong ngực trẻ”

Con sóng đã vỗ bờ từ nghìn xưa cho tới bây giờ và mãi mãi về sau này. Đó là quy luật bất biến của tự nhiên. Tình yêu cũng vậy, trước đây, ngày nay và mãi mãi về sau nó vẫn khơi lên những khát khao bổi hổi, rộn rực. Chừng nào còn con người trên cõi thế gian thì chừng ấy tình yêu còn tồn tại như món quà kì diệu mà thượng đế tặng thưởng cho nhân loại.

Nhân vật trữ tình đứng trước biển khơi với những suy nghĩ sâu lắng:

“Trước muôn trùng sóng bể

…

Từ nơi nào sóng lên”

Người con gái đang nghĩ về bản thân mình, nghĩ về người thương và cũng suy tư về sóng biển. Nhân vật trữ tình đang ở trong niềm khát khao lí giải nguồn gốc của sóng cũng như nguồn gốc của tình yêu.

“Sóng khởi đầu từ gió

…

Khi nào ta yêu nhau”

“Em” đã không phải truy tìm được căn nguyên của sóng cũng như nguồn gốc của tình yêu. Tình yêu diệu kì, bí mật như toàn cầu tự nhiên. Nó là những rung động của con tim có những khi lí trí không thể can thiệp và cũng chẳng giảng giải được. Tình yêu vốn luôn là một nghi vấn, một ẩn số khó tìm thấy đáp án rõ ràng. Tác giả cũng phải thốt lên thổ lộ rằng “Em cũng không biết nữa. Khi nào ta yêu nhau”. Chính cái không biết ấy lại là một chứng cớ cho tình yêu chân thật, đắm say, không toan tính, người phụ nữ chỉ đi theo sự dẫn dắt của tâm hồn.

Đoạn thơ trên đã khắc họa lại hình tượng sinh động hình tượng sóng và hình tượng em. Qua hình tượng sóng tác giả muốn nói lên quy luật bất diệt tình yêu. Đoạn thơ trên rất thành công với thể thơ 5 chữ. những câu thơ ngũ ngôn tiếp nối nhau như những con sóng miên man, dạt dào ngoài đại dương.

tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 7

Tình yêu lứa đôi, tình cảm vợ chồng… đó là đề tài vô tận được những thi sỹ, nhạc sỹ, nhà văn khai thác, thể hiện dưới nhiều góc độ khác nhau. những nhà văn, thi sĩ thường thông qua những hiện tượng, qui luật tự nhiên trong cuộc sống hay những vật sắp gũi, thân quen để ví von, ẩn dụ khi nói về tình yêu. Như thi sĩ Nguyễn Trung Kiên sử dụng hình tượng “Đôi dép” để triết lý sâu sắc về sự gắn bó, thủy chung, son sắt trong tình yêu. thi sĩ Vũ Cao thì ví tình yêu lứa đôi như “Núi đôi” không thể chia lìa “núi chồng, núi vợ đứng song đôi”; thi sĩ Trần Hòa Bình vô tình nhìn thấy một chiếc lá rụng giữa mùa thu cũng có bài thơ hay “Thêm một” để chiêm nghiệm về thế cục, về tình yêu…

Nhưng có nhẽ, hình tượng được nói tới tương đối nhiều và thể hiện được sự tinh tế, đằm thắm nhưng dữ dội, mãnh liệt của tình yêu đó là hình tượng Biển và Sóng. Và, một trong những thi sĩ có những bài thơ hay nói về tình yêu bằng sự liên tưởng tới khéo léo, tài tình có liên quan tới Biển và Sóng được rất nhiều người yêu thích đó là cố nữ thi sỹ Xuân Quỳnh (1942 – 1988). Xuân Diệu, thi sĩ tình nổi tiếng của phong trào thơ mới, với sự phóng khoáng đa tình cũng đã “mượn hình tượng sóng” để nói lên tình cảm nồng nàn, mãnh liệt của mình:

Anh xin làm sóng biếcHôn mãi cát vàng emHôn thật khẽ, thật êmHôn êm đềm mãi mãiĐã hôn rồi, hôn lạiCho tới mãi muôn thuởtới tan cả đất trờiAnh mới thôi dào dạt…

Còn với Xuân Quỳnh, nữ thi sỹ với nhiều bài thơ tình nổi tiếng như “Thuyền và biển” thì con sóng trong thơ của chị vừa “Dữ dội’ lại vừa “dịu êm” vừa “Ồn ào” lại vừa “lặng lẽ” như chính tính cách của người phụ nữ vậy. Bên ngoài có khi họ thật lặng lẽ, đằm thắm, dịu dàng nhưng bên trong lại ẩn chứa một tâm hồn khát khao yêu thương, với tình yêu mãnh liệt, dữ dội biết bao. Xuân Quỳnh đã rất tài tình khi đưa cặp đôi phạm trù nội dung có tính đối nghịch đi liền nhau nhằm tạo ra sự so sánh giữa cái mạnh mẽ, ồn ào và cái dịu êm, lặng lẽ từ đó nhằm diễn tả tính cách đan xen, đa chiều của người phụ nữ, nhất là khi họ đang yêu.Dữ dội và dịu êm

Ồn ào và lặng lẽSông không hiểu nỗi mìnhSóng tìm ra tận bể

Chúng ta còn cảm nhận, đằng sau ý nghĩa ấy là thể hiện của sự xâu xé về tâm trạng của người phụ nữ, vì khi yêu phụ nữ thường phải hy sinh, chịu đựng nhiều hơn. Mà tình yêu thường cũng gặp nhiều trắc trở, không bao giờ bình yên, phẳng lặng, đôi lúc còn ẩn chứa nhiều giông bão.

Ôi con sóng ngày xưavà ngày sau cũng thếNỗi khát vọng tình yêubổi hổi trong ngực trẻ

Tình yêu đối với Xuân Quỳnh vượt qua cả phạm vi của thời gian và không gian, điều đó nói lên rằng, nếu như thực thụ là tình yêu chân chính thì nó luôn vĩnh cữu, sống mãi với thời gian, khắc sâu vào trong tâm trí, trí tưởng của con tim cho dù đó là quá khứ, hiện tại hay tương lai. Và tuy có rất nhiều cung bậc tình cảm khác nhau nhưng tình yêu thì muôn thuở vẫn thế!

Trước muôn trùng sóng bểEm nghĩ về Anh, emEm nghĩ về biển lớnTừ nơi nào sóng lên?Sóng khởi đầu từ gióGió khởi đầu từ đâu?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau

Đứng trước biển cả mông mênh, hùng vĩ thi sĩ thấy mình thật nhỏ bé và muốn được chiêm nghiệm lại cuộc sống, chiêm nghiệm về tình yêu. Từ những quy luật, hiện tượng tự nhiên của biển cả, thi sĩ đặt nghi vấn “Từ nơi nào sóng lên”, “gió khởi đầu từ đâu?” và lại liên tưởng “Em cũng không biết nữa, khi nào ta yêu nhau”. Như thi sĩ Xuân Diệu cũng đã nói: “Nào người nào khái niệm được tình yêu”, Xuân Quỳnh cũng không thể giải nghĩa nổi tình yêu. Chỉ biết rằng, tình yêu tới như một lẽ tự nhiên, thường tình. Đó là cơ duyên, là sự giao hoà, cộng hưởng về rung động cùng nhịp đập của hai con tim, mà không người nào có thể sắp đặt hoặc cưỡng lại được.

Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nướcÔi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ đượcLòng em nhớ tới anhCả trong mơ còn thức

có nhẽ đây là khổ thơ mà tôi tâm đắc nhất trong cả bài thơ, tình yêu của người phụ nữ tuy mãnh liệt, mạnh mẽ là thế nhưng cũng rất e lệ, sâu kín, có khi được che giấu, ẩn chứa bên trong, như những con sóng ngầm dưới lòng đại dương, mà đã là sóng ngầm thì rất dữ dội, có thể gây nên giông bão!

Lòng em nhớ tới anhCả trong mơ còn thức

Sức mạnh tình yêu đã vượt lên cả quy luật tự nhiên của con người, thường khi ngủ là lúc mà người ta quên đi tất cả. Nhưng, với Xuân Quỳnh vì nỗi nhớ người yêu quá lớn, quá mạnh mẽ, luôn túc trực trong lòng, nên ngay cả trong giấc ngủ, giấc mơ nhưng vẫn thức để nhớ về Anh! Cái hay, cái tài tình là ở chỗ đó. nếu như như Xuân Quỳnh nói trong giấc mơ Em gặp Anh thì đó lại là chuyện thường tình, vì bất cứ người nào cũng có thể làm được điều đó. Bởi lẽ, khi trong lòng người ta nghĩ nhiều tới một người nào đó, nghĩ nhiều về một điều gì đó thì lúc ngủ người ta thường ngủ mơ thấy nó. Nhưng có nhẽ , “trong mơ” mà “còn thức” vì quá nhớ Anh thì chỉ có mỗi Xuân Quỳnh!

Dẫu xuôi về phương bắcDẫu ngược về phương NamNơi nào em cũng nghĩHướng về anh – một phương.

Đất có bốn mùa: Xuân – Hạ – Thu – Đông; trời có bốn hướng: Bắc – Nam – Đông – Tây. Nhưng với người phụ nữ khi yêu thì chỉ có một hướng duy nhất, đó là: Anh! Dù làm gì, ở đâu, ở chân trời góc bể nào họ cũng luôn hướng về người mình yêu, sống tốt, sống đẹp cho nhau. Tình yêu của người phụ nữ thật cao thượng và bao dung, đó còn là sự hy sinh, thủy chung son sắt, đợi chờ khi xa người yêu.

Ở ngoài kia đại dươngMuôn vàn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trở

thế cục tuy dài thếNăm tháng vẫn đi quaNhư biển kia dẫu rộngMây vẫn bay về xa

Làm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể nghìn năm còn vỗ

Tình yêu dù mãnh liệt, dữ dội tới mấy cũng không thể vượt qua quy luật khắc nghiệt của thế cục, cũng có lúc gặp phải trắc trở, chia ly, đó là lẽ tất nhiên. Nhưng không vì vậy mà tình yêu mất đi vẻ đẹp vĩnh hằng, hay sớm bị quên lãng; mà qua năm tháng, càng nhiều thử thách tình yêu ấy càng lớn lên, thắm thiết, sâu sắc hơn. Dù có thể, tình yêu ấy, như những con sóng ngoài khơi xa không thể tới được bờ bến của hôn nhân, hạnh phúc nhưng đó cũng sẽ là một ký ức, kỷ niệm đẹp trong đời của mỗi con người, nếu như chúng ta biết nâng niu, trân trọng, giữ gìn, như một món quà quý giá mà cuộc sống đã tặng thưởng cho ta!

tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 8

Xuân Quỳnh là nữ thi sĩ tài hoa của nền văn học Việt Nam, với tư duy mới mẻ, phóng khoáng của mình, bà đã thổi 1 luồng gió mới vào kho tàng thơ văn. nổi trội trong những sáng tác của của bà là bài thơ Sóng).

“Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽSông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bể”

Tính từ trái nghĩa “dữ dội – dịu êm, ồn ào – lặng lẽ” thể hiện những thái cực đối lập của con sóng. Đó cũng là những tâm trạng khác nhau của người con gái trong tình yêu.

Mượn hình ảnh dòng sông không hiểu chính mình nên tìm ra biển khơi rộng lớn tìm câu trả lời để xa xăm nói về tâm tư của người con gái trong tình yêu luôn trằn trọc nhiều điều và có ước muốn lớn lao là khám phá được những băn khoăn đó.

“Ôi con sóng ngày xưaVà ngày sau vẫn thếNỗi khát vọng tình yêubổi hổi trong ngực trẻ”

Con sóng: nghìn năm vẫn thế, vẫn tính chất, đặc điểm ấy không bao giờ thay đổi.

Người con gái: khát vọng tình yêu luôn túc trực, rộn rực; bao nhiêu năm vẫn hướng về tình yêu, về người yêu.

“Trước muôn trùng sóng bểEm nghĩ về anh, emEm nghĩ về biển lớnTừ nơi nào sóng lên?”

Trước biển lớn, người con gái suy tư về tình yêu của mình. nghi vấn tu từ: “Từ nơi nào sóng lên?” là suy nghĩ của cô gái về cội nguồn của tình yêu.

“Sóng khởi đầu từ gióGió khởi đầu từ đâu?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau”

Tự vấn về nguồn gốc của con sóng: sóng khởi đầu từ gió còn gió khởi đầu từ đâu thì không lí giải được. Sự lí giải, giải nghĩa về cội nguồn của sóng dẫn tới giải nghĩa cội nguồn của tình yêu. Tình yêu đầy bí mật không thể giảng giải được cội nguồn của nó, thời khắc mà nó khởi đầu.

“Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nướcÔi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ đượcLòng em nhớ tới anhCả trong mơ còn thức”

Tâm trạng nhớ nhung da diết, khắc khoải của con sóng, dù con sóng ở bất cứ nơi nào vẫn chỉ nhớ về bờ, hướng về ngày ngày đêm đêm cho tới khi vào được tới bờ.

Người con gái luôn một lòng một dạ hướng về người mình yêu thương, nhấn mạnh nỗi nhớ triền miên luôn túc trực. Nỗi nhớ ấy theo họ cả vào trong mộng, sống trong giấc mơ của họ. Đó không chỉ là tấm lòng thủy chung sâu sắc của người con gái mà còn là khát khao tình yêu, được thể hiện yêu thương với người yêu của mình.

“Dẫu xuôi về phương bắcDẫu ngược về phương namNơi nào em cũng nghĩHướng về anh – một phương”

“Dẫu…” lặp cấu trúc khẳng định dứt khoát nỗi nhớ và niềm tin tuyệt đối vào tình yêu. Dù cho đi tới bất cứ nơi nào thì trong lòng người con gái ấy cũng luôn hướng về người yêu vì trong tim cô người yêu là phương hướng duy nhất dẫn lối cho cô vượt qua mọi khoảng cách, mọi khó khăn.

“Ở ngoài kia đại dươngTrăm nghìn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trở”

Con sóng dù ở ngoài khơi xa thế nào, dù khó khăn thế nào cũng vẫn tìm được tới bờ bến. Người con gái dù đa sầu đa cảm, suy tư trằn trọc thế nào cuối cùng rồi cũng sẽ được hạnh phúc.

“thế cục tuy dài thếNăm tháng vẫn đi quaNhư biển kia dẫu rộngMây vẫn bay về xa”

Người con gái ấy còn nhiều lo lắng, trằn trọc: năm tháng còn rất dài, biển kia mông mênh tới đâu nhưng liệu có đủ sức để giữ những đám mây ở lại bên mình mãi mãi?

Người con gái dù có yêu nhiều tới đâu, có khát khao nhiều tới đâu nhưng liệu có giữ được người yêu, được tình yêu này ở lại cùng mình và vẫn vẹn nguyên như lúc đầu?

“Làm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể nghìn năm còn vỗ”

Khi con sóng tan ra thành những bọt nước nhỏ sẽ được ở lại với biển khơi mãi mãi, sẽ không còn những thống khổ, những lo lắng. Đó cũng là ước muốn của người con gái, khát khao được sống với tình yêu, với người mình yêu thương trọn đời trọn kiếp. Mượn nét tương đồng của con sóng để diễn tả nội tâm của người con gái trong tình yêu giúp độc giả dễ hình dung ra và có những liên tưởng thú vị.

Sóng là bài thơ tiêu biểu của Xuân Quỳnh và của thơ ca Việt Nam hiện đại viết về đề tài tình yêu. Nhiều năm tháng qua đi nhưng bài thơ vẫn giữ nguyên trị giá ban đầu và để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả.

tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 9

“Làm sao sống được mà không yêuKhông nhớ không thương một kẻ nào”

(Bài thơ tuổi nhỏ, Xuân Diệu)

Đó cũng là lý do tình yêu được đưa rất nhiều vào trong thơ ca và nghệ thuật, trở thành nguồn cảm hứng vô tận với nhiều thi nhân. Có rất nhiều những thi sĩ, nhà văn từng viết về tình yêu trong đó không thể không kể tới cây bút thơ tình xuất sắc của nền văn học Việt Nam – Xuân Quỳnh – thi sĩ trưởng thành từ cuộc kháng chiến chống Mỹ đã thể hiện tình cảm người con gái qua bài thơ “Sóng”.

Khi nhắc tới tên tuổi của Xuân Quỳnh, từ trong tiềm thức của mỗi người yêu văn học đều biết tiếng thơ bà là tiếng nói nhân hậu, thủy chung, giàu trực cảm, tha thiết khát vọng hạnh phúc đời thường và Sóng là một trong những tác phẩm tiêu biểu cho phong cách văn học đặc trưng đó. Năm 1967, nhân một một chuyến đi thực tế ở biển Diêm Điền (Thái Bình), khi đứng trước biển khơi rộng lớn, những tâm tư tình cảm của bà được bộc bạch qua những vần thơ và đó là cơ sở để Sóng ra đời. Bài thơ được in trong tập “Hoa dọc hào chiến đấu”. Bài thơ là sự đan xen giữa hình ảnh Sóng và hình ảnh “em” – người con gái trong tình yêu. Mở đầu bài thơ tác giả mang tới cho độc giả những trạng thái khác nhau của con sóng:

“Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽSông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bể”

“Dữ dội – dịu êm, ồn ào – lặng lẽ” là những tính từ trái nghĩa thể hiện những thái cực đối lập của con sóng: có lúc hiền lành dịu dàng nhưng cũng có lúc vô cùng dữ dội. Đó cũng là những tâm trạng khác nhau của người con gái trong tình yêu, họ luôn dịu dàng, nhỏ nhẹ với tình yêu, với người yêu của mình nhưng cũng có lúc họ trở nên mạnh mẽ, cương trực trước tình yêu ấy. Hình ảnh dòng sông không hiểu chính mình nên tìm ra biển khơi rộng lớn tìm câu trả lời cũng chính là tâm tư của người con gái luôn trằn trọc, suy tư nhiều điều và có ước muốn là khám phá được những điều lớn lao hơn trong tình yêu.

Bốn câu thơ tiếp theo nỗi khát vọng của người con gái:

“Ôi con sóng ngày xưaVà ngày sau vẫn thếNỗi khát vọng tình yêubổi hổi trong ngực trẻ”

Con sóng từ nghìn năm vẫn thế, vẫn tính chất, đặc điểm ấy không bao giờ thay đổi. Và người con gái cũng vậy khát vọng tình yêu luôn túc trực, rộn rực trong trái tim, bao nhiêu năm vẫn hướng về tình yêu, về người yêu.

“Trước muôn trùng sóng bểEm nghĩ về anh, emEm nghĩ về biển lớnTừ nơi nào sóng lên?”

Khi đứng trước biển lớn, người con gái mang những suy tư về tình yêu của mình. nghi vấn tu từ: “Từ nơi nào sóng lên?” không chỉ là thắc mắc về cội nguồn của con sóng, về nơi con sóng khởi đầu mà đó còn là thắc mắc về cội nguồn của tình yêu, về nơi tình yêu khởi đầu.

Sau những thắc mắc đó là lời lí giải của tác giả:

“Sóng khởi đầu từ gióGió khởi đầu từ đâu?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau”

Lý giải được ngọn nguồn của sóng thì dễ bởi “Sóng khởi đầu từ gió”nhưng để hiểu “Gió khởi đầu từ đâu” thì thi sĩ lại ngắc ngứ “Em cũng không biết nữa”. Cũng như tình yêu của anh và em nó tới rất bất thần và tự nhiên bởi “Tình yêu tới trong đời không báo động”. Câu thơ “Em cũng không biết nữa” như một cái lắc đầu nhè nhẹ, bâng khuâng và phân vân. Em và anh yêu nhau bao giờ? nghi vấn này muôn thuở không người nào lý giải nổi nhất là những bạn trẻ đang yêu và đắm say trong men tình ái. Tình yêu là vậy, khó lý giải, khó khái niệm.

“Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nướcÔi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ đượcLòng em nhớ tới anhCả trong mơ còn thức”

Con sóng dù ở bất cứ nơi nào, dù ở ngoài khơi xa hay ở trên mặt nước thì vẫn luôn mang tâm trạng nhớ nhung da diết, khắc khoải bờ bến của nó, hướng về bờ ngày ngày đêm đêm cho tới khi gặp được bờ bến. Người con gái cũng vậy, họ luôn một lòng một dạ hướng về người mình yêu thương dù ở bất cứ nơi nào, bất kể ngày hay đêm. Nỗi nhớ ấy theo họ cả vào trong mộng, sống trong giấc mơ của họ. Đó không chỉ là tấm lòng thủy chung sâu sắc của người con gái mà còn là khát khao tình yêu, được thể hiện yêu thương với người yêu của mình.

Khổ thơ tiếp theo như một lời khẳng định chắc nịch về tấm lòng của người con gái:

“Dẫu xuôi về phương bắcDẫu ngược về phương namNơi nào em cũng nghĩHướng về anh – một phương”

toàn cầu của Anh và Em không giới hạn chiều dài Bắc – Nam, không khoanh vùng địa bàn mà nơi nào cũng có nỗi nhớ túc trực của tình yêu vĩnh viễn. Dù cho đi tới bất cứ đâu thì trong lòng người con gái ấy cũng luôn hướng về người yêu vì trong tim cô người yêu là phương hướng duy nhất dẫn lối cho cô vượt qua mọi khoảng cách, mọi khó khăn.

Tiếp theo lời khẳng định là nguyên lí chắc nịch của con sóng:

“Ở ngoài kia đại dươngTrăm nghìn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trở”

Ở ngoài khơi xa nơi trăm nghìn con sóng ngày đêm không biết mỏi đang vượt qua giới hạn không gian thăm thẳm muôn vời cách trở để hướng vào bờ ôm ấp nỗi yêu thương. Cũng như em muốn được sắp bên anh, được hòa nhịp vào trong tình yêu với anh. Tình yêu của người con gái thật mãnh liệt, nồng nàn. Sóng xa vời cách trở vẫn tìm được tới bờ như tìm về nguồn cội yêu thương, cũng như anh và em sẽ vượt qua mọi khó khăn để tới với nhau, để sống trong hạnh phúc trọn vẹn của lứa đôi.

“thế cục tuy dài thếNăm tháng vẫn đi quaNhư biển kia dẫu rộngMây vẫn bay về xa”

Những từ “tuy dài thế – vẫn đi qua – dẫu rộng” như chứa đựng ở trong nó ít nhiều nỗi âu lo: Biển kia mông mênh tới đâu nhưng liệu có đủ sức để giữ những đám mây ở lại bên mình mãi mãi? Người con gái dù có yêu nhiều tới đâu, có khát khao nhiều tới đâu nhưng liệu có giữ được người yêu, được tình yêu này ở lại cùng mình và vẫn vẹn nguyên như lúc đầu? Tuy thế thi sĩ vẫn tin tưởng ở tấm lòng nhân hậu và tình yêu tình thực của mình sẽ vượt qua tất cả như áng mây kia như năm tháng kia. Có thể nói Xuân Quỳnh yêu thương tha thiết, mãnh liệt nhưng cũng tỉnh táo nhận thức dự cảm những trắc trở, thử thách trong tình yêu; đồng thời cũng tin tưởng vào sức mạnh tình yêu sẽ giúp người phụ nữ vượt qua thử thách tới với bờ bến hạnh phúc.

Cuối cùng là ước muốn được sống trọn với tình yêu của người con gái:

“Làm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể nghìn năm còn vỗ”

Khi con sóng tan ra thành những bọt nước nhỏ sẽ được ở lại với biển khơi mãi mãi, sẽ không còn những thống khổ, những lo lắng. Đó cũng là ước muốn của người con gái, khát khao được sống với tình yêu, với người mình yêu thương trọn đời trọn kiếp.

Xuân Quỳnh đã tìm được một cách nói riêng để bộc lộ tình yêu, những dung động của lòng mình với một giọng thơ kể lể, tâm tình vừa êm ái, nhẹ nhõm vừa thiết tha. Âm hưởng, nhịp độ bài thơ ngân nga do sự phối âm, phối vần tài tình như những con sóng cứ nối nhau không dứt. Bài thơ vì vậy có cả âm vang của sóng, gió thiên nhiên và sóng của tâm hồn.

Sóng là bài thơ tiêu biểu của Xuân Quỳnh và của thơ ca Việt Nam hiện đại viết về đề tài tình yêu. Nhiều năm tháng qua đi nhưng bài thơ vẫn giữ nguyên trị giá ban đầu và để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả.

tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 10

“Sóng” được in trong tập “Hoa dọc hào chiến đấu”, xuất bản năm 1968 của nữ thi sĩ tình nổi tiếng Xuân Quỳnh. Bài thơ nói về tâm trạng, tình yêu mãnh liệt của người con gái khi yêu. Hãy tới với bài thơ bằng nhạc điệu, bài thơ là âm điệu của một cõi lòng bị sóng khuấy động, đang rung lên đồng điệu đồng nhịp với sóng biển. rộn rực tới xôn xao, khát khao tới khắc khoải, có một hình tượng sóng được vẽ lên bằng âm điệu, một âm điệu dồn dập, chìm nổi, miên man như khá thở chạy suốt cả bài.

Sắc điệu trữ tình của bài thơ được gợi lên từ hình tượng sóng. Cả bài thơ là những con sóng tâm tình xôn xao trong lòng người con gái đang yêu khi đứng trước biển ngắm nhìn những con sóng vô hồi, vô tận. Sóng là một hình tượng ẩn dụ, đó là sự hoá thân của cái tôi trữ tình của nữ sĩ, lúc thì hoà nhập, lúc sự phân thân của “em” – người con gái đang yêu một cách say đắm. Sóng đã khơi gợi một hồn thơ phong phú, hồn nhiên, sôi nổi. Thông qua hình tượng sóng, Xuân Quỳnh đã có một cách nói rất hay để diễn tả tâm trạng của người con gái.

Sóng biến hoá, sóng vỗ liên miên, triền miên và vô tận:

“Dữ dội và dịu êm

Ồn ào và lặng lẽ”

Trạng thái của sóng cũng là tâm trạng khi yêu, là khát vọng to lớn, mạnh mẽ về một tình yêu tình thực. Hành trình của sóng từ sông ra đại dương:

“Sông không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể”

Nơi mênh mông dạt dào, có tới nơi biển rộng trời cao sóng mới được vẫy vùng, mới thực sự tìm thấy mình trong sức sống mạnh mẽ với những khát khao to lớn. Sóng được làm biểu tượng của tình yêu. mô tả sóng biến hoá là cũng để nói lên cái phức tạp, đa dạng, khó hiểu của tình yêu. Cũng giống như sóng biển, tình yêu là một hiện tượng kỳ diệu của con người. Con sóng “ngày xưa” và con sóng “ngày sau” vẫn thế – triền miên, vô tận. Cũng như tình yêu mãi mãi là khát vọng của tuổi xanh, của lứa đôi, của anh và em:

“Ôi con sóng ngày xưa

Và ngày sau vẫn thế

Nỗi khát vọng tình yêu

bổi hổi trong ngực trẻ”

Con sóng tìm tới biển, tới đại dương là để tự hiểu mình. Cũng như em “khát” được tới bên anh, tới với một tình yêu đẹp để hiểu rõ hơn về tâm hồn em về con người thực thụ của em. Người con gái hỏi sóng hay đang tự hỏi chính mình:

“Sóng khởi đầu từ gió

Gió khởi đầu từ đâu

Em cũng không biết nữa

Khi nào ta yêu nhau”

Cái giây phút giao duyên của lứa đôi. “Khi nào ta yêu nhau” tìm được một câu trả lời thật khó, bởi tình yêu là một hiện tượng, một thứ tình cảm khó có thể giải nghĩa được. Bởi vậy trong bài thơ tình số 21 của thi hào Tagor đã viết rằng :

“Trái tim anh cũng ở sắp em như chính đời em vậy

Nhưng chẳng bao giờ em biết trọn nó đâu”

Câu thơ “khi nào ta yêu nhau” đã diễn tả đúng nỗi niềm tiêu biểu của những trai gái đang sống trong tình yêu đẹp. Sóng vỗ “dữ dội – dịu êm”, “ồn ào – lặng lẽ”, sóng “dưới lòng sâu” “sóng” trên mặt nước”, sóng nhớ bờ, đó là biểu hiện của tình yêu và nỗi nhớ. Yêu tình thực tha thiết, nhớ bổi hổi triền miên. Nỗi nhớ ấy day dứt, dày vò, choán đầy cả không gian, thấm trong chiều sâu, bề rộng, trải trong chiều dài thời gian:

“Con sóng dưới lòng sâu

Con sóng trên mặt nước

Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được”

Thật tự nhiên và thơ mộng, con sóng nhớ bờ nên ngày đêm sóng vỗ, sóng thao thức với thời gian và đại dương. Cũng giống như bên đợi thuyền, thuyền nhớ bến, lúc nào lòng người con gái cũng bổi hổi thương nhớ:

“Lòng em nhớ tới anh

Cả trong mơ còn thức”

“Còn thức” tức là lúc nào em cũng nhìn thấy rõ hình bóng anh, ánh mắt anh… Một tình yêu cuồng nhiệt, say mê. Con sóng khát khao được tới bờ để được vỗ về, vuốt ve:

“Hôn thật khẽ thật êm

Hôn êm đềm mãi mãi”

(Xuân Diệu)

Cũng như “em” muốn được sắp bên anh, được hoà nhịp vào trong tình yêu với anh. Tình yêu của người con gái thật mãnh liệt, nồng nàn. Sóng xa vời cách trở vẫn tìm được tới bờ, cũng như anh và em sẽ vượt qua mọi khó khăn để tới với nhau, để sống trong hạnh phúc trọn vẹn của lứa đôi.

“Ở ngoài kia đại dương

Trăm nghìn con sóng nhỏ

Con nào cũng tới bờ

Dù muôn vời cách trở”

Người con gái đã giãi bày lòng mình một cách tình thực, say đắm, thắm thiết. Chân thật và thuỷ chung là đặc tính của tình yêu:

“Dẫu xuôi về phương Bắc…

Hướng về anh một phương”.

Sóng đã giãi bày nỗi lòng của người con gái, khát vọng được sống hết mình trong một tình yêu đẹp, sắt son thuỷ chung. Người ta thường nói xuôi vào Nam, ngược ra Bắc; nhưng ở đây, trong nỗi nhớ chất đầy thi sĩ lại sử dụng trái lại. Từ đó thi sĩ đã nói tới nỗi nhớ bất chấp vạn vật, khoảng cách, tình yêu là sự gặp gỡ giữa hai tâm hồn không có giới hạn.

Cuối cùng sóng đã nói hộ thi sĩ nỗi khát vọng được sống trọn vẹn trong tình yêu. Tình yêu lứa đôi đẹp đẽ, nồng nàn như trăm nghìn con sóng nhỏ giữa đại dương mênh mông, muốn được hoà nhịp vào biển lớn của tình yêu cộng đồng:

“Làm sao được tan ra

Thành trăm con sóng nhỏ

Giữa biển lớn tình yêu

Để nghìn năm còn vỗ”.

Cả bài thơ, nếu như kể tới nhan đề, thì tác giả đã mười một lần nhắc tới từ “sóng”. Sóng vỗ như tâm tình xôn xao. Sóng cho ta nhiều ấn tượng về âm điệu của sóng, cũng như giọng điệu tâm tình, nhịp độ của bài thơ. Thơ hồn nhiên, liền mạch về xúc cảm, trong sáng trong cách diễn đạt của tác giả. Sóng vỗ trên đại dương mênh mông cũng chính là sóng vỗ trong lòng người con gái.

Từ hình tượng “sóng” Xuân Quỳnh cho ta thấy rõ vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong tình yêu. Với tình yêu tình thực, thắm thiết, người phụ nữ muốn sống hết mình, sống trọn vẹn trong tình yêu đẹp. Yêu là nhớ ngày mong đêm, người phụ nữ khát khao được hoà nhập sắp gũi trong tình yêu ấy. Họ yêu thật nồng nàn, say đắm, thủy chung!

Xuân Quỳnh viết bài thơ này vào những năm 1967, khi cuộc kháng chiến của nhân dân miền Nam ở vào giai đoạn khốc liệt, khi thanh niên trai gái ào ào ra trận “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, khi sân ga, bến nước, gốc đa, sân trường diễn ra những cuộc chia ly màu đỏ. Cho nên có đặt bài thơ vào trong hoàn cảnh ấy ta mới càng thấy rõ nỗi khát khao của người con gái trong tình yêu.

“Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được”.

Đọc xong bài thơ “Sóng” ta càng ngưỡng mộ hơn những con người phụ nữ Việt Nam, những con người luôn thuỷ chung, luôn sống hết mình vì một tình yêu. Xuân Quỳnh xứng đáng là một thi sĩ nữ của tình yêu lứa đôi, bà đã làm phong phú hơn cho nền thơ nước nhà.

tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 11

Mười bảy, cảm nhận được chút man mác và làm du dương tâm hồn, chút bổi hổi xao xuyến và khát vọng về những điều xa xôi nhịn nhường như vô hình, trái tim trẻ trong ta không thôi đập những nhịp thổn thức vì cảm giác khó hiểu, lúc dâng lên mãnh liệt, lúc lắng xuống dịu dàng nhưng vẫn thầm lặng chảy mãi như những con sóng miệt mài đi tìm lí lẽ của trái tim trước biển đời mênh mông. Và khi những lời thơ của Xuân Quỳnh chợt ngân lên bằng tất cả sự tinh tế, nhạy cảm, Sóng làm ta có cảm giác như trong đó là một phần tâm sự tình yêu của chính mình.

Tình yêu là đề tài muôn thuở của thi ca Việt Nam. Đã có rất nhiều thi sĩ viết về đề tài này với những xúc cảm và phong cách nghệ thuật riêng của mình, để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng người đọc. Xuân Diệu đã từng làm người đọc nhớ mãi khi đặt tất cả dấu ấn tình yêu mãnh liệt của mình với “Biển”, còn Xuân Quỳnh- một thi sĩ nữ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ đã thể hiện tình yêu của mình qua hình ảnh “Sóng”, một sự tiếp nối và sáng tạo độc đáo trong khái niệm về tình yêu. Lúc nhịp nhàng trầm lắng, khi sôi nổi ngân nga đầy mãnh liệt, Sóng – dòng chảy xuyên suốt của bài thơ đã thể hiện tình cảm tình thực và sâu sắc của người phụ nữ đang yêu

Mở đầu bài thơ là một trạng thái đặc biệt của trái tim khát khao tình yêu, tìm tới những xúc cảm lạ lẫm và mới mẻ trong tâm hồn:

“Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽSông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bể”

Trong lòng mỗi người luôn hiện hữu một con sóng tình cảm ngập tràn, nhưng chỉ tới khi nó được dâng lên và lan tỏa ta mới có thể cảm nhận được những thay đổi trong suy nghĩ và nhận thức về tình yêu. Không gấp gáp, vồn vập, Xuân Quỳnh đã thay lời tất cả những trái tim trẻ bộc lộ nỗi lòng mình bằng những trạng thái tình cảm khác nhau thông qua những con sóng. Khi dữ dội mãnh liệt, khi dịu êm trầm lắng, khi ồn ào nhấp nhô, có lúc lại thầm lặng lặng lẽ, những tình cảm tưởng tuồng như tranh chấp, đối lập nhau trong trái tim của người phụ nữ nhưng lại mang theo tất cả những đặc điểm và trạng thái tâm lí đang khát khao tình yêu. Nhiều khi chính bản thân họ không thể khái niệm và gọi tên xúc cảm của chính mình, muốn tìm tới những khái niệm riêng, tìm sự đồng điệu, hòa nhập vào bể lớn tình yêu. Chính vì vậy từ dòng sông bình lặng nhỏ bé trong tâm hồn, con sóng tình đã đi tới những miền bể xa. Nơi ấy có tình yêu và nỗi khát vọng không khi nào ngừng tắt:

“Ôi con sóng ngày xưaVà ngày sau vẫn thếNỗi khát vọng tình yêubổi hổi trong ngực trẻ”

Tình yêu luôn hiện hữu trong cuộc sống của mỗi người, tạo điều kiện cho tâm hồn thêm nhạy cảm, tinh tế và biết tin vào những điều tốt đẹp. Với Xuân Quỳnh, tình cảm ấy- những con sóng lòng từ nghìn xưa tới nay và tới tận ngày mai vẫn không bao giờ ngừng chảy. Quá khứ của ngày xưa, tương lai của ngày sau mãi vẹn nguyên một nỗi khát vọng bổi hổi về tình yêu trong trái tim của người phụ nữ trẻ khát khao xa xôi. Giờ đây, đứng trước bể lớn mênh mông, cảm nhận mình nhỏ bé và lọt thỏm trong cảm giác tình yêu mênh mông, người con gái ấy nghĩ về bản thân mình, về người yêu, về biển lớn và tự hỏi chính bản thân mình: “Từ nơi nào sóng lên?”. Tình cảm ấy xuất phát từ nơi nào, từ chính bên trong mỗi người hay từ cuộc sống muôn màu muôn vẻ bên ngoài? Khi yêu, người nào cũng như người nào, đều muốn tìm hiểu và khái niệm từng trạng thái tâm lí, từng biểu hiện cụ thể để đi tới khái niệm và giảng giải về nó. Sáng tạo trong cách thể hiện, trong cách khái niệm, thi sĩ nữ trẻ đã giảng giải những điều khó hiểu ấy bằng những hình ảnh thân thuộc, nhẹ nhõm:

“Sóng khởi đầu từ gióGió khởi đầu từ đâu?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau”

Nỗi nhớ là biểu hiện của tình yêu khi xa rời. Nỗi nhớ ấy được Xuân Quỳnh diễn tả thật mãnh liệt, túc trực cả mọi lúc, khi thức cũng như khi ngủ. Những tình cảm chôn chặt trong lòng, tình cảm tràn ngập trong tim muốn bộc lộ nhưng không thể nói lên thành lời, chỉ biết tìm tới trong nỗi nhớ mãnh liệt, cồn cào và da diết. Như những con sóng cuồn cuộn, triền miên, vô tận, nỗi nhớ ấy đã chảy vào từng nhịp sống, trong cả tiềm thức là những giấc mộng đêm về. Sóng khát khao tới bờ, còn em thì khát khao tới với anh. Tình yêu của người con gái lúc thiết tha, mãnh liệt nhưng vô cùng nữ tính, ý nhị và sâu xa, tình thực.

“Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nướcÔi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ đượcLòng em nhớ tới anhCả trong mơ còn thức”

Trải qua bao trắc trở gian lao, bao biến cố xuôi ngược, khó khăn gian khổ, dù không gian địa lí cách trở, thời gian xa xôi nhưng lòng người con gái vẫn “hướng về anh – một phương”, không bao giờ thay đổi. Điều đó thể hiện được sự tình thực, chung thủy trong tình yêu của người phụ nữ, luôn gửi tình yêu của mình tới một người, chỉ một người thôi nhưng đầy ăm ắp. Những con sóng đại dương dù bão tố vùi dập nhưng vẫn trở về với bờ, hòa nhập vào miền cát ấm nóng. Và ở đây, cô cũng tự dặn lòng mình, hứa với tình yêu của mình sẽ tới với bờ bến hạnh phúc dẫu xa xôi, dù muôn vàn cách trở

“Ở ngoài kia đại dươngTrăm nghìn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trở”

Khát vọng mãnh liệt, tình yêu tình thực sâu sắc nhưng trong trái tim trẻ kia vẫn ý thức được rằng đó là thứ mỏng manh khó giữ, có thể trơn tuột khỏi tay:

“Em đâu dám nghĩ là vĩnh viễnngày hôm nay yêu mai có thể xa rồi”

(Nói cùng anh)

trằn trọc, băn khoăn liệu tình yêu ấy có vượt qua được bể lớn của thế cục, liệu có thoát khỏi quy luật cuộc sống, những thay đổi không người nào nói trước được. thế cục dài đó, năm tháng dẫu đi qua, mây vẫn bay, biển vẫn rộng, sóng vẫn vỗ bờ nhưng rồi tất cả sẽ vào cõi xa xăm vô định. bể lớn thế cục, bể lớn tình yêu là vô hạn nhưng thế cục con người là hữu hạn, làm sao có thể vượt thoát ra khỏi giới hạn ấy? Xuân Quỳnh đã đặt nỗi trằn trọc ấy trải dài theo những con sóng tình cảm lo lắng, để rồi nó trở nên thôi thúc, bùng lên thành khát vọng được trở thành những con sóng mãi trường tồn, mãi dâng lên và tìm tới bờ:

“Làm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể nghìn năm còn vỗ”

Những con sóng dạt dào đã khép lại, nhưng những con sóng tình yêu trong lòng mãi dâng lên và cồn cào, khắc khoải trong biển khơi, trong lòng mỗi chúng ta – những người vừa chớm mười bảy….

tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 12

Xuân Quỳnh là một trong những gương mặt tiêu biểu của thế hệ thơ trẻ thời kì chống Mỹ cứu nước. Thơ của nữ thi sĩ dễ đi vào lòng người đọc với vẻ đẹp giản dị mà đằm thắm. Đó là những tâm tình, suy tư của người phụ nữ luôn khát khao được yêu thương. Trong đó, “Sóng” là một thi phẩm nổi trội của thơ Xuân Quỳnh. Đặc biệt là những dòng thơ đầu : “Dữ dội và dịu êm…Khi nào ta yêu nhau”.

Xuyên suốt trung tâm của bài thơ là hình tượng sóng và hình tượng em. Sống là một hiện tượng của thiên nhiên. Nhưng ẩn sâu trong đó là sóng tình yêu, sóng lòng trong tâm hồn của người phụ nữ. Hình tượng em là sự hóa thân của thi sĩ Xuân Quỳnh. Nữ sĩ trải lòng mình trên những trang thơ, mượn hình ảnh sóng để nói lên những nỗi lòng.

“Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽ”

Trong hai câu thơ trên, tác giả nêu lên những trạng thái đối lập của sóng: lúc thì mạnh mẽ, dữ dội, lúc lại trôi lững lờ. Đó cũng là đặc điểm của tâm trạng người con gái khi yêu. Có lúc cuồng nhiệt, đắm say, có lúc lại dè dặt e lệ. Những trạng thái tuy đối lập nhưng lại thống nhất với nhau. Hai câu thơ đầu được tổ chức theo phép đối, tạo nên cấu trúc hài hòa, tương hợp. Tác giả đặt những tính từ như “dịu êm”, “lặng lẽ” ở dưới mỗi câu thơ cũng cho thấy được sự nữ tính của con sóng.

“Sông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bể”

Phép nhân hóa đã thổi hồn vào sóng để biến nó trở thành một con người. Sóng không chấp nhận giới hạn chật chội, khi không được sóng hiểu, khi không tìm thấy được sự đồng điệu, nó vươn ra tìm tới với đại dương mênh mông. Cũng giống như trong tình yêu, người phụ nữ không chấp nhận những gì tầm thường, chật hẹp mà luôn hướng tới những điều cao cả, lớn lao.

Ở đoạn thơ tiếp theo, tác giả viết:

“Ôi con sóng ngày xưa…bổi hổi trong ngực trẻ”

Con sóng đã vỗ bờ từ nghìn xưa, cho tới bây giờ và mãi mãi sau này. Đó là quy luật bất biến của tự nhiên. Trong tình yêu, cũng có sự tương đồng trong khi tình yêu, nỗi khát khao luôn túc trực trước đây, ngày nay và mãi cả về sau. Chừng nào con người còn tồn tại thì tình yêu cũng như một món quà diệu kì mà thượng đế tặng thưởng cho nhân loại. Khát vọng tình yêu là khát vọng bất diệt của con người, đặc biệt là những con người trẻ tuổi.

Nhân vật trữ tình đứng trước biển khơi với những suy nghĩ sâu lắng:

“Trước muôn trùng sóng bể…Từ nơi nào sóng lên”

Người con gái đang yêu nghĩ về bản thân mình, nghĩ về người thương và cũng suy tư về sóng biển. Nhân vật trữ tình đang ở trong niềm khát khao lí giải nguồn gốc của sóng cũng như nguồn gốc của tình yêu.

“Sóng khởi đầu từ gió…Khi nào ta yêu nhau”

“Em” đã không đi truy tìm được căn nguyên của sóng, cũng như tình yêu. Tình yêu diệu kì nhưng cũng thật bí mật như toàn cầu tự nhiên. Nó là những rung động của con tim, có những khi lí trí không thể thắng lợi được con tim mách nước bảo. Tình yêu vẫn luôn là nghi vấn không khó nhưng cũng chẳng dễ dàng nào có thể lí giải được căn nguyên, cội nguồn. Nhân vật trữ tình cũng phải bộc lộ rằng “em cũng không biết nữa/khi nào ta yêu nhau”. Chính ái không biết đó của em lại là minh chứng tình thực nhất cho tình yêu sâu đậm, không toan tính. Đó chính là tiếng lòng của người phụ nữ đang yêu.

Có thể thấy rằng, đoạn thơ mở đầu khắc họa được trọn vẹn hình tượng sóng và hình tượng em. Sóng là em và em cũng là sóng. Sóng mang ý nghĩ biểu tượng cho những trạng thái xúc cảm của người phụ nữ đang yêu.

Qua hình tượng sóng để tác giả cũng nói lên quy luật bất diệt của tình yêu. những câu thơ mặc dù ngắn về số lượng từ nhưng lại có sức cô đọng và giàu trị giá gợi hình gợi tả. Để rồi, người đọc cũng cảm thấy những con sóng đang gối thúc vào lòng mình.

tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 13

Tình yêu là đề tài muôn thuở của văn học, nghệ thuật; là nguồn cảm hứng vô tận của người nghệ sĩ thiết tha với đời, với người. Có thể nói rằng từ khi có con người thì đã có tình yêu và con người còn tồn tại thì tình yêu còn bất diệt. Lịch sử thơ ca nhân loại từ xưa tới nay đã có biết bao bài thơ tình nổi tiếng khắp Đông, Tây ngợi ca tình yêu của con người và đã từng làm xúc động biết bao trái tim của nhiều thế hệ. Ở Việt Nam chúng ta, những năm tháng chống Mỹ cứu nước, tuy phạm vi thơ ca chủ yếu mở rộng về phía tình cảm lớn như tình yêu Tổ quốc, quốc gia, nhân dân, cách mệnh nhưng thơ ca vẫn dành một khoảng nhất định cho tình cảm riêng tư. Nhiều bài thơ ngợi ca tình yêu nam nữ ra đời trong thời kỳ này còn mãi làm xúc động trái tin bao thế hệ sau này. “Sóng” của Xuân Quỳnh – một thi sĩ nữ tài hoa – là một bài thơ như thế.

Bài thơ là bản tình khúc tuyệt đẹp. xúc cảm chủ đạo của toàn bài là một nỗi niềm yêu thương tha thiết, là những đợt sóng tình cảm xôn xao, trào dâng mãnh liệt như chính nhan đề của bài thơ. Sóng là một hình tượng ẩn dụ giàu sức gợi tả và biểu cảm. Xuân Quỳnh đã tìm gặp ở hình ảnh Sóng một biểu tượng để diễn đạt những xúc cảm phong phú, đa dạng của tình yêu. Đó là những xúc cảm nhiều cung bậc, nhiều sắc thái vừa đối lập vừa thống nhất, hài hòa:

“Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽSông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bể”

Tình yêu có những niềm bí mật, khó hiểu luôn luôn thúc giục con người khám phá. Vì vậy tình yêu trong Xuân Quỳnh là một niềm khát vọng vươn tới khôn xiết:

“Nỗi khát vọng tình yêubổi hổi trong ngực trẻ”

Tâm hồn thi sĩ có lúc bâng khuâng, xao xuyến:

“Sóng khởi đầu từ gióGió khởi đầu từ đâuEm cũng không biết nữaKhi nào trong yêu nhau”

Những nghi vấn rất vu vơ đã diễn tả rất chuẩn xác tâm trạng của người đang yêu. Tác giả đã thể hiện rất tài tình, nắm bắt được một trạng thái tâm hồn, trung thực và tiêu biểu cho tâm trạng của những người yêu nhau. Đó là một tâm trạng rất khó diễn đạt: một nỗi niềm bâng khuâng, xao xuyến rất nhẹ, rất mơ hồ trong trái tim. “Em cũng không biết nữa. Khi nào ta yêu nhau”. Lời tự bạch chân tình, vừa tự nhiên vừa bất thần. Lời thơ chuyển từ ý nói về thiên nhiên (sóng, gió) tới ý thổ lộ tình người khá bất thần mà vẫn rất tự nhiên.

Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh gắn liền với nỗi nhớ; niềm thương sâu sắc, cồn cào, mãnh liệt:

“Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nướcÔi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ được”

Sự tài tình của thi sĩ là đã tìm được một ẩn dụ rất khéo léo, thích hợp với tâm trạng, diễn tả chuẩn xác nỗi nhớ cồn cào da diết. Đó là nỗi nhớ mênh mông trải rộng trong không gian, trải dài theo thời gian. Từ hình ảnh ẩn dụ (sóng), lời thơ chuyển mạch rất tự nhiên để bộc lộ tâm trạng con người:

Lòng em nhớ tới anhCả trong mơ còn thức.

Thật là một tâm hồn sôi nổi, nồng nàn, một nỗi nhớ da diết, không một phút nào ngừng, không một lúc nào nguôi. Khổ thơ với hai câu đứng độc lập trong toàn bài chính là một cách kết cấu đầy dụng ý những tác giả nhằm làm nổi trội tình yêu mãnh liệt của mình. Những cặp từ sóng đôi, tương ứng bên nhau: Sóng-bờ, ngày-đêm, trên-dưới, mơ – ngủ, em – anh, tạo một âm hưởng hài hòa, một nhịp độ đu đưa như sóng. Nỗi nhớ trở thành một tình cảm túc trực trong tâm hồn thi sĩ.

“Dẫu xuôi về phương bắcDẫu ngược về phương namNơi nào em cũng nghĩHướng về anh – một phương”

tuồng như thi sĩ có cảm tưởng không thể nào nói hết tâm tình của mình nên cứ láy đi láy lại điệp khúc: “Dẫu xuôi về… Dẫu ngược về…” như một sự khẳng định, một lời thề chung thủy, khắc cốt ghi xương.

Tình yêu trong Sóng là một tình yêu mãnh liệt, là động lực xúc tiến con người đủ sức vươn lên, vượt qua những trắc trở, những gian nguy:

“Ở ngoài kia đại dươngTrăm nghìn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trở”

Tình yêu quả là một sức mạnh vô hình dám thách thức với tất cả mọi ngăn cách của thế cục, những xấu số của số phận. Ý thức được sự hữu hạn của đời người, của tuổi xuân, Xuân Quỳnh khát khao mãnh liệt của một tình yêu vĩnh hằng:

“Làm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể nghìn năm còn vỗ.”

“Làm sao được tan ra”, lời thơ chứa đựng một niềm ước ao cháy bỏng, da diết. Một khát vọng mãnh liệt thốt lên thành lời vừa đằm thắm vừa sôi nổi. Hình ảnh trong thơ đầy sáng tạo. Tình yêu được ví như biển lớn mênh mông. Tâm hồn xao động mãnh liệt thành trăm con sóng xúc cảm vỗ miên man, vô tận.

Những từ “biển lớn”, “nghìn năm” diễn tả những khái niệm không gian, thời gian rộng lớn, vô cùng đã thể hiện khát vọng vừa nồng nàn, thiết tha vừa cao cả, thiết tha. Sự chuyển hóa liên tục giữa hai hình tượng: “Sóng” và “em” làm cho mạch xúc cảm càng thêm trữ tình.

Tình yêu trong Sóng của Xuân Quỳnh khác với tình yêu trong Biển của Xuân Diệu. Xuân Diệu cũng sử dụng hình tượng sóng làm ẩn dụ để diễn tả tình yêu. Nhưng sóng – tình yêu trong thơ Xuân Diệu quá vồn vập “tới tan cả đất trời. Anh mới thôi dào dạt”. Hoặc “Cũng có khi ồ ạt, Như nghiến nát bờ em”. trái lại sống – tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh tuy cũng không kém phần sôi nổi, mãnh liệt nhưng vẫn đằm thắm, nhân hậu.

Xuân Quỳnh đã tìm được một cách nói riêng để bộc lộ tình yêu, những dung động của lòng mình với một giọng thơ kể lể, tâm tình vừa êm ái, nhẹ nhõm vừa thiết tha. Âm hưởng, nhịp độ bài thơ ngân nga do sự phối âm, phối vần tài tình như những con sóng cứ nối nhau không dứt. Sự hiệp vần – cước vận và yêu vận xen kẽ nhau – tạo ra bài thơ giàu nhạc tình. (vần xen kẽ giữa những câu: lẽ – bể – thế – trẻ…, vần liền nhau: trẻ – bể, phương – dương, bờ – trở). Sự hiệp vần và phối thanh nhịp nhàng, hài hòa này nhằm diễn tả những cơn sóng của thiên nhiên và lòng người cứ trải dài triền miên, vô tận. Bài thơ vì vậy có cả âm vang của sóng, gió thiên nhiên và sóng của tâm hồn. Bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh là một bài thơ hay, mãi mãi còn âm vang trong lòng người đọc.

tìm hiểu Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 14

Xuân Quỳnh là một thi sĩ nữ nổi tiếng của nền văn học hiện đại nước ta. Tuy bà hưởng thọ không nhiều do tai nạn quá đột ngột nhưng những tác phẩm bà để lại vẫn để lại những tiếng vang lớn, có sức lay động lòng người.

Trong thơ Xuân Quỳnh đề tài tình yêu luôn chiếm đa số. Tình yêu trong thơ của thi sĩ Xuân Quỳnh mang nhiều cung bậc xúc cảm khác nhau, khi thì dịu dàng, e lệ, nhưng có lúc lại vô cùng mãnh liệt, dữ dội. Khi thì thật sắp nhưng nhiều lúc cũng thật xa xôi, mang tới cho người đọc nhiều tâm trạng bổi hổi xao xuyến khác nhau.

Bài thơ “Sóng” của Xuân Quỳnh là một bài thơ vô cùng độc đáo thể hiện tâm trạng của một người con gái đang yêu. Những hờn giận vu vơ, tủi hờn, ghen tuông rất phụ nữ, được tác giả Xuân Quỳnh gửi hồn trong thơ khiến khiến người đọc, người nghe thổn thức theo từng câu thơ của bà.

“Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽSông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bể”

Người con gái khi yêu thường có rất nhiều tâm trạng xúc cảm khác nhau, lúc nắng, lúc mưa vô cùng thất thường như thời tiết vậy. Có thể đang vui, đang tràn đầy yêu thương, nhưng lúc sau lại sầu muộn, ưu phiền vu vơ như trời đang nắng bỗng nổi cơn mưa bóng mây.

Chính vì sự bỗng dưng vui, bỗng dưng buồn đó, cũng giống như những con sóng kia , khi thì “dữ dội” muốn cuốn trôi mọi thứ ra biển cả mênh mông, muốn nhấn chìm tất cả, khi thì “dịu êm” hiền hòa như lòng mẹ, e lệ như những bông hoa chớm nở, những con sóng hiền lành khẽ ru mình theo từng làn gió đùa mơn man.

Với những câu thơ tự nhiên giản dị nhưng nhiều lôi cuốn, sức hút với người đọc bởi nó đánh đúng vào tâm trạng của một người con gái đang yêu, trái tim đang vui buồn theo những xúc cảm của người mình yêu.

“Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nướcÔi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ đượcLòng em nhớ tới anhCả trong mơ còn thức”

Khi yêu con người thường gắn liền với nỗi nhớ nhung, nỗi nhớ trong tình nhịn nhường như dài hơn, sâu hơn nỗi nhớ túc trực trong lòng người con gái. Tác giả đã vô cùng tinh tế khi sử dụng hình ảnh con sóng giữa đại dương mênh mông, mông mênh để mô tả sự nhớ nhung khắc khoải của người con gái khi xa rời người mình yêu.

Tình yêu làm con người có những trạng thái tâm lý thất thường, không thể giảng giải, bởi tình yêu là thứ vô hình khó định tính, định vị lý giải. Luôn ẩn chứa những nghi vấn mà không người nào có thể giảng giải, trả lời cho thật rõ ràng. Trong tình yêu người đang yêu thương hay có tâm trạng bất an, hoài nghi về người mình yêu. Tác giả Xuân Quỳnh cũng cũng thế, tác giả không thể biết tường tận ngọn nguồn của tình yêu, bởi nó không hề tuân thủ theo một quy luật tự nhiên nào cả. Nó phát triển theo bản năng của mỗi con người.

“Sóng khởi đầu từ gióGió khởi đầu từ đâu?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau”

Trong tình yêu nỗi nhớ nhung, sự hoài nghi luôn tồn tại đan xen nhau, càng yêu thì người ta lại càng hoài nghi về mọi việc và có cảm giác sợ mất mát, sợ đánh rơi đi người mình yêu. Chính sự lo lắng bất an này làm cho trái tim người đang yêu trở nên loạn nhịp, không tuân theo một quy tắc nào cả, là cho cuộc sống của người đang yêu trở nên khác thường, làm nhiều việc khác người không giống người nào.

“Dẫu xuôi về phương bắcDẫu ngược về phương namNơi nào em cũng nghĩHướng về anh – một phương”

Tình yêu là điều duy nhất tồn tại trong tâm hồn người con gái đang yêu. Dù người con gái đó có đi đâu, ở đâu trái tim họ vẫn luôn chỉ hướng về người đàn ông mà họ yêu. Nó thể hiện sự mãnh liệt, tha thiết nhưng cũng thể hiện sự thủy chung, giản dị , trong sáng của người con gái dành cho người đàn ông của mình

Dù cuộc sống có rất nhiều vấn đề, cách trở nhưng Xuân Quỳnh luôn hướng tới tình yêu, khát khao tới bờ bến của tình yêu, muốn được ở bên người mình yêu. Tình yêu của Xuân Quỳnh

“thế cục tuy dài thếNăm tháng vẫn đi quaNhư biển kia dẫu rộngMây vẫn bay về xa”

Trong thế cục dài rộng này, tương lai làm một điều mà con người không thể nào tiên lượng được. Nhưng, tác giả Xuân Quỳnh vẫn luôn có niềm tin vào tình yêu của mình, vào sự lựa chọn lựa tuyến đường mà mình đang đi và sẽ đi.

Hình ảnh con sóng là hình ảnh ẩn dụ vô cùng tinh tế và độc đáo khiến cho người đọc có rất nhiều liên tưởng trung thực, nhưng rất sâu sắc về người con gái đang yêu nhưng nhớ mong, chờ đợi những hờn ghen, hờn giận trong lòng người con gái được người đọc cảm nhận và thấu hiểu.

Tác giả Xuân Quỳnh đã thổi và tâm hồn người đọc những xúc cảm thật giản dị, nhưng cũng vô cùng mãnh liệt về tình yêu của mình. Bài thơ “Sóng” đã trở thành một tuyệt phẩm vô cùng hay của tác giả về đề tài tình yêu. Nó trở thành dấu ấn riêng khó phai khi nhớ về thơ của Xuân Quỳnh.

tìm hiểu Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 15

Trong số những thi sĩ thuộc “thế hệ chống Mĩ”, Xuân Quỳnh là thi sĩ nữ viết nhiều và rất hay về tình yêu. Thơ tình của chị đậm nét tự truyện. Vẫn là những chuyện muôn thuở của tình yêu nhưng bao giờ chúng cũng có vẻ như là chuyện riêng của Xuân Quỳnh, không quá thiệt thà nhưng xa lạ với những xốn xang, những sự “réo rắt” quá độ. Sóng là một bài thơ hay của chị, in trong tập Hoa dọc hào chiến đấu (1968). Ở đây, khát vọng tình yêu, dù hình tượng mà Xuân Quỳnh mượn làm ẩn dụ vốn chẳng xa lạ gì với những thi sĩ viết về tình yêu kim cổ.

Trước Xuân Quỳnh đã có biết bao thi sĩ thiên tài viết về tình yêu. Xuân Quỳnh như không có ý đua tranh với họ. Chị “khiêm tốn” chỉ đem chuyện riêng kể không giảng giải cho người nào, không xây dựng lí thuyết, không nói điều vượt quá nhận thức và trải nghiệm của chính mình. Khi chị nói:

“Nỗi khát vọng tình yêubổi hổi trong ngực trẻ”

Trước hết ta nên hiểu là chị đang nói về mình, đang thú nhận nỗi “bổi hổi” của mình cùng với sự tự vấn rằng mình còn rất trẻ. nếu như mấy câu ấy ứng hợp với nhiều người thì lại là chuyện khác. Cái nhìn của Xuân Quỳnh xuất phát từ bên trong. Nó không giống sự suy đoán tuy già dặn, đúng đắn nhưng lại đi từ ngoài vào của những nhà nghiên cứu tâm lí tình yêu. Cũng thế, khi nói về nơi khởi đầu của tình yêu, Xuân Quỳnh thực sự đứng giữa cái phân vân của chính mình:

“Trước muôn trùng sóng bểEm nghĩ về anh, emEm nghĩ về biển lớnTừ nơi nào sóng lên?

Sóng khởi đầu từ gióGió khởi đầu từ đâu?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau”

Người ta thường hay đối chiếu hai câu thơ “Em cũng không biết nữa, Khi nào ta yêu nhau” của Xuân Quỳnh với câu “Làm sao giải nghĩa được tình yêu?” trong bài Vì sao của Xuân Diệu. Đúng là giữa chúng có sự tương đồng nhưng cái khác vẫn rõ. Mặc dù tỏ ra ngơ ngẩn nhưng Xuân Diệu vẫn giải nghĩa và sự giải nghĩa của ông khá rẽ ròi. Xuân Quỳnh không hẳn giống thế, chị không ham lí giải, tìm hiểu, dù trong lòng có bao mối giận dữ đòi “tìm ra tận bể” để “hiểu”, để “nghĩ. Chị vẫn giữ nguyên vẹn tâm lí phụ nữ của mình với cái “lắc đầu”thật dễ “động lòng”: “Em cũng không biết nữa”. Nhu cầu tìm hiểu ở đây là nhu cầu tình cảm hơn là nhu cầu của trí tuệ. Nó cũng như con sóng, được đẩy tới rồi thoái lui và tan trong mỗi ngọt ngào được chở che, vỗ về. Biết ta đang yêu nhau thế là đã đủ. Thắc mắc một tí chỉ là để yên tâm hơn với hạnh phúc hiện có. Tuy nhiên, như chị đã viết trong một bài thơ khác (Thuyền và biển): “…tình yêu muôn thuở, có bao giờ đứng yên dù không có gì thật gay cấn thì tinh yêu vẫn sống động, vẫn muốn vỗ suốt cả hai chiều không gian và thời gian:

“Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nướcÔi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ đượcLòng em nhớ tới anhCả trong mơ còn thức”

Là con người của thời hiện đại dám sống với toàn bộ những gì mình có, Xuân Quỳnh không ngại nói thẳng ra nỗi đau đau của mình. Trong tiềm thức con người ấy chỉ có “anh” là đáng kể mà thôi. Chị rất kiên định trên “lập trường tình yêu” và đề cao tuyệt đối lòng chung thuỷ:

“Dẫu xuôi về phương bắcDẫu ngược về phương namNơi nào em cũng nghĩHướng về anh – một phương”

Những lời khẳng định ấy thật da diết, riết róng và cũng chứa đựng thật nhiều thách thức, thách thức với hoàn cảnh và thách thức với cả tình “anh” nữa! Những người nào hay do dự và có thói quen “vọng ngoại” trong tình yêu hẳn sẽ có cảm giác “chợn” trước sự tỏ bày dứt khoát ấy. thông thường người ta vẫn nói ngược về phương Bắc, xuôi về phương Nam nhưng Xuân Quỳnh thì đã nói trái lại. Đối với chị, dù có xáo trộn một tí thì điều đó cũng không có gì là quan trọng. Quan trọng nhất chỉ là “phương anh”, dù ở đâu em cũng “hướng về”. nếu như nói tới sự quyết liệt của tình yêu Xuân Quỳnh thi khổ thơ này là dẫn chứng thuộc loại tiêu biểu nhất.

Như nhan đề bài thơ đã nói rõ, hình tượng trung tâm ở đây là hình tượng sóng. Mới nhìn qua, cách biểu hiện khát vọng tình yêu bằng ẩn dụ kia chưa phải đã thật độc đáo. Dù vậy, Xuân Quỳnh đã hoàn toàn đúng khi chọn lựa đối tượng để hoá thân. Sóng – Xuân Quỳnh – nhân vật trữ tình tuy là ba nhưng cũng sắp như một. Ở Xuân Quỳnh cũng có rất nhiều nét đối cực như sóng, cũng không bao giờ chịu yên bề như sóng và cũng như sóng, luôn muốn “tìm ra” với biển lớn của tình yêu, của thế cục:

“Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽSông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bể”

Căn cứ vào âm điệu dồi dào, nhiều biến đổi và thường là cuộn trào sôi nổi của bài thơ, có thể thấy sóng là một hình tượng sống thực chứ không hề là hình ảnh minh hoạ (hình ảnh minh hoạ chỉ là vỏ ngoài của ý tưởng, nó sẽ chết khi ý tưởng đã được người đọc lĩnh hội hết). Xuân Quỳnh đã phả vào hình tượng ” sóng” vốn khá thân thuộc khá thở yêu đương nồng nàn của mình, và do vây tái tạo nó, khiến nó như mới được sinh ra lần đầu với tình yêu của chị. thỉnh thoảng sự hoá thân của chị vào “sóng” sâu sắc tới mức “sóng” cũng thành ra có dáng… vất vả, toan lo, tất bật xuôi ngược. Khổ thơ có mấy câu “Dẫu xuôi…” “Dẫu ngược”.(đã trích) cùng khổ tiếp theo cho ta thấy điều đó rất rõ:

“Ở ngoài kia đại dươngTrăm nghìn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trở”

Khi ẩn mình trong “sóng”, khi đứng hẳn ra xưng “em”, một mà hại, hai mà một cái “tôi” Xuân Quỳnh luôn thao thức, trằn trọc. Vừa bộc lộ gián tiếp lại vừa giãi bày trực tiếp, khi ẩn, khi hiện, đó mới là “nhịp sóng” ngầm của bài thơ,quy định những xao động bề mặt, biểu hiện qua câu chữ và âm điệu, nhịp độ tương đối dễ thấy. Ẩn dụ “sóng” tuy có lúc bị phá vỡ, nhưng đó chỉ là sự phá vỡ ngoại hình. Điều đó tạo điều kiện cho ta hiểu sâu hơn tầng “ẩn dụ” của cả bài hiểu sâu hơn những âu lo khắc khoải, những hy vọng, khát vọng, những gắng sức tìm kiếm và hành động thế tất phải có ở một tình yêu chân chính một tình yêu như tình yêu của Xuân Quỳnh khi đối diện với thế cục rộng lớn, với thời gian trôi chảy không ngừng:

“thế cục tuy dài thếNăm tháng vẫn đi quaNhư biển kia dẫu rộngMây vẫn bay về xa

Làm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể nghìn năm còn vỗ.”

Bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh có một cách thể hiện riêng về khát vọng tình yêu. Bao trùm lên là sự trung thực trong tình cảm, nhịn nhường như chỉ nói những điều mà thi sĩ đã thể nghiệm sâu sắc. Cách nói ở đây táo tợn, nhiều khi quyết liệt chứ không dè dặt, sẽ sàng. Hình tượng “sóng” được xây dựng sinh động, hàm chứa nhiều ý nghĩa phong phú, tuy nhiên nó thường bị giảng giải bằng những lời thổ lộ tình cảm trực tiếp của nhân vật trữ tình. Với một vẻ đẹp khá độc đáo, khá riêng đó, bài thơ đã giành được thiện cảm tốt đẹp của rất nhiều người đọc trong những năm qua. Như mong ước của Xuân Quỳnh, “giữa biển lớn tình yêu”, con sóng thơ được chị hóa thân vẫn còn dào dạt vỗ.

tìm hiểu Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 16

thi sĩ Xuân Diệu đã từng ví von “Yêu là chết trong lòng một tí”, Đỗ Trung Quân cũng từng thốt lên rằng “Anh đã thấy một điều mỏng manh nhất – Là tình yêu, là tình yêu ngát hương” và cũng không quên nhắc tới “Sóng” của nữ thi sĩ Xuân Quỳnh. “Sóng” là nơi gửi gắm những tâm tư sâu kín, những trạng thái phức tạp tinh vi của tâm hồn người thiếu nữ khi nói về tình yêu trẻ trung, nồng nhiệt gắn với khát vọng hạnh phúc muôn thuở của con người.

Xuyên suốt bài thơ là hình ảnh sóng. Đó là một hình ảnh ẩn dụ của tâm trạng người con gái đang yêu, là sự phân thân của cái tôi trữ tình Xuân Quỳnh. Cùng với hình tượng sóng, bài thơ còn có hình tượng Em. Hai nhân vật trữ tình này có lúc phân đôi ra để soi chiếu vào nhau làm nổi trội sự tương đồng, có lúc lại hòa nhập vào nhau tạo nên một âm vang. Xuân Quỳnh thật tài tình khi sáng tạo hình tượng sóng giàu trị giá thẩm mĩ để diễn tả tâm trạng, tình cảm với nhiều cung bậc sắc thái của một trái tim phụ nữ khát khao tình yêu và hạnh phúc.

“Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽSông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bể”

khởi đầu bài thơ là hình ảnh sóng nước. Đó là con sóng lúc thì dữ dội, ồn ào có thể phá tan tất cả trong những trận cuồng phong, nhưng lúc trời yên gió lặng thì sóng lại dịu êm, lặng lẽ. Sóng là vậy đó, dữ đó rồi êm đó, chợt ồn rồi chợt lặng, sóng luôn biến đổi muôn hình vạn trạng. Nhưng có người nào đã từng hỏi vì sao sóng lại thế? Vô ích thôi, tới ngay sóng cũng chẳng hiểu nổi mình, chỉ biết đó là những tâm trạng thường có. Sóng bối rối, trằn trọc, sóng muốn hiểu được mình nên đã tìm ra tận bể, tìm ra tận nơi mênh mông rộng lớn, sâu thẳm vô cùng. Sóng nghĩ ở nơi như thế may ra sóng mới có thể hiểu mình.

Sóng nước mà cũng có những tâm trạng như con người vậy sao? Phải chăng mượn sóng là để làm biểu tượng cho người con gái? mô tả sóng với những đặc điểm kì lạ cũng là để nói tới cái đa dạng phức tạp, khó giảng giải của người con gái mà đúng hơn là của tình yêu. Thế là sóng nước đã dần chuyển thành sóng tình. Giống như sóng, tình yêu là một khái niệm khó giảng giải cho sáng tỏ. Tình yêu là vậy và khát vọng tình yêu của con người thì muôn thuở không thay đổi

“Ôi con sóng ngày xưaVà ngày sau vẫn thếNỗi khát vọng tình yêubổi hổi trong ngực trẻ”

Sóng ngày xưa thế nào thì sóng ngày nay vẫn thế. Sóng nước là thế và sóng tình cũng chẳng khác gì. Tình yêu từ nghìn đời nay không hề bất di bất dịch, đó là một quy luật của tự nhiên. Tình yêu không bó hẹp trong một phạm vi lứa tuổi nhưng tình yêu thường đi đôi với tuổi xanh. Ở lứa tuổi mùa xuân của đời người, tình yêu phát triển mạnh mẽ nhất và mang đầy đủ ý nghĩa nhất. Tình yêu tràn đầy sức sống, làm bổi hổi trái tim trong ngực trẻ khiến trái tim lúc nào cũng thổn thức nhớ mong.

“Trước muôn trùng sóng bểEm nghĩ về anh, emEm nghĩ về biển lớnTừ nơi nào sóng lên?”

Sóng tìm ra tận bể để hiểu mình thì em đây cũng tìm tới tình yêu anh để hiểu sâu hơn về con người của em. Trước không gian mông mênh là biển cả, làm sao em không trằn trọc với những nghi vấn có từ nghìn xưa, những nghi vấn vượt qua bao không gian thời gian, những nghi vấn giản dị, tự nhiên nhưng khó lí giải. Tất cả chúng như quấn lấy tâm hồn em làm cho em thao thức khôn nguôi. Em tự hỏi, giữa đại dương mênh mông ấy nơi nào là nơi khởi đầu của sóng? Khó mà trả lời cho chuẩn xác nhưng vẫn có thể trả lời rằng “Sóng khởi đầu từ gió”. Vâng, không thể phủ định được điều đó, có gió mới có sóng thế nhưng “Gió khởi đầu từ đâu?” Lúc này thì khó mà trả lời được. Thế là ra tới tận bể rồi ấy vậy mà sóng cũng vẫn chưa hiểu nổi mình. Cũng như sóng, em đã hòa nhập vào biển lớn của tình yêu anh mà em nào đã hiểu được em. Em yêu anh từ đâu? Khi nào? Từ cái gì? Ánh mắt, nụ cười hay giọng nói? “Em cũng không biết nữa”. Mà biết để làm gì bởi anh và em chỉ cần hiểu rằng ta yêu nhau là đủ.

Trong tình yêu, ta vẫn thường thấy hai mặt yêu và nhớ, yêu say đắm thì nhớ thiết tha. “Con sóng dưới lòng sâu – Con sóng trên mặt nước” là những cung bậc khác nhau của nỗi nhớ anh. Dù trên mặt nước hay dưới lòng sâu thì con sóng vẫn đều có bờ. Bờ là nơi tới của sóng, là đối tượng để sóng vuốt ve, vỗ về, là cái đích để đi đâu về đâu sóng lúc nào cũng nhớ tới, cũng không quên, ngay cả đó là ngày hay đêm: “Ôi con sóng nhớ bờ – Ngày đêm không ngủ được”. Nỗi nhớ có cái biểu hiện ra bên ngoài có cái ẩn chứa tự sâu trong đáy lòng. Vắng anh, em nhớ, khi thức, em nhớ tới anh. Đó là biểu hiện thông thường. Nhưng ở đây, trong mơ em vẫn nhớ. Đó là nỗi nhớ mới da diết, khắc khoải, thổn thức cứ trằn trọc không yên: “Lòng em nhớ tới anh – Cả trong mơ còn thức”. Tình yêu là vậy đó!

Xưa nay, nỗi nhớ luôn gắn liền với khái niệm thời gian vô tận và không gian vô cùng. Với thời gian, nó không có ngày đêm; với không gian, nó không có phương hướng. Không gian có bốn phương Đông, Tây, Nam, Bắc nhưng tình yêu thì chỉ có một phương và đó chính là anh. Trong đời, em quen biết nhiều người, họ có thể hơn hẳn anh thế nhưng em lại chọn lựa anh, yêu anh và chỉ biết có anh. Chỉ riêng anh là khiến em luôn nghĩ tới và hướng về: “Nơi nào em cũng nghĩ – Hướng về anh một phương”. những người đang yêu bao giờ cũng hướng về nhau, họ là mặt trời suốt đời soi sáng và sưởi ấm cho nhau.

Tình yêu đẹp là vậy, trong sáng là vậy, mãnh liệt bay bổng là vậy nhưng nó không tránh khỏi những dâu bể của đời thường. Chính vì vậy những người đang yêu ngoài sự say mê còn phải có đủ nghị lực và lí trí để vượt qua mọi thử thách, giông bão của thế cục với niềm tin sẽ tới đích.

“Ở ngoài kia đại dươngTrăm nghìn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trở”

Những con sóng ở đại dương dù gió xô bão táp tới phương nào đi chăng nữa thì cuối cùng sóng vẫn trở về với bờ. Em cũng như sóng, cho dù gặp bao khó khăn em cũng sẽ vượt qua hết để tới với anh, bởi tình yêu anh đã cho em sức mạnh như ông bà xưa có câu:

“Yêu nhau tam tứ núi cũng trèoNgũ lục sông cũng lội, thất bát cửu thập đèo cũng qua.”

Đẹp là thế, thiêng liêng là thế nhưng tình yêu cũng lại là thứ ngắn ngủi, mỏng manh và khó giữ.

“thế cục tuy dài thếNăm tháng vẫn đi quaNhư biển kia dẫu rộngMây vẫn bay về xa

Làm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể nghìn năm còn vỗ”

bởi vậy khi yêu con người luôn khắc khoải, trằn trọc. Nỗi trằn trọc đã thành bức bách, thôi thúc: Làm sao được tan ra, thành trăm con sóng nhỏ trong đại dương mông mênh, vô tận kia để được tồn tại mãi, sống mãi và yêu mãi. Tình yêu bùng lên thành khát vọng. Khát vọng sục sôi mà vẫn khiêm nhượng, đầy nữ tính.

Thơ Xuân Quỳnh là tiếng thơ vừa dịu dàng vừa sâu lắng vừa dữ dội lại vừa thiết tha. Nhớ tới chị chúng ta càng thêm trân trọng những thi phẩm đặc sắc của chị. Cùng với “Thuyền và biến”, “Sóng” là những bài ca không thể nào quên của tuổi xanh và tình yêu. Xin cảm ơn nữ thi sĩ đã hiến dâng cho đời những vần thơ đẹp về tình yêu con người và cuộc sống.

tìm hiểu Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 17

Đọc thơ của Xuân Quỳnh lúc nào cũng thấy tình yêu của nữ sĩ mãnh liệt đậm sâu lắm. Có lúc như thuyền với biển chẳng chia lìa, thỉnh thoảng lại nhẹ nhõm man mác trong cái gió lạnh mùa thu. Sóng cũng vậy, cả bài thơ là thứ tình yêu mãnh liệt sâu sắc, đọc bài ta như chìm trong những cơn sóng tình yêu dạt dào, đôi lúc lại ngờ ngạc, hồn nhiên, như tấm lòng người con gái trẻ tràn đầy hy vọng về một tình yêu vĩnh cửu, ngọt ngào.

Hình tượng sóng và “em” là một phép ẩn dụ tuyệt vời, em như con sóng xô bờ, nhào vào lòng anh với tình yêu cháy bỏng, nồng nàn. Tâm trạng khi yêu và được yêu của người con gái nó lạ thường lắm, lúc thì ồn ào, nhiệt tình, cứ níu lấy tay người thương mà thủ thỉ, nói chuyện. Nhưng có những ngày lại thấy chàng trai gãi đầu gãi tai, tự hỏi : “Mình đã làm gì sai?”, nguyên nhân chỉ vì bỗng thấy em dịu dàng, lặng lẽ quá, chẳng giống em chút nào. Như cơn sóng lúc này lúc kia “Ồn ào và lặng lẽ/Dữ dội và dịu êm”. Chẳng người nào giải nghĩa nổi, cái tâm sự, tiếng lòng của phụ nữ đặc biệt trong tình yêu lại càng phức tạp, rối rắm, nhiều người cứ cười nghĩ, ôi tâm sự phụ nữ khác nào nắm tơ vò!

Tư tưởng về tình yêu của Xuân Quỳnh tiến bộ và linh động như con sóng vậy, “Sông không hiểu nổi mình/ Sóng tìm ra tận bể”, bà nghĩ tình yêu nếu như giấu giếm e ngại thì tình yêu còn đâu là thăng hoa là hạnh phúc, quyết không để như thế được, bà đem thứ tình yêu ấy giãi bày vào thơ văn, những vần thơ dạt dào xúc cảm, toàn cầu văn học chính là biển của bà, nơi ấy ko phải giấu điều gì, tình yêu cũng vậy. Những câu thơ như động lực, lời khuyên cho thế hệ phụ nữ thời bấy giờ, đừng khư khư ôm lấy tình yêu mãi thế, mở lòng và giãi bày đi, những cô gái ạ, người nào cũng có quyền mưu cầu hạnh phúc, sao chúng ta lại không? Cái tôi trong tình yêu của nữ sĩ được thể hiện rất tinh tế và sâu sắc, vừa mềm mại uyển chuyển vừa là sức sống niềm tin yêu mạnh mẽ của người con gái.

Xuân Quỳnh khát vọng tình yêu lắm, với bà tình yêu là lẽ sống, nhưng bà không vội vàng, vồn vập như Xuân Diệu. Tình yêu của bà cứ chầm chậm, lúc cuồng nhiệt lúc êm đềm như làn sóng. Đặc biệt là cái đức tính cao đẹp của người phụ nữ Việt Nam ta từ xưa tới nay vẫn thế, được tác giả khẳng định trong hai câu thơ “Ôi con sóng ngày xưa/Và ngày sau vẫn thế”. Sự thủy chung, sắt son một lòng trong tình yêu thật đáng quý, đáng yêu quá, dù năm tháng thay đổi, dòng đời xô đẩy con sóng ấy vẫn như hôm nào trở về vỗ vào bờ cát. Như tình yêu của người phụ nữ, vốn chịu nhiều thiệt thòi, nhưng chưa bao giờ có thể thay đổi được cái “Nỗi khát vọng tình yêu/bổi hổi trong ngực trẻ”, khát khao được yêu, được sống trong tình yêu nồng nàn, vẫn luôn bổi hổi trong trái tim ấm nóng, theo dòng máu đỏ lan tràn khắp thân thể, rộn rực, đầy nhiệt huyết tuổi xanh.

Tác giả từng đứng trước biển lớn và suy nghĩ về mối quan hệ giữa “anh” và “em”, về sóng và biển, nỗi băn khoăn trong tình yêu của người phụ nữ. Hầu như khi yêu người con gái nào cũng hỏi người mình yêu một câu tương tự như này: “Vì sao anh yêu em?” Rồi lại tự hỏi mình: “Ôi, sao xưa kia bao người tốt hơn giỏi hơn mình không chọn lựa lại chọn lựa anh ấy?”, nhưng liệu có người nào trả lời được không? Tình yêu mà, làm gì có lý do, ta sẽ yêu nhau trong một khoảnh khắc nào đó, chỉ là cái liếc mắt đa tình của chàng trai hay nụ cười hé môi của cô gái, cũng đủ khiến đối phương chìm trong men say tình ái. Xuân Quỳnh trả lời được sóng khởi đầu từ gió, nhưng gió khởi đầu từ đâu thì nữ sĩ cũng chịu khoanh tay. Cũng như trong tình yêu, nữ sĩ ngơ ngẩn mà viết rằng: “Em cũng không biết nữa/ Khi nào ta yêu nhau?”. Cái suy tư ấy vừa lãng mạn vừa là sự rối bời trong tình yêu của cô gái, cô ấy cần một câu trả lời, một câu trả lời đủ để có được cảm giác an toàn từ chàng trai. Khi “em” sống với tình yêu khắc khoải, hàng loạt suy nghĩ như nghìn con sóng dù ở lòng sâu hay mặt nước thì cũng chỉ nhớ tới một mình bờ cát, cũng như em chỉ có một mình anh mà thôi. Nỗi khổ tương tư chỉ những người nào đã yêu mới thấu hiểu, nhớ tới “Ngày đêm không ngủ được”, nhớ tới “Cả trong mơ còn thức”. Tình yêu ấy to lớn, nỗi khát khao của cô gái trẻ chẳng biết tới bậc nào mà giấc mơ vẫn “còn thức”.

Nỗi yêu thương nhung nhớ, xuôi Bắc ngược Nam cũng chẳng chút nào vơi bớt, lòng “em” luôn “Hướng về anh một phương”, thủy chung tận cùng. Xuân Quỳnh so sánh tình yêu với trăm nghìn con sóng nước, sóng nào chẳng đổ về bờ, tình yêu cũng vậy nếu như thật lòng thương yêu, chẳng khó khăn nào có thể chia lìa lứa đôi, người có lòng ắt sẽ gặp lại nhau bằng một cách thức nào đó, gọi là duyên phận chăng? Tác giả lại lấy thế cục đối với biển rộng, đời có dài mấy rồi năm tháng cũng trôi qua, tuổi xuân cũng chẳng còn, biển dẫu lớn nhưng mây vẫn bay về phương xa, đi khỏi tầm mắt biển.

Xuân Quỳnh có ý thức vô cùng lớn về tuổi thanh xuân, về thế cục, về tình yêu, bà sống với tình yêu, với cái ước muốn dung dị đời thường. Bà có ước muốn lạ “Làm sao được tan ra/Thành trăm con sóng nhỏ”, Xuân Quỳnh “tham” lắm, một con sóng chẳng khiến bà thỏa mãn, chỉ muốn sao càng nhiều con sóng càng tốt, thế mới thỏa chí vẫy vùng với biển cả tình yêu, để tình yêu lưu lại muôn thuở, để có tình yêu đậm sâu, vĩnh cửu.Trong hoàn cảnh quốc gia vào giai đoạn năm 1967-1968, chiến tranh miền Bắc khốc liệt vô cùng, hàng vạn nam thanh nữ tú tích cực ra chiến trường, những cuộc chia li vội vã, tiếc nuối, người đi kẻ ở, nửa buồn nửa vui. Nghe bài hát có câu thế này: “Sầu mà chi em? Lúc non sông cần trai hùng. Buồn mà chi em? Mai em về trong nắng êm.”. Gieo rắc vào lòng người con gái bao hy vọng đẹp đẽ, và thế là người con gái ôm tình yêu đắm say, chờ bóng người lính chiến quay về, tấm lòng trung trinh, kiên cường của người phụ nữ quả thực đáng quý biết bao. Xuân Quỳnh viết bài thơ Sóng có nhẽ cũng tác động ít nhiều từ những cuộc chia ly ấy, đâu phải chỉ riêng xúc cảm tình yêu của riêng mình bà.

Đọc thơ của Xuân Quỳnh thích lắm, thích vì cái hồn nhiên, yêu đời, thích vì cái mong ước về tình yêu lứa đôi thật dung dị, nhưng tràn đầy cảm hứng lãng mạn, bay bổng. Dù trong độ tuổi nào, nhưng ta có thể thấy rằng thơ Xuân Quỳnh viết về tình yêu vẫn vậy, vẫn tràn ngập hy vọng đẹp đẽ, thể hiện cái tôi của người phụ nữ Việt Nam trong tình yêu, cuộc sống. Nỗi khát khao yêu và được yêu lúc nào cũng mãnh liệt, trực chờ tuôn trào mạnh mẽ. Thơ của bà cũng ngợi ca những đức tính tốt đẹp của người phụ nữ Việt Nam, thủy chung, son sắt, một lòng một dạ, hy sinh vì tình yêu. Tác giả sử dụng tài tình hình ảnh con sóng để nói thay cho tâm trạng người phụ nữ khi yêu, một hình ảnh vừa giản dị, dễ hình dung lại mang tính biểu tượng cao, đem lại cho bài thơ hiệu quả nghệ thuật và mạch xúc cảm dạt dào, việc thể hiện tâm tư của Xuân Quỳnh được trọn vẹn. Sóng – Bài thơ cho tình yêu của phụ nữ.

tìm hiểu Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 18

Từ xưa tới nay tình yêu lứa đôi luôn là nguồn thơ không bao giờ vơi cạn cho những thi sĩ thăng hoa xúc cảm viết nên bao vần thơ tình ngọt ngào, sâu lắng rung động lòng người như Puskin(Nga), Tago( Ấn Độ), Xuân Diệu(Việt Nam). Nhưng có nhẽ tới những năm tháng chiến tranh chống Mỹ khốc liệt tuổi xanh Việt Nam mới ngỡ ngàng khi được cảm nhận những bài thơ tình vừa hồn hậu tình thực vừa tươi tỉnh đắm say. Tiêu biểu nhất là bài thơ “Sóng” của Xuân Quỳnh.

Hình tượng sóng vừa gợi nghĩa thực là hiện tượng sóng dào dạt vô hồi mênh mông trên biển cả, vừa gợi nghĩa ẩn dụ diễn đạt nhịp sóng xao xuyến, bổi hổi trong trái tim tình yêu của nhân vật “em”:

“Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽSông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bể

Ôi con sóng ngày xưaVà ngày sau vẫn thếNỗi khát vọng tình yêubổi hổi trong ngực trẻ”

Mở đầu bài thơ là sự đối lập rồi lại đối lập giữa hai thái cực của cùng một hiện tượng là sóng. Phức tạp ở phương thức và khó hiểu ở bản tính. Tiếp theo là một câu giải nghĩa mà không giải nghĩa được càng làm tăng thêm sự kì lạ của sóng. Mượn sóng là để làm biểu tượng cho tình yêu, mô tả sóng với những đặc điểm kì lạ cũng là nói tới cái đa dạng, phức tạp, khó giảng giải của tình yêu. Sóng nước đã chuyển sang sóng tình, sóng nước sóng tình đan xen vào nhau bổ sung cho nhau. Tình yêu là tương tự, là một hiện tượng khó lý giải cho sáng tỏ, nhưng khát vọng tình yêu của con người thì muôn thuở không đổi. Con sóng ngày xưa như nào thì ngày nay vẫn vậy. Đó là sự bất di bất dịch của những quy luật tự nhiên, đây là quy luật của tình yêu.

Tình yêu cũng không bó hẹp trong một phạm vi lứa tuổi nào, nhưng tình yêu thường đi đôi với tuổi xanh. Tình yêu tràn đầy cơ sở thanh xuân, làm bổi hổi khiến trái tim lúc nào cũng thổn thức nhớ mong. Cũng như Xuân Diệu nói:

“Hãy để trẻ con nói cái ngon của kẹoHãy để tuổi xanh nói hộ tình yêu”

Bởi chỉ có tuổi xanh mới có sức mạnh để đẩy ước vọng tình yêu lên thành khát vọng để tình yêu trở thành hiện thực không còn xa vời lý thuyết nữa mà hạnh phúc đắm say trong tầm tay và trái tim.

Sóng với gió còn tương đồng ở sự bí mật:

“Trước muôn trùng sóng bểEm nghĩ về anh, emEm nghĩ về biển lớnTừ nơi nào sóng lên?

Sóng khởi đầu từ gióGió khởi đầu từ đâu?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau”

Câu thơ thật hồn hậu tình thực vẽ ra trước mắt người đọc hình ảnh nhân vật “em” đang đứng trước muôn trùng sóng bể và trái tim đang suy tư, trằn trọc thể hiện qua điệp ngữ “em nghĩ” để nói về tình yêu của anh, em và của sóng trên biển lớn. Cả hai đều giống nhau về sự bí mật và khó lí giải dù có khát khao truy tìm tận cội nguồn của nó qua những nghi vấn tu từ liên tục “từ nơi nào sóng lên”, “khi nào ta yêu nhau”. nghi vấn không có câu trả lời rõ ràng chứng tỏ sóng mãi là bí mật và tình yêu của con người cũng vậy. Tình yêu của con người như một thứ ánh sáng, như khí trời để thở cũng như Xuân Diệu viết:

“Làm sao sống được mà không yêuKhông nhớ không thương một kẻ nào”

Thế nhưng tình yêu cũng không phải là công thức định lý cứng nhắc nên không người nào biết trước được tình yêu của mình, không người nào biết được mình yêu từ bao giờ. có nhẽ Xuân Quỳnh quan niệm tình yêu không cần truy cứu tới cội nguồn tình yêu bởi khi yêu nhau lứa đôi chỉ cần hai trái tim hòa cùng nhịp đập, hai tâm hồn giao hòa giao cảm là đủ. vì vậy tình yêu muôn thuở mãi là điều bí mật và phải chăng chính sự bí mật ấy lại làm nên sự quyến rũ mê li của tuổi xanh từ xưa tới nay và mãi mãi về sau.

“Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nướcÔi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ đượcLòng em nhớ tới anhCả trong mơ còn thức”

Con sóng dưới lòng sâu và trên mặt nước là những cung bậc khác nhau của nỗi em nhớ anh. Sóng trên mặt nước dù có lớn cũng còn có thể lựa chiều mà vượt chứ sóng dưới lòng sâu mới thật dữ dội và nguy hiểm. Nhưng dù trên mặt hay sâu thì con sóng đều có bờ, là nơi tới của sóng , là cái đích để đi đâu cũng thấy nhớ dù ngày hay đêm. Nỗi nhớ còn được gắn với khái niệm thời gian vô tận và không gian vô cùng. Với thời gian nó không có ngày đêm, với không gian nó không có phương hướng.

Tình yêu dù trong sáng, mãnh liệt tới đâu, lãng mạn bay bổng tới đâu thì vẫn gắn với đời thường. vì vậy những người đang yêu ngoài sự say mê còn phải có đủ nghị lực và lí trí để vượt qua mọi thử thách, giông bão của thế cục, với niềm tin sẽ tới đích:

“Ở ngoài kia đại dươngTrăm nghìn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trở”

Niềm tin và nghị lực, em tìm thấy ở thiên nhiên và chính mình. Khi đã yêu thật lòng, dù muôn vời cách trở chúng mình cũng vẫn tới được với nhau.

Đẹp là thế, thiêng liêng là thế nhưng tình yêu cũng lại là thứ ngắn ngủi mỏng manh và khó giữ:

“thế cục tuy dài thếNăm tháng vẫn đi quaNhư biển kia dẫu rộngMây vẫn bay về xa”

Tuy không hiện lên thành chữ, thành lời trong đoạn thơ nhưng ẩn hiện đâu đây một thoáng lo lắng rất chính đáng về tình yêu. Liệu nó có thể vượt qua quy luật của thế cục không? Vì vậy trong khi say đắm nhất thi sĩ cũng không thoát ly khỏi hiện tại, trong cái nồng nhiệt vẫn có những cái dự cảm lo lắng. Tình yêu bao giờ cũng gắn liền với một con người cụ thể, gắn liền với cái hữu hạn của đời người, muốn vượt ra khỏi giới hạn đó chỉ có một cách là hòa tan tình yêu vào thiên nhiên vĩnh cửu. Nỗi trằn trọc đã trở thành sự bức bách, thôi thúc: “Làm sao được tan ra/Thành trăm con sóng nhỏ” trong đại dương mông mênh kia để được tồn tại mãi. Tình yêu bùng lên thành khát vọng, khát vọng sục sôi mà vẫn khiêm nhượng đầy nữ tính. Mỗi chữ mỗi câu trong đoạn đều được chọn lựa lựa khéo léo nên có trị giá biểu cảm cao.

Xuân Quỳnh đã thăng hoa tình yêu trong trái tim mình để thành một tác phẩm tuyệt tác. nổi trội lên trong bài thơ tâm trạng khi đang yêu của nhân vật “em” với nhiều cung bậc xúc cảm. Bài thơ sẽ sống mãi trong lòng những người nào đã, đang và sẽ tới với tình yêu.

tìm hiểu Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 19

Xuân Quỳnh là thi sĩ nữ tiêu biểu nhất của thơ ca Việt Nam hiện đại. Người yêu thơ mệnh danh chị là “nữ vương của thi ca tình yêu”. Thơ của chị là tiếng nói nhân hậu, thủy chung, giàu trực cảm và da diết khát vọng hạnh phúc đời thường. Sóng là bài thơ được làm năm 1967 nhân chuyến đi thực tế ở biển Diêm Điền. Bài thơ sau đó được in trong tập Hoa dọc hào chiến đấu. Sóng là bài thơ tiêu biểu nhất cho phong cách thơ tình yêu của Xuân Quỳnh.

Sóng là một hình tượng động, bất biến cũng như “tình yêu muôn thuở/Có bao giờ đứng yên”. Vì vậy cho nên sóng được những thi sĩ chọn lựa làm thi liệu để biểu tượng cho tình yêu. nếu như Xuân Diệu mượn sóng để biểu tượng cho tình yêu của anh “Anh xin làm sóng biếc/Hôn mãi cát vàng em/ Hôn thật khẽ thật êm/Hôn êm đềm mãi mãi/ Đã hôn rồi hôn lại/ Cho tới nát cả trời/ Anh mới thôi dào dạt”. Thì Xuân Quỳnh lại mượn sóng là biểu tượng cho những cung bậc tình cảm của người phụ nữ trong tình yêu nhiều khát khao và biến động. Hai hình tượng sóng và em luôn đi đôi sánh cặp với nhau. Sóng là em mà em cũng là sóng. Sóng và em hòa quyện vào nhau, có lúc khiến ta không nhìn thấy đâu là em đâu là sóng nhưng có lúc lại tách ra, soi chiếu vào nhau, tôn lên những vẻ đẹp vừa đa dạng lại vừa phong phú.

Hình tượng sóng trước hết được gợi ra từ âm hưởng dào dạt, nhịp nhàng của bài thơ. Thể thơ năm chữ có tác dụng tạo ra những nhịp độ của sóng. Cả bài thơ là một đại dương, mỗi khổ thơ là một con sóng lớn, mỗi câu thơ là một con sóng nhỏ. Tất cả đã tạo nên một âm hưởng mênh mang, dào dạt của những con sóng lòng nhiều cung bậc:

“Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽSông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bể”

Hai câu thơ đầu với nghệ thuật đối: Dữ dội – dịu êm; Ồn ào – lặng lẽ đã làm hiện lên vẻ đẹp của những con sóng biển nghìn đời đối cực. Những lúc biển động, bão tố phong ba thì biển dữ dội ồn ào còn những giây phút sóng gió đi qua biển lại hiền hòa trở về dịu êm lặng lẽ. Xuân Quỳnh đã mượn nhịp sóng để thể hiện nhịp lòng của chính mình trong một tâm trạng bùng cháy ngọn lửa mãnh liệt của tình yêu, không chịu yên định mà đầy biến động, khát khao “Vì tình yêu muôn thuở/ Có bao giờ đứng yên”. Đúng tương tự, tình yêu của người con gái nào bao giờ yên định bởi có lúc họ yêu rất dữ dội, yêu mãnh liệt hết mình với những nhớ nhung “cả trong mơ còn thức”, thỉnh thoảng ghen tuông giận hờn vô cớ:

“nếu như phải cách xa nhauBiển chỉ còn sóng giónếu như phải cách xa anhEm chỉ còn bão tố”

(Thuyền và biển)

Nhưng cũng có lúc người con gái lại thu mình trở về với chất nữ tính đáng yêu, họ lặng lẽ, dịu êm ngắm soi mình và lặng im chiêm nghiệm:

“Có những tình yêu không thể nói bằng lờiChỉ hiểu nhau qua từng ánh mắtNhưng đó là tình yêu vững bền nhấtBởi thứ ồn ào là thứ dễ quên lãng”

(Đinh Thu Hiền)

Sóng của Xuân Quỳnh là tiếng nói của một tâm hồn thiếu nữ đang trong độ tuổi hai mươi, tiếng nói của một trái tim tình thực và ham mê, luôn rực cháy chất trẻ trung mãnh liệt, khát khao được sống hết mình và yêu hết mình. vì vậy cho nên:

“Sông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bể”

Ba hình ảnh sông, sóng, bể như là những chi tiết bổ sung cho nhau: sông và bể làm nên đời sóng, sóng chỉ thực sự có đời sống riêng khi ra với biển khơi mênh mang thăm thẳm. Mạch sóng mạnh mẽ như bứt phá không gian chật hẹp để khát khao một không gian lớn lao. Hành trình tìm ra tận bể chất chứa sức sống tiềm tàng, dai sức để vươn tới trị giá tuyệt đích của chính mình. Sóng không cam chịu một cuộc sống đời sống chật hẹp, tù túng nên nó làm cuộc hành trình ra biển khơi mông mênh để thỏa sức vẫy vùng. Tình yêu của Xuân Quỳnh cũng vậy, tình yêu của người phụ nữ cũng không thể đứng yên trong một tình yêu nhỏ hẹp mà phải vươn lên trên tất cả mọi sự nhỏ hẹp tầm thường để được sống với những tình yêu cao cả, rộng lớn, bao dung. Đây là một quan niệm tình yêu tiến bộ và mạnh mẽ của người phụ nữ thời đại. Có thấy ngày xưa quan niệm tình yêu cổ hủ “cha mẹ đặt đâu con ngồi đó” để rồi bao cô gái đã phải chứa lên lời than van người nào oán:

“Thân em như giếng giữa đàngNgười khôn rửa mặt người phàm rửa chân”

Hoặc:

“Thân em như tấm lụa đàoPhất phơ giữa chợ biết vào tay người nào”

Từ đó ta mới thấy hết được cái mới mẻ trong quan niệm tình yêu của Xuân Quỳnh: Người phụ nữ chủ động tìm tới với tình yêu để được sống với chính mình.

Tình yêu mãi mãi là khát vọng của tuổi xanh, nó làm bổi hổi, xao xuyến rung động trái tim của lứa đôi, của con trai con gái, của em và anh.

“Ôi con sóng ngày xưa…bổi hổi trong ngực trẻ”

Từ “Ôi!” cảm thán như tiếng lòng thốt lên từ nỗi thổn thức của trái tim yêu. Nghệ thuật đối lập “ngày xưa” – “ngày sau” càng làm tôn thêm nét đáng yêu của sóng. Sóng là thế muôn thuở vẫn thế vẫn dữ dội ồn ào vẫn dịu êm lặng lẽ như tình yêu tuổi xanh có bao giờ đứng yên. Bởi tình yêu tuổi xanh luôn khát vọng luôn khát khao và ước mơ. Nó làm ta bổi hổi khát khao và nhung nhớ bởi “Làm sao sống được mà không yêu/ Không nhớ không thương một kẻ nào” hay “Bắt chim bướm thả vào vườn tình ái” (Xuân Diệu). Tình yêu làm điên đảo tuổi xanh với những nhớ nhung giận hờn, những cồn cào da diết như lời thơ Xuân Quỳnh đã từng viết “Những ngày không gặp nhau/Lòng thuyền đau rạn vỡ/ Những ngày không gặp nhau/ Biển bạc đầu mong nhớ”. Có yêu nhau mới thấy được cồn cào của vị nhớ, mùi ân ái, mới thấy được thế nào là bổi hổi ngực trẻ.

Tình yêu là sóng, là gió. Và qua sóng, gió ấy, thi sĩ đã nói lên thật dễ thương cái nhu cầu tự nhận thức, tự tìm hiểu, lí giải, nhưng lại không thể giải nghĩa nổi của tình yêu. Tình yêu cũng như sóng biển, gió trời vậy thôi, nó tự nhiên, hồn nhiên như thiên nhiên và cũng khó hiểu, nhiều bất thần như thiên nhiên :

“Trước muôn trùng sóng bể

…Khi nào ta yêu nhau”

Những tâm hồn bí mật ấy luôn khát khao giao hòa, khát khao khám phá nhưng lại không lý giải nổi tình yêu. Bởi tình yêu là bài toán chưa có lời trả lời, tình yêu như bài thơ chưa có hồi kết. vì vậy tình yêu luôn đẹp, luôn mới và hấp dẫn. có nhẽ vì vậy mà thi sĩ đã lắc đầu “Em cũng không biết nữa/ Khi nào ta yêu nhau”

Tình yêu gắn liền với nỗi nhớ – một trong những gam màu chủ đạo của tình yêu. Bao kẻ nhớ người mình yêu mà điên đảo:

“Trời còn có bữa sao quên mọcAnh chẳng đêm nào chẳng nhớ em”

(Xuân Diệu)

“Nhớ người nào bổi hổi bổi hổiNhư đứng đống lửa như ngồi đống than”

(Ca dao)

Còn Xuân Quỳnh thì:

“Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nướcNhững con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ đượcLòng em nhớ tới anhCả trong mơ còn thức”

Hòa cùng những con sóng: sóng thơ, sóng lòng, ta tìm về cõi sâu kín của tâm hồn thi sĩ và cũng là của muôn kiếp “má hồng”. Bài thơ “Sóng” ra đời khi những con sóng lòng dâng lên dữ dội, những con sóng thương nhớ, thao thức của một tâm hồn đang yêu. Cả bài thơ là những đợt sóng nối nhau vỗ vào tâm hồn người đọc. Sóng và nhân vật em đan quyện vào nhau để thì thầm những nỗi niềm, những tâm tư. Đây là một khổ thơ vô cùng đặc biệt bởi trong bài thơ chỉ duy nó có sáu câu. Sáu câu thơ trải dài như nỗi thao thức, băn khoăn của tâm hồn thi sĩ trong đêm.

“Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nước”

Hai câu thơ với phương thức lặp cấu trúc quyện hòa cùng nghệ thuật đối “dưới lòng sâu – trên mặt nước” tạo nên sự điệp trùng của những con sóng với nhiều dạng thức khác nhau. Có con sóng gầm gào trên mặt đại dương nhưng cũng có con sóng cuộn trào trong lòng biển cả. Con sóng ngầm còn mãnh liệt hơn cả con sóng trên mặt nước. Cả hai phối hợp với nhau làm nên sự đa dạng của sóng biển. Sóng là em, em là sóng. Cũng như sóng kia, tâm hồn em cũng vô vàn những phức tạp khó hiểu. Lúc lặng lẽ, êm đềm khi nồng nàn dữ dội, nhưng thế nào đi nữa, em vẫn mãi là em, vẫn mãi ôm trong lòng một nỗi thương nhớ không dứt. Cũng như sóng kia thôi, dù dịu êm hay dữ dội thì:

“Ôi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ được”

Xuân Quỳnh vô cùng tinh tế khi mượn một hình tượng rất động để diễn tả nỗi niềm của người phụ nữ khi yêu. Sóng muôn thuở vẫn thế, có bao giờ thôi vỗ sóng, có khi nào chẳng cồn cào, có khi nào thôi ngừng hành trình tới với bờ dù muôn vời cách trở. Sóng chẳng còn là sóng nếu như tĩnh yên, lặng lẽ. Vì vậy mà sóng đã được Xuân Quỳnh diễn tả bằng một từ ngữ rất sáng tạo “không ngủ được”. Sóng là vậy, dù yên ắng dưới lòng biển hay dữ dội trên mặt đại dương thì nghìn đời vẫn khát khao tìm về bờ bến tĩnh tại. Chưa tới được bờ thì thương nhớ, thương nhớ, thì thao thức một nỗi niềm. Vì nhớ bờ “bởi hôn mãi nghìn năm không thỏa/ Bởi yêu bờ lắm lắm em ơi”. Nên con sóng đã hành trình vượt qua không gian mông mênh và thời gian xa thẳm. Nó bất chấp cả thời gian “ngày đêm không ngủ được” để quyết tâm hướng vào bờ cho thỏa nỗi niềm mong nhớ.

Và nếu như sóng nhớ bờ thì em nhớ anh. Đó âu cũng là quy luật của tình yêu.

“Lòng em nhớ tới anhCả trong mơ còn thức”

Xuân Quỳnh sử dụng chữ “lòng” rất tinh tế. Lòng là nơi sâu kín nhất của tâm hồn con người. Nơi bí mật thẳm sâu của tình yêu và nỗi nhớ. Khi Xuân Quỳnh nói “lòng em nhớ” tức là chị đã phơi bày tất cả gan ruột của mình để dốc hết yêu thương mà gửi về người mình yêu. Nỗi nhớ không chỉ có mặt trong thời gian được ý thức mà còn gắn với tiềm thức – thời gian trong mơ. Vị ngọt ngào mê đắm của tình yêu lan tỏa trong cách nói nghịch lý “cả trong mơ còn thức”.

Câu thơ “cả trong mơ còn thức” lóe lên điểm sáng của nghệ thuật. Nó làm xáo trộn nhịp sống bởi “tình yêu luôn làm cho con người khó thức ngủ theo giấc giờ điều độ”. Nỗi nhớ không chỉ làm lòng em “bổi hổi bổi hổi, như đứng đống lửa như ngồi trong than” nó còn làm cho em nhớ nhung, thao thức ngay cả trong giấc ngủ. Có thể nói, với câu thơ ấy, Xuân Quỳnh đã có thể được xem là thi sĩ tài năng bật nhất của thi ca hiện đại Việt Nam.

Sóng và em đan quyện vào nhau. Em lặng đi để sóng trào lên. Nhưng sóng cũng là em, sóng trào lên mang theo lớp lớp tâm tình của em:

“Dẫu xuôi về phương BắcDẫu ngược về phương Nam”

toàn cầu của Anh và Em không giới hạn chiều dài Bắc – Nam, không khoanh vùng địa bàn mà nơi nào cũng có nỗi nhớ túc trực của tình yêu vĩnh viễn. Xuân Quỳnh đã tiếp nhận nỗi nhớ ấy bằng tất cả sự nhạy cảm của lứa tuổi đôi mươi và khẳng định cho một cái tôi của con người luôn vững tin ở tình yêu. Từ xưa tới nay người ta vẫn thường nói “Xuôi Nam, ngược Bắc” giờ đây Xuân Quỳnh lại nói “Xuôi Bắc, ngược Nam” là cách nói ngược. Phải chăng tình yêu đã làm cho con người bị xáo trộn phương hướng ? Nhưng có một phương mà em không thể nào lộn lạo, không thể nào nguôi nhớ đó là phương anh:

“Nơi nào em cũng nghĩHướng về anh một phương”

Xuân Quỳnh buộc chặt bao “sợi nhớ, sợi thương” về phương anh:

“Chỉ riêng điều được sống cùng anhNiềm ước mơ trong em là lớn nhấtTrái tim nhỏ nằm trong lồng ngựcGiây phút nào tim đập chẳng vì anh”

Thế mới biết tình yêu của chị nồng nàn, mãnh liệt thế nào. Hướng về anh thì có thể thay đổi nhưng với lời khẳng định chắc nịch “một phương” thì nơi em hướng về là bất di bất dịch. Anh đã là “hệ quy chiếu” của đời em. Từ đó thi sĩ đã nói tới nỗi nhớ bất chấp vạn vật, khoảng cách, tình yêu là sự gặp gỡ giữa hai tâm hồn không có giới hạn. thông cảm cho thế cục Xuân Quỳnh, ta càng hiểu thêm tình cảm của chị:

“Em trở về đúng nghĩa trái tim emLà máu thịt, đời thường người nào chẳng cóVẫn ngừng đập lúc thế cục không còn nữaNhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi”

nếu như như những khổ thơ trước thi sĩ nói về niềm vui sướng dào dạt, những nhung nhớ giận hờn thì đoạn thơ này thi sĩ lại thể hiện những băn khoăn, lo lắng. Đó cũng là trực cảm của tình yêu.

“Ở ngoài kia đại dươngTrăm nghìn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trở”

Ba từ “Ở ngoài kia” như cánh tay Xuân Quỳnh mềm mại đang chỉ tay về khơi xa nơi trăm nghìn con sóng ngày đêm không không biết mỏi đang vượt qua giới hạn không gian thăm thẳm muôn vời cách trở để hướng vào bờ ôm ấp nỗi yêu thương. Cũng như “em” muốn được sắp bên anh, được hòa nhịp vào trong tình yêu với anh. Tình yêu của người con gái thật mãnh liệt, nồng nàn. Sóng xa vời cách trở vẫn tìm được tới bờ như tìm về nguồn cội yêu thương, cũng như anh và em sẽ vượt qua mọi khó khăn để tới với nhau, để sống trong hạnh phúc trọn vẹn của lứa đôi.

“thế cục tuy dài thếNăm tháng vẫn đi quaNhư biển kia dẫu rộngMây vẫn bay về xa”

Xuân Quỳnh qua khổ thơ trên đã phần nào cho người đọc nhận thức rõ về những dự cảm và nỗi băn khoăn của chị. Những từ “tuy dài thế – vẫn đi qua – dẫu rộng” như chứa đựng ở trong nó ít nhiều nỗi âu lo. Tuy thế thi sĩ vẫn tin tưởng, tin tưởng ở tấm lòng nhân hậu và tình yêu tình thực của mình sẽ vượt qua tất cả như áng mây kia như năm tháng kia. Có thể nói Xuân Quỳnh yêu thương tha thiết, mãnh liệt nhưng cũng tỉnh táo nhận thức dự cảm những trắc trở, thử thách trong tình yêu; đồng thời cũng tin tưởng vào sức mạnh tình yêu sẽ giúp người phụ nữ vượt qua thử thách tới với bờ bến hạnh phúc. Cho nên, sóng sẽ tới bờ, năm tháng sẽ đi qua thời gian dài đằng đẵng và đám mây nhỏ bé sẽ vượt qua biển rộng để bay về xa. Một loạt hình ảnh thơ ẩn dụ được sắp đặt thành một hệ thống tương phản, đối lập để nói lên dự cảm tỉnh táo, đúng đắn và niềm tin mãnh liệt của thi sĩ vào sức mạnh của tình yêu.

Yêu thương mãnh liệt nhưng cao thượng, vị tha. Nhân vật trữ tình khát khao hòa tình yêu con sóng nhỏ của mình vào biển lớn tình yêu – tình yêu mông mênh, rộng lớn – để sống hết mình trong tình yêu, để tình yêu riêng hoá thân vĩnh viễn thành tình yêu muôn thuở:

“Làm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể nghìn năm còn vỗ”

thế cục là biển lớn tình yêu, kết tinh vị mặn ân tình, được tạo nên và hòa lẫn cùng trăm con sóng nhỏ. Trong quan niệm của thi sĩ, số phận tư nhân không thể tách khỏi cộng đồng. Sóng không phải là biểu tượng của một cái tôi ngạo nghễ và đơn chiếc như thơ lãng mạn. Khát vọng lớn nhưng trong cách nói Xuân Quỳnh lại rất khiêm nhượng : trăm con sóng nhỏ như là sự tổng hòa những vẻ đẹp khác nhau để tạo thành biển lớn. thi sĩ đã thể hiện một khát vọng mãnh liệt muốn làm trăm con sóng để hòa mình vào đại dương mông mênh, hòa mình vào biển lớn tình yêu để một đời vỗ muôn điệu yêu thương “Người yêu người, sống để yêu nhau” (Tố Hữu).. Phải chăng đó là khát vọng muốn bất tử hóa tình yêu của nữ sĩ Xuân Quỳnh ? Vâng! Đó không chỉ là ý thức của con người thời đại chống Mỹ mà còn là âm vang của một tấm lòng luôn tha thiết với sự sống, với tình yêu.

Xuân Quỳnh viết bài thơ này vào những năm 1967, khi cuộc kháng chiến của nhân dân miền Nam ở vào giai đoạn khốc liệt, khi thanh niên trai gái ào ào ra trận “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, khi sân ga, bến nước, gốc đa, sân trường diễn ra những cuộc chia ly màu đỏ. Cho nên có đặt bài thơ vào trong hoàn cảnh ấy ta mới càng thấy rõ nỗi khát khao của người con gái trong tình yêu.

Tóm lại, bài thơ Sóng là bài thơ giàu trị giá nội dung và nghệ thuật. Thành công của bài thơ là nhờ vào thủ pháp nghệ thuật nhân hóa, ẩn dụ, so sánh, đối lập nhất là thể thơ ngũ ngôn giàu nhịp độ. nhịp độ của sóng, nhịp độ của tâm hồn. Tất cả đã làm hiện lên vẻ đẹp rất Xuân Quỳnh giàu trắc ẩn suy tư và khát vọng trong tình yêu. Đọc xong bài thơ “Sóng” ta càng ngưỡng mộ hơn những con người phụ nữ Việt Nam, những con người luôn thuỷ chung, luôn sống hết mình vì một tình yêu. Xuân Quỳnh xứng đáng là một thi sĩ nữ của tình yêu lứa đôi, chị đã làm phong phú hơn cho nền thơ ca nước nhà.

tìm hiểu Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 20

nếu như như Xuân Diệu đã từng thổn thức vì tình yêu, hiến dâng trọn đời cho tình yêu, chạy vội với thời gian để được yêu thì Xuân Quỳnh cũng thế, cũng từng thấp thỏm, lo lắng, thống khổ vì yêu. Nhưng dù sao đi nữa, là phận nữ nhi nên người rất ít tỏ ra táo tợn, quá mạnh dạn như Xuân Diệu. Đọc thơ Xuân Quỳnh, ta thường bắt gặp hình ảnh con sóng, chiếc thuyền nói hộ tình yêu… Cũng vì lẽ ấy, suy cho cùng đây chỉ là những chất liệu dung dị, thông thường nhất trong cuộc sống song lại chứa đựng biết bao là hàm ý, biết bao là ẩn tình mà Xuân Quỳnh muốn giãi bày. Chúng ta đã tới với Sóng của Xuân Quỳnh để thưởng thức từng vị thương, vị nhớ của một người phụ nữ đang yêu. Người ta thường ví rằng tình yêu là một bông hoa kì diệu! Vâng! Quả đúng như thế, tình yêu chưa bao giờ đi theo một hướng xác định. Cũng có lúc, người ta nhìn nhận tình yêu là cây đàn muôn điệu gảy lên muôn bản nhạc tình, có khi trầm bổng thiết tha, có khi nghẹn ngào đớn đau, cũng có khi e lệ, nũng nịu, dễ thương. Thì đây, trong bài thơ này, tình cảm của nhân vật “Em” cũng biến thiên như thế!

“Sóng” là thơ ngũ ngôn, một thể thơ rất thích hợp để kể về một huyền thoại tình yêu đầy ăm ắp những tâm trạng khắc khoải, những cung bậc tình cảm và vì vậy bài thơ dễ dàng được phổ nhạc. Sóng! – là một hình tượng ẩn dụ, là phương tiện bộc lộ tình cảm của nhân vật “Em”:

“Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽSóng không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bểÔi con sóng ngày xưaVà ngày sau vẫn thếbổi hổi trong ngực trẻ”.

Một câu chuyện cổ tích về tình yêu được thi sĩ Xuân Quỳnh kể lại. Câu chuyện khởi đầu từ một con sóng nhỏ chẳng biết xuất phát từ đâu, sóng hiện ra như một con người có nội tâm nhiều biến động. Hai trạng thái tâm hồn đối lập nhau, xâu xé nhau, buồn vui lộn lạo. Sóng chẳng hiểu vì sao mình lại cứ “dữ dội” rồi “dịu êm”, “ồn ào” rồi “lặng lẽ”.

Phải chăng sóng đang yêu, yêu thầm lặng, lặng lẽ? Vâng! Một tình cảm đang rộn rực trong trái tim người con gái, làm sao người nào có thể “khái niệm được tình yêu”. Một buổi chiều mộng? Một lần gặp gỡ? Một phút xao động trong tâm hồn? Người con gái hay chính nhân vật “Em” trong bài đang cố tìm câu trả lời cho tình yêu, cho sự bâng khuâng, đối lập của lòng mình. Và rồi chỉ còn một lối thoát: con sóng phải tìm ra tận bể cũng như “Em” đi tìm nguồn gốc của tình yêu.

Tâm hồn con người là một cõi mênh mông vô tận. Làm sao ta có thể đi xuyên suốt hết cái cõi vô tận ấy. Và ngay chính trong lúc cõi lòng đang bùng lên ngọn lửa yêu thương thì cô gái trẻ lại càng trằn trọc, bâng khuâng, khắc khoải, dằn vặt với chính lòng mình. Phải vượt khỏi cái giới hạn chật hẹp này, phải lao mình vào chân trời mông mênh, những miền vô tận để hiểu rõ lòng mình. Con sóng đã rời bờ ra đi, đi thật xa, cố tìm hiểu và soi mình với những con sóng khác để biết được sự huyền diệu của tình yêu, mà hiện tại đối với sóng vẫn còn là một bí mật. Tình yêu là gì ư? Một thi sĩ Pháp đã từng khẳng định: “tình yêu là điều mà con người không thể hiểu nổi”. Và thế rồi con sóng vẫn đi tìm mãi, tìm mãi:

“Ôi con sóng ngày xưaVà ngày sau vẫn thếNỗi khát vọng tình yêubổi hổi trong ngực trẻ”.

Tình yêu cũng như con sóng, vẫn vĩnh hằng với thời gian và tuổi xanh. Xuân Diệu đã từng nói:

“Hãy để trẻ con nói cái ngon của kẹoHãy để tuổi xanh nói hộ tình yêu”.

Tình yêu gắn liền với tuổi xanh. tuổi xanh là trái tim dào dạt, đa cảm và rộn rực niềm yêu thương chất sống. Chính vì vậy, mà cái khát vọng tình yêu cứ bổi hổi trong ngực trẻ, nó cứ xúc tiến tuổi xanh đi tìm chân lý yêu đương, cũng như con sóng “ngày xưa và ngày sau vẫn thế”. Tuy nhiên, câu thơ “bổi hổi trong ngực trẻ” là một câu thơ chưa chín. Thật ra ngực trẻ hay ngực già… đều nồng nàn và bổi hổi trước tình yêu. Song, sóng và em cứ tìm mãi mà chẳng hiểu mình, không thể hiểu được tình yêu. Sóng chính là tiêu biểu của sự nhận thức về cái “quy luật” không thể giải nghĩa được tình yêu:

“Sóng khởi đầu từ gióGió khởi đầu từ đâuEm cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau”.

Sóng khởi đầu từ gió – Vâng! Gió khởi đầu từ đâu? Tình yêu khởi đầu từ đâu? –”Em” cũng không biết nữa. Đọc những câu thơ này, ta chợt hình dung cái lắc đầu nhè nhẹ như một sự bất lực của cô gái. Trong khi người con gái cố đi tìm cội nguồn tình yêu thì tình yêu trở thành trò chơi ú tim, không tài nào nắm bắt được. Và thế là, muôn thuở tình yêu vẫn là sự bí hiểm. Tình yêu của “Em” giờ đây trở thành nỗi nhớ da diết, giày vò. Nó choáng đầy cả không gian, nó chiếm cả tầng sâu và bề rộng, nó trải dài trong mọi thời gian. Phạm Đình An đã nhận xét: “Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh không ngừng lại ở mức độ yêu buổi đầu giản đơn hò hứa hẹn, non nớt, ngọt ngào, mà là tình yêu hạnh phúc, tình yêu gắn bó với cuộc sống chung với nhiều đòi hỏi ở chiều sâu tình cảm, với nhiều chứng minh của thử thách, mang đậm dấu ấn trách nhiệm”. Chính vì vậy mà tình yêu của người “Em”. Ở đây có thể nói không còn xốc nổi mà khá chín chắn, có sự can thiệp của lý trí, có ý thức về mặt tình cảm. Ấy vậy mà trong lòng người con gái vẫn trỗi dậy mãnh liệt một nỗi nhớ muôn hình, muôn sắc:

“Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nướcÔi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ được”.

Nỗi nhớ của “Em”, của tình yêu dữ dội được khởi đầu từ những cái cao cả lớn lao, không tủn ngủn và tầm thường chút nào! Nỗi nhớ ấy da diết, cuốn lấy tâm hồn người con gái! Với Xuân Quỳnh là thế: mọi con sóng đều có bờ, mục đích là vỗ vào bờ, nên khi sóng xa bờ thì phải nhớ bờ, ngày đêm không ngủ được. Cũng như sóng, nỗi nhớ về “Anh” vẫn dào lên mãnh liệt:

“Lòng em nhớ tới – AnhCả trong mơ còn thức”.

Tình yêu tới, tình yêu mang theo một nỗi nhớ vô bờ tới với “Em”, choáng ngợp tâm hồn “Em”. Tình yêu đã trở nên đượm đà tới thế, và nỗi nhớ lại càng da diết miên man. “Có không gian nào dài hơn chiều dài nỗi nhớ, có một khoảng mênh mông nào sâu thẳm hơn tình yêu…”. Vâng! Làm sao đo được nỗi nhớ, làm sao đo được tình yêu! “Em” vẫn nhớ tới “Anh”, chỉ nhớ về phương anh mà thôi:

“Dẫu xuôi về phươngBắc Dẫu ngược về phương NamNơi nào em cũng nghĩHướng về anh một phương”.

Tình yêu thật huyền diệu! Điều đáng nói là “Em” biết chủ động, biết gửi trao nỗi nhớ về hướng xác định: Phương anh! – Phương của tình yêu: “rợp trời thương ấy mấy màu xanh suốt, mà em nghiêng hết ấy mấy về phương anh, mà em nghiêng hết ấy mấy về phương anh…”. Tình yêu của người phụ nữ thật mãnh liệt nhưng cũng thật trong sáng, dung dị, một tình yêu thủy chung và trọn vẹn. Song, để toàn vẹn mối tình ấy, con sóng phải vượt qua muôn nghìn cách trở:

“Ở ngoài kia đại dươngTrăm nghìn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trở”.

Con sóng muốn tới bờ, phải vượt qua bao giông tố, bão bùng. Em muốn hướng về anh, phải vượt qua bao cạm bẫy thế cục. Suy cho cùng, tình yêu phải cần thử thách trui rèn mới thấy rõ trị giá thực sự của nó. Tình yêu muốn tồn tại cũng phải có sự ra đi và trở lại, phải có sự dồi lên, lắng xuống để cuối cùng trở về với tình yêu hồn nhiên thuở đầu.

Chính tình yêu của anh đã tạo điều kiện cho em vượt qua tất cả, đón nhận một tình yêu vĩnh cửu – tình yêu lớn lao và cao thượng, không mang màu sắc vị kỉ, riêng rẽ mà là hoà trong cái chung và ở trong cái chung mênh mông ấy, cái riêng sẽ tồn tại mãi mãi:

“Làm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể nghìn năm còn vỗ”.

Tình yêu sẽ trưởng thành đằm thắm hơn và sẽ vĩnh hằng trong cái đẹp của tạo hoá. Bài thơ kết thúc rồi mà nhịp độ êm ái, nhẹ nhõm của tình yêu vẫn còn vương đọng đâu đây. Bài thơ thành công không chỉ trong việc mô tả hình tượng “Sóng” mà còn bộc lộ một tình yêu thật sôi nổi, nỗi khát khao tình yêu của một thi sĩ nữ. Đây chính là nét mới mẻ trong thơ ca hiện đại Việt nam.

Trong rất nhiều loài hoa thì bông hoa Xuân Quỳnh tỏa ra một hương thơm riêng, một cách cảm nhận riêng về sóng – biển trong tình yêu. Tình yêu như con sóng mênh mang, vô tận, song cái đích cuối cùng cũng là một tình yêu thứ nhất, vĩnh hằng mãi mãi.

tìm hiểu Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 21

Đã có bao nhiêu người đã yêu, bao nhiêu người đang yêu và bao nhiêu thơ tình yêu trên thế gian này! Vậy mà mỗi ngày lại mới. Tình yêu không có tuổi thơ tình lại càng không có tuổi bao giờ. Trên toàn cầu có biết bao thi sĩ nổi tiếng: Rimbô, Véclen rồi Puskin, Bairơn… và mỗi người một vẻ một sắc thái. Từ thuở thơ Đường thơ Tống, từ thuở Nguyễn Du rồi Thế Lữ, Xuân Diệu và tới chúng ta ngày nay…, tình yêu vẫn là cái gì khiến người ta ham mê, khát khao. Xuân Quỳnh – thi sĩ của nỗi niềm yêu thương với bài Sóng đã thể hiện được rất nhiều cung bậc tình yêu. Bìa thơ của Xuân Quỳnh cháy lên tình yêu nồng nàn của tuổi xanh và khát vọng của con người tới với tình yêu. Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh không còn ngừng lại ở tình yêu buổi đầu giản đơn, hò hứa hẹn non nớt, ngọt ngào mà là tình yêu hạnh phúc gắn với cuộc sống chung.

Trong những đoạn đầu của bài thơ, thi sĩ mô tả sóng với những sắc thái, những cung bậc khác nhau để rồi từ đó nói tới quy luật của tình yêu. Tình yêu là sự dung hoà những sắc thái tình cảm tưởng tuồng như đối lập. Tình yêu có qui luật tự nhiên của nó mà lí trí không giảng giải được. Người ta tìm tới với tình yêu, soi mìn vào tình yêu để tự nhìn thấy chính bản thân mình:

“Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽSông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bể”

Bốn câu thơ mở đầu tình yêu chẳng câu nào dính dáng tới tình yêu, nhưng đọc khổ thơ lên thì bao trùm tất cả lại là xúc cảm yêu đương. nhịn nhường như tình yêu ẩn dấu đằng sau câu chứ ấy. Có gì thật là xôn xao nhiệt thành mà thật là trầm lắng. “Dữ dội”, “ồn ào” để rồi “dịu êm”, “lặng lẽ”-tình yêu là ở đó và tình yêu là như thế. Tưởng như đối lập tưởng như tranh chấp mà lại thống nhất trong tâm trạng yêu đương. Đâu chỉ là sóng là nước-hồn người đang yêu đó… và tình yêu thì mãi là cái gì người ta không hiểu nổi:

“Sóng không hiểu nỗi mìnhSóng tìm ra tận bể”

Rõ ràng đó không phải là tình yêu buổi đầu giản đơn, hò hứa hẹn non nớt, ngọt ngào nữa. đó là tuyến đường thế tất trong thiên nhiên, sóng phải tìm ra bể, nhưng đó cũng là quy luật thế tất của tình cảm: con người đi tìm “cái nửa” lớn lao để hoàn thiện mình. tới khổ thơ sau ý tứ rõ ràng hơn:

“Ôi con sóng ngày xưaVà ngày sau vẫn thếNỗi khát vọng tình yêubổi hổi trong ngực trẻ”

Khổ thơ này là sự triển khai tứ thơ trước. Bao nhiêu thế hệ đã qua, những cuộc hành trình thống khổ, vui sướng, những niềm xót xa cùng hạnh phúc ngập tràn – tất cả đều vì khát vọng tình yêu. Thuở Ađam-Eva, thuở con người mông muội và hiện đại…, tình yêu là điểm sáng vĩnh cửu cho con người hướng tới mà sống, tranh đấu lao động. Có gì trên cõi đời này thay thế được trái tim cũng như tình yêu có bao giờ không còn nữa!

Ta bắt gặp trong bài thơ một tình yêu khoẻ khoắn, hồn nhiên. Tình yêu của tuổi xanh ngập tràn sức sống vô bờ bến. Không phải là tình yêu nông nổi non nớt của buổi đầu giản đơn hứa hò hẹn, không phải là thứ tình yêu bi luỵ thê lương “yêu là chết ở trong lòng một ít” như trong thơ Xuân Diệu trước cách mệnh, mà đây là một tình yêu dám sống dám yêu, tình yêu tràn trề ngọn lửa nhiệt thành. ko phải vô cớ khi Xuân Quỳnh lấy hình tượng “sóng” để tượng trưng cho tình yêu của mình:

“Sóng khởi đầu từ gióGió khởi đầu từ đâu?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau”

Đây là thơ tình của người đang yêu chứ không phải là thơ tình của người nhìn người khác yêu, bởi chỉ có người đang yêu mới diễn tả những xúc thiện cảm yêu đúng tương tự. Nỗi nhớ nhung, rồi nơi tình yêu tới… có người nào biết được yêu khi nào và có người nào biết được sóng từ đâu tới! Xuân Quỳnh nói họ tâm trạng đang yêu của bao người:

“Ôi con sóng nhớ bờ,Ngày đêm không ngủ được”

Hình ảnh sóng tượng trưng rất độc đáo mà vô cùng sâu lắng. Chỉ có con sóng mới hôm sớm trào dâng, trái tim yêu hôm sớm cũng vậy. Cái hồn hậu, cái đắm say, cái tình tha thiết nhất được biểu hiện bằng hình tượng thể này. Lấy sóng để nói nỗi nhớ, nói tình yêu thì không hẳn chỉ có Xuân Quỳnh, nhưng quả là tới Xuân Quỳnh thì hình tượng thơ này trở nên mới mẻ bao nhiêu. Con sóng ấy có tình yêu có niềm nhớ nhung nhưng lại mang thêm sự nhân hậu, dịu dàng của người phụ nữ và đó là bản sắc riêng của thơ Xuân Quỳnh. Nỗi nhớ nhung của con sóng cũng là nỗi nhớ nhung của bao người khác nhớ người mình yêu. Tâm trạng nhớ nhung của Xuân Quỳnh cũng là tâm trạng của bao người đang yêu:

“Lòng em tới anh,Cả trong mơ còn thức”

Cuộc sống của Xuân Quỳnh cũng giống cuộc sống của bao người khác, hạnh phúc của Xuân Quỳnh cũng là hạnh phúc của bao người khác.

“Dẫu xuôi về phương bắcDẫu ngược về phương namNơi nào em cũng nghĩHướng về anh – một phương”

Đọc khổ thơ chốt làm ta nghĩ về những câu thơ khác của Xuân Quỳnh

“Em trở về đúng nghĩa trái tim emLà máu thịt đời thường người nào chẳng cóBiết ngừng đập lúc thế cục không nữaNhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi”

(Tự Hát)

Có gì rất sắp gũi giữa những câu thơ ấy vì cả hai khổ thơ tuy không cùng bài- nhưng là tự khẳng định tình yêu. Một tình yêu đẹp thì bao giờ cũng là một tình yêu biết vượt qua những trắc trở thử thách, biết đấu tranh để bảo vệ những ước mơ, nhưng khát vọng chân chính, biết tin tưởng vào tương lai của cuộc sống, tin tưởng vào hạnh phúc của mình và của mọi người. Và một tình yêu thuỷ chung son sắc thì bao giờ nỗi nhớ cũng có một điểm ngừng- đó là người mình yêu.

“Ở ngoài kia đại dươngTrăm nghìn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trở

thế cục tuy dài thếNăm tháng vẫn đi quaNhư biển kia dẫu rộngMây vẫn bay về xa”

Xuân Quỳnh ý thức được những vất vả nhọc nhằn trong cuộc hành trình tới với hạnh phúc, nhưng là người có trái tim, Xuân Quỳnh lại có niềm tin mãnh liệt vào tình yêu. đó là sức mạnh tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh, cái sức mạnh mà ko phải tình yêu nào cũng có được sức mạnh của niềm tin. Tình yêu rồi không phải hết ước mơ, dẫu tận cùng còn đường kia là hạnh phúc, và Xuân Quỳnh đã đi hết tuyến đường đó thì chị vẫn ước mơ. Niềm tin trong thơ chị lớn lao thì ước mơ cũng lớn lao bấy nhiêu:

“Làm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể nghìn năm còn vỗ”

ước mơ tình yêu là vĩnh cửu, tới ước mơ cũng mang hình bóng của người tình nhân đắm say. Ở đây, Xuân Quỳnh có gì rất sắp với “Biển” của Xuân Diệu. Chất ham mê mãnh liệt toát ra từ từng câu chữ khi Xuân Diệu viết:

“Đã hôn rồi hôn lạiCho tới mãi muôn thuởtới tan cả đất trờiAnh mới thôi dào dạt”

Nhưng Xuân Diệu thì còn có một ngày sẽ “thôi dào dạt” còn Xuân Quỳnh thì “nghìn năm còn vỗ”. Vân cái chất ham mê mãnh liệt ấy nhưng thêm vào đó là sự lắng đọng suy tư. Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh có thêm chiều sâu của sự hoà nhập tuyệt đối. tương tự, người nào dám bảo tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh non nớt, giản đơn, ngọt ngào? Tình yêu trong thơ chỉ là nỗi khát khao, là sự tìm kiếm tới cái thánh thiện của mình. Tình yêu trong thơ Xuân Quỳnh chất chứa chiều sâu tâm hồn, là tình yêu hạnh phúc với cuộc sống chung. Tình yêu của Xuân Quỳnh cũng là tình yêu sâu lắng của bao người khác đã yêu, đang yêu và sắp yêu.

Đầy đủ sắc thái tâm trạng của người đang yêu: nỗi khát khao niềm ham mê vô tận nỗi nhớ nhung cùng sự sôi nổi và suy tư lắng đọng…rồi cả ước mơ, Xuân Quỳnh đã diễn tả thật tinh tế và tài hoa trong bài thơ “Sóng”. Sau này, ta sẽ còn bắt gặt một Xuân Quỳnh tha thiết, một Xuân Quỳnh nồng nàn, một Xuân Quỳnh nhân hậu trong nhiều bài thơ tình nữa, nhưng rõ ràng, ở bài “Sóng”, Xuân Quỳnh đã bộc lộ khá đầy đủ phong cách thơ của mình. Giữa những năm chiến tranh đầy máu lửa, thơ tình Xuân Quỳnh đã làm người ta tin vào sự sống, tin vào con người hơn nữa. Thơ tình Xuân Quỳnh mang lại khoảng bình yên cho tâm hồn người đọc, mang lại tình yêu cho lứa đôi đang yêu…

tìm hiểu Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 22

Xuân Quỳnh là thi sĩ của hạnh phúc đời thường. Thơ bà là tiếng lòng của một tâm hồn luôn luôn khát khao tình yêu, gắn bó hết mình với cuộc sống hàng ngày, trân trọng, nâng niu và chu đáo cho hạnh phúc đời thường. Trong những thi sĩ nữ Việt Nam, Xuân Quỳnh xứng đáng được gọi là thi sĩ của tình yêu. Bà viết nhiều, viết hay về tình yêu nhưng có nhẽ Sóng là bài thơ đặc sắc hơn cả. Bởi nó nói lên được một tâm hồn khát khao yêu đương, một tình yêu vừa hồn nhiên chân thật, vừa mãnh liệt, sôi nổi của một trái tim phụ nữ.

Tình yêu là đề tài muôn thuở của thi ca. Nhiều thi sĩ nổi tiếng đã viết về tình yêu với tất cả sự nồng nhiệt của một trái tim tuổi xanh. Ta bắt gặp một Xuân Diệu nồng nàn, đắm say và khát khao hiến dâng cho tình yêu, một Nguyễn Bính mơ mòng tìm về tình yêu đồng nội, một Anh Thơ tha thiết nhưng thẹn thùng cái duyên con gái… nhưng chỉ tới Xuân Quỳnh, cái khát vọng rất đỗi đời thường của con người đó mới được bộc bạch , mà bộc bạch một cách tình thực như chính thế cục thi sĩ vậy: một thứ tình yêu vừa phong phú, phức tạp, vừa thiết tha sôi nổi của một trái tim phụ nữ đang rộn rực, đang khát khao yêu đương.

Sóng trong tác phẩm cùng tên của thi sĩ mang hình ảnh ẩn dụ. Nó là sự hóa thân của cái tôi trữ tình đầy mộng mơ của thi nhân. Sóng và em tuy hai mà một, có lúc phân đôi để soi chiếu vào nhau làm nổi trội sự tương đồng, có lúc lại hòa nhập để tạo nên âm vang cộng hưởng. Và có thể nói qua hình tượng sóng, Xuân Quỳnh đã giãi bày một tình yêu dạt dào, mênh mông và một khát vọng vĩnh hằng về tình yêu lứa đôi.

Mở đầu bài thơ là trạng thái tâm lý đặc biệt của một tâm hồn đang khát khao yêu đương, đang tìm tới một tình yêu rộng lớn hơn. Xuân Quỳnh diễn tả thật cụ thể cái trạng thái khác thường, vừa phong phú vừa phức tạp trong một trái tim cồn cào khát khao tình yêu. Tính khí của người con gái đang yêu, cũng như sóng vậy thôi, vốn mang trong nó nhiều trạng thái đối cực: “Dữ dội và dịu êm, Ồn ào và lặng lẽ”… Và cũng như sóng, trái tim người con gái đang yêu không chấp nhận sự tầm thường, nhỏ hẹp, luôn vươn tới cái lớn lao để có thể đồng cảm, đồng điệu với mình “Sông không hiểu nổi mình, Sóng tìm ra tận bể”. Có thể thấy, ngay trong khổ thơ trước hết này một nét mới mẻ trong quan niệm về tình yêu. Người con gái khát khao yêu đương nhưng không còn nhẫn nhục, cam chịu nữa. nếu như “Sông không hiểu nổi mình” thì sóng sóng dứt khoát từ bỏ nơi chật hẹp đó “Tìm ra tận bể”, tới với cái cao rộng, bao dung. Thật là sáng tỏ và cũng thật là quyết liệt !

Nỗi khát vọng tình yêu xôn xao, rộn rực trong trái tim con người, trong quan niệm của Xuân Quỳnh, là khát vọng muôn thuở của nhân loại mà mãnh liệt nhất là của tuổi xanh. Nó cũng như sóng, mãi mãi trường tồn , vĩnh hằng với thời gian. Từ nghìn xưa, con người đã tới với tình yêu và mãi mãi cứ tới với tình yêu. Với con người, tình yêu bao giờ cũng là một khát vọng bổi hổi:

“Ôi con sóng ngày xưaVà ngày sau vẫn thếNỗi khát vọng tình yêubổi hổi trong ngực trẻ”

Khi tình yêu tới, như một tâm lý tự nhiên và thường tình, người ta luôn có nhu cầu tự tìm hiểu và tìm hiểu. Nhưng tình yêu là một hiện tượng tâm lý khác thường, đầy bí mật, không thể khắc phục được bằng lý lẽ thông thường, làm sao có thể trả lời được nghi vấn về khởi nguồn của tình yêu, về thời khắc khởi đầu của một tình yêu. Cái điều mà trước đó đã từng là Xuân Diêu băn khoăn “Làm sao cặt được tình nghĩa yêu? ” thì nay một lần nữa Xuân Quỳnh bộc bạch một cách hồn nhiên, thật dễ thương. Tình yêu cũng như sóng biển, như gió trời vậy thôi, làm sao có thể hiểu hết được. Nó cũng tự nhiên, hồn nhiên như thiên nhiên, và cũng khó hiểu, nhiều bất thần như tự nhiên vậy :

“Sóng khởi đầu từ gióGió khởi đầu từ đâu?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau”

Tình yêu thường cũng gắn liền với nỗi nhớ khi xa rời. Nỗi nhớ của một trái tim đang yêu được Xuân Quỳnh diễn tả thật mãnh liệt. Một nỗi nhớ túc trực cả khi thức, cả khi ngủ, bao trùm lên cả không gian. Một nỗi nhớ cồn cào, da diết, không thể nào yên, không thể nào nguôi. Nó cuồn cuộn, dào dạt như những đợt sóng biển triền miên, vô hồi, vô hạn. Nhịp thơ trong suốt bài thơ này là nhịp sóng, nhưng rõ nhất, dào dạt, hăm hở, náo nức nhất , mãnh liệt nhất là ở đoạn thơ này :

“Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nướcÔi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ đượcLòng em nhớ tới anhCả trong mơ còn thức”

Và, như trên đã nói, vẫn là hình tượng song hành của sóng và em bổ sung đắp đổi cho nhau nhằm diễn tả sâu sắc hơn, khiếp sợ hơn tình yêu và nỗi nhớ cùng với lòng thủy chung vô hạn của một trái tim đang rộn rực yêu thương. Nỗi nhớ được diễn tả qua hình tượng con sóng nhớ bờ ” Ngày đêm không ngủ được” vẫn chưa đủ, chưa thỏa, lại được thể hiện một lần nữa qua nỗi nhớ của thi sĩ : ” Lòng em nhớ tới anh, Cả trong mơ còn thức”. Nỗi nhớ tràn đầy lòng yêu của thi sĩ. Nỗi nhớ túc trực trong mọi không gian và thời gian, không chỉ tồn tại trong ý thức mà còn len lỏi trong ý thức, xâm nhập vào cả trong giấc mơ. Những đòi hỏi, khát khao yêu đương của người con gái được bộc lộ thật mãnh liệt nhưng cũng thật giản dị: sóng chỉ khát khao tới bờ cũng như em khát khao có anh! Tình yêu của người con gái ở đây vừa thiết tha, mãnh liệt, vừa trong sáng, giản dị, vừa thủy chung duy nhất. Qua hình tượng sóng và em. Xuân Quỳnh đã nói lên thật tình thực, táo tợn , không hề giấu giếm cái khát vọng tình yêu sôi nổi, mãnh liệt của mình, một phụ nữ, một điều hiếm thấy trong văn học Việt Nam.

Xuân Quỳnh viết bài thơ Sóng năm 1967, trong khi thi sĩ đã từng nếm trải sự vỡ lẽ trong tình yêu. Song, người phụ nữ hồn nhiên tha thiết yêu đời này vẫn còn ấp ủ biết bao hy vọng, vẫn phơi phới một niềm tin vào hạnh phúc trong trương lai. Vừa tự động viên, yên ủi mình, tác giả vừa tin vào cái đích cuối cùng của một tình yêu lớn như con sóng nhất định sẽ “tới bờ”, “dù muôn vời cách trở”. Tương lai hạnh phúc như đang còn ở phía trước. Và vì vậy, ý thức về thời gian chưa làm thi sĩ lo lắng mà chỉ làm tăng thêm niềm tin tưởng:

“thế cục tuy dài thếNăm tháng vẫn đi quaNhư biển kia dẫu rộngMây vẫn bay về xa”

Xuân Quỳnh vừa thổ lộ trực tiếp, vừa mượn hình tượng sóng để nói và suy nghĩ về tình yêu. Những ý nghĩ này có vẻ tự do, tản mạn, nhưng từ trong chiều sâu của thi tứ vẫn còn sự vận động nhất quán. Đó là cuộc hành trình khởi đầu là sự từ bỏ cái chật chội, nhỏ hẹp để tìm tới một tình yêu mông mênh, rộng lớn, cuối cùng là khát vọng được sống hết mình trong tình yêu, muốn hóa thân vĩnh viễn thành tình yêu muôn thuở:

“Làm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể nghìn năm còn vỗ”

Người con gái mong muốn hòa mình vào bể đời rộng lớn, bứt mình ra khỏi những toan lo tính toán , để ngập chìm trong bể lớn tình yêu. Phải có một tình yêu thế nào thì mới có được một mong muốn cao cả tới chừng ấy. Khát vọng tình yêu cũng là khát vọng sống mãnh liệt đủ đầy. thế cục còn tình yêu thì thế cục còn tươi đẹp và đáng sống và sống trong tình yêu là một điều hạnh phúc. Xuân Quỳnh mong ước được sống mãi trong tình yêu, bất tử với tình yêu.

Sóng là một bài thơ tình yêu rất tiêu biểu cho tư tưởng và phong cách thơ Xuân Quỳnh ở giai đoạn đầu. Một bài thơ vừa xinh xẻo, duyên dáng, vừa mãnh liệt, sôi nổi, vừa hồn nhiên, trong sáng, vừa ý nhị sâu xa. Sau này khi đã nếm trải nhiều đắng cay trong tình yêu, giọng thơ Xuân Quỳnh không còn phơi phới bốc men say nữa, nhưng cái khát vọng tình yêu vẫn tồn tại mãi mãi trong trái tim tràn ngập yêu thương của thi sĩ.

tìm hiểu Sóng của Xuân Quỳnh lớp 12 cho học sinh giỏi

tìm hiểu Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 23

Trong nền văn học Việt Nam, thật khó có nữ thi sĩ nào có một tâm hồn nữ tính, dịu dàng và đằm thắm như thi sĩ Xuân Quỳnh. Bà viết những bài thơ như là những lời tự bạch, tự tình của chính mình chứ không phải là một công việc sáng tác. Tiếng thơ Xuân Quỳnh luôn mãnh liệt, tràn đầy xúc cảm với những tâm tư, tình cảm sâu sắc của một người phụ nữ, nhất là bài thơ Sóng. Bài thơ là những tâm trạng của người con gái khi yêu, từ đó khái quát lên quy luật của tình yêu trong thế cục. Đọc bài thơ, ta thấy thêm yêu những vần thơ ngọt ngào và đi vào lòng người của nữ thi sĩ.

Bài thơ Sóng được sáng tác năm 1967, trong chuyến đi công việc của Xuân Quỳnh ở vùng biển Diêm Điền. Sau này, tác phẩm được in trong tập “Hoa dọc hào chiến đấu” năm 1968. Cả bài thơ khiến cho người đọc hiểu được những tâm tư, tình cảm của người con gái trong tình yêu, cùng với nỗi khát vọng to lớn của họ đối với tình yêu của thế cục.

Mở đầu bài thơ là hình ảnh sóng mộc mạc và giản dị:

“Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽSông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bể”

thi sĩ đã rất khéo léo khi sử dụng hai trạng thái đối lập của sóng trong hai câu thơ liên tục: “Dữ dội – dịu êm”, “ồn ào – lặng lẽ”. Những trạng thái khác nhau của sóng cũng giống như những cung bậc xúc cảm của người con gái khi yêu. Có khi họ mãnh liệt, cháy bỏng, có khi lại trầm lắng, suy tư. Người con gái sống trong những trạng thái xúc cảm khác nhau của tình yêu, khiến cho họ cũng không thể hiểu được lòng mình nữa: “Sông không hiểu nổi mình”. Hình tượng “sông” và “bể gợi nhiều liên tưởng sâu xa. Sông là cái nhỏ bé, chật hẹp. Còn bể là biển lớn, mông mênh và mênh mông. Từ hai hình tượng này, Xuân Quỳnh muốn khái quát lên quy luật của tình yêu, đó là khát khao mãnh liệt, cháy bỏng của con người muốn thoát ra khỏi cuộc sống tầm thường để vươn tới với tình yêu, vươn tới với hạnh phúc.

Từ quy luật của tình yêu, Xuân Quỳnh đi tới khẳng định nó là bất diệt, mãi mãi:

“Ôi con sóng ngày xưaVà ngày sau vẫn thếNỗi khát vọng tình yêubổi hổi trong ngực trẻ”

nếu như như con sóng ngoài biển khơi vẫn ngày đêm vỗ vào bờ thì khát khao tình yêu trong em cũng trường tồn, bất diệt như sự tồn tại của sóng trong tự nhiên. Những con sóng của ngày hôm qua với ngày hôm nay vẫn như thế, vẫn không hề thay đổi trước những xoay chuyển của thế cục. Khát vọng tuổi xanh trong em có nhẽ không bao giờ cạn, chỉ tới khi trái tim này thôi ngừng đập thì có nhẽ nó mới ngừng dâng lên. thi sĩ thể hiện nỗi lòng của mình thật tự nhiên mà cũng rất sâu sắc, khiến cho người đọc cảm nhận được khát khao mạnh mẽ của người phụ nữ trong tình yêu.

Trước sự bất diệt, trường tồn của tình yêu, Xuân Quỳnh có những suy nghĩ, những trằn trọc về tình yêu của mình:

“Trước muôn trùng sóng bểEm nghĩ về anh, emEm nghĩ về biển lớnTừ nơi nào sóng lên?”

Cho tới khổ thơ thứ ba, người đọc có thể thấy được hình tượng “Sóng” và hình tượng “em” luôn song hành cùng nhau, bởi những trạng thái của sóng cũng giống như những xúc cảm mà em trải qua trong tình yêu. Đúng tương tự, khi con người đã đã đắm say vào trong tình yêu hay đắm say bất cứ một thứ gì thì họ luôn muốn tìm hiểu cội nguồn của những thứ tình cảm đẹp đẽ ấy. Ta có thể hiểu được tâm trạng của Xuân Quỳnh bởi thi sĩ Xuân Diệu cũng đã từng đặt nghi vấn cho cội nguồn của tình yêu:

“Làm sao giải nghĩa được tình yêu?Có khó gì đâu một buổi chiềuNó chiếm hồn ta bằng nắng nhạtBằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu”

Khi đặt nghi vấn cho tình yêu, thi sĩ Xuân Diệu cũng không thể lí giải được cội nguồn của nó. thi sĩ như muốn “Hỏi thế gian tình là gì?”, nhưng thế gian chỉ để lại cho ông một dấu chấm hỏi lửng lơ. Rằng tình yêu làm sao có thể lí giải được, làm sao có thể giải nghĩa được. Ta không thể nắm bắt được tình yêu, cũng như không thể nhìn thấy nó mà chỉ có thể cảm nhận được bằng cả tâm hồn. Cũng như Xuân Diệu, nữ thi sĩ Xuân Quỳnh không thể nào tìm được lí do cho tình yêu của thế cục:

“Sóng khởi đầu từ gióGió khởi đầu từ đâu?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau”

Ban đầu, thi sĩ tìm hiểu được rằng sóng khởi đầu từ gió, nhưng gió khởi đầu từ đâu thì lại không thể trả lời. Cũng giống như tình yêu mà em dành cho anh, nó cứ vậy mà tới, một cách tự nhiên, không người nào có thể biết trước được. Lời thơ tình tứ, chân thật chứa đựng biết bao tâm tình của người con gái khiến cho ta thấy một tâm hồn đầy nữ tính của tác giả. Và khi đã yêu rồi, thì người con gái lúc nào cũng mang trong mình nỗi nhớ người yêu túc trực:

“Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nướcÔi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ đượcLòng em nhớ tới anhCả trong mơ còn thức”

Những con sóng ngoài biển khơi dữ dội kia, dù là ở dưới lòng sâu, dù là trên mặt nước thì nó vẫn cứ dạt vào bờ. Hình tượng sóng hướng về bờ biểu tượng cho em hướng về anh, hướng về tình yêu mãnh liệt và đẹp đẽ của chúng mình. Từ cảm thán “ôi” cho thấy xúc cảm tràn trề, những con sóng lòng là nỗi nhớ người yêu đang dâng lên từng đợt trong tâm hồn người nữ thi sĩ mộng mơ. Hai câu thơ cuối của khổ thơ gợi liên tưởng thật đẹp. Trạng thái “trong mơ còn thức” diễn tả một nỗi nhớ túc trực, chưa bao giờ nguôi ngoai của người con gái. Rằng một khi đã yêu thì họ sẽ dành cả tâm hồn mình cho người mình yêu, không lúc nào là không nhớ tới họ.

Hai khổ thơ tiếp theo cho thấy sự chung thủy của người con gái đối với tình yêu của mình:

“Dẫu xuôi về phương bắcDẫu ngược về phương namNơi nào em cũng nghĩHướng về anh – một phương

Ở ngoài kia đại dươngTrăm nghìn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trở”

Xuân Quỳnh khẳng định rằng dù ở nơi phương nào thì em cũng vẫn một lòng một dạ, hướng về một phương duy nhất, đó là phương anh. Tình cảm thủy chung, son sắt với người mình yêu của người con gái khiến cho ta không khỏi xúc động. Hình ảnh những con sóng ở ngoài đại dương, dù có gặp muôn vàn trắc trở nhưng vẫn tới được bờ bến cho thấy cái kết thật đẹp của một tình yêu. Dù có khó khăn thế nào thì chỉ cần hướng về nhau, đôi ta sẽ có thể vượt qua được hết. Em cũng tương tự, trước bao sóng gió của thế cục, em không vấp ngã được đâu, vì em còn phải tìm tới anh, tới bờ bến hạnh phúc của đôi ta.

Trước thế cục mông mênh, rộng lớn, Xuân Quỳnh muốn được tan ra, được hòa bình vào với tình yêu của thế cục:

“thế cục tuy dài thếNăm tháng vẫn đi quaNhư biển kia dẫu rộngMây vẫn bay về xa

Làm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể nghìn năm còn vỗ”

Hai khổ thơ cuối là sự trằn trọc của thi sĩ trước cái hữu hạn của thế cục. Xuân Quỳnh lo lắng rằng thế cục này trôi qua nhanh quá, làm sao trường tồn, vĩnh cửu được như tình yêu, cho nên thi sĩ muốn được tan ra thành trăm con sóng nhỏ, để hòa mình vào với biển lớn. Trạng thái “tan ra” cho thấy khát khao cháy bỏng, mãnh liệt của Xuân Quỳnh. Ta thấy được những tâm tư, tình cảm chân thật nhất của nữ thi sĩ, rằng Xuân Quỳnh muốn đem tình yêu của mình vào tình yêu lớn của quốc gia, để có thể cống hiến những điều đẹp đẽ nhất, thiêng liêng nhất.

Kết thúc bài thơ Sóng, ta có thể hiểu được những tâm trạng của người con gái khi yêu cùng với khát khao mãnh liệt của nữ thi sĩ trong tình yêu. Xuân Quỳnh qua bài thơ Sóng như mở ra cho ta một khía cạnh mới khi tiếp cận tình yêu thông qua một hình ảnh thiên nhiên thật giản dị “sóng”. Hình tượng này có nhẽ sẽ mãi là một hình tượng đẹp trong nền văn học Việt Nam khi nói lên đầy đủ những tầng ý nghĩa trong tình yêu của thế cục.

tìm hiểu Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 24

Tình yêu là một đề tài thân thuộc của thi ca nhân loại. Mỗi thi nhân khi cầm bút, có nhẽ không thể không viết những vần thơ tình đằm thắm của riêng chính con tim mình. Ta đã từng biết tới những vần thơ tình của Puskin, Xuân Diệu thì không thể không đắm mình trước giọng thơ đầy nữ tính của Xuân Quỳnh với bài thơ “Sóng” một thi phẩm tình yêu rất đặc sắc của thơ ca Việt Nam.

Trong khổ một, hình tượng “Sóng” được diễn tả bởi một loạt những từ ngữ tương phản, đối lập:

“Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽ”

Đó là trạng thái thực của “sóng”- một hiện tượng tự nhiên phong phú, phức tạp, chứa đầy bí mật: khi biển lặng thì sóng êm đềm, dịu nhẹ; khi biển động thì sóng cuồn cuộn gầm gào. Nhưng quan hệ từ “và” được lặp lại giữa hai vế của hai câu thơ cho ta thấy những trạng thái đối ngược đó luôn tồn tại song hành, thống nhất, hòa hợp của hình tượng sóng.

Hai câu tiếp tục tả tâm trạng của sóng luôn muốn từ sông tìm ra biển lớn:

“Sông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận biển”

nhịn nhường như sóng tự cảm nhận được những trạng thái phức tạp, những biến động khác thường của mình nên luôn khát khao, chủ động từ bỏ không gian nhỏ hẹp, chật chội của dòng sông để tìm ra biển cả mông mênh. Và có nhẽ chỉ khi nào được hòa mình trong biển lớn, những con sóng mới hiểu rõ mình hơn.

Những trạng thái đó của sóng cũng chính là ẩn dụ về những trạng thái tâm lí phong phú, phức tạp, đầy biến động của nhân vật trữ tình em. Người con gái khi yêu khi thì sôi nổi, nồng nàn, lúc suy tư trầm lắng. Và cũng giống như sóng, trái tim người con gái khi yêu không chấp nhận sự tầm thường, nhỏ hẹp trong khoảng trời của cái tôi cá thể, luôn khát khao tìm tới một miền tình cảm lớn lao hơn, bao dung hơn đó chính là tình yêu. Đó cũng là một thái độ tích cực, thể hiện sự chủ động mạnh mẽ, dứt khoát trong cuộc hành trình dài rộng đi tìm tình yêu và hạnh phúc lứa đôi.

Từ những trạng thái cụ thể của sóng và em trong khổ thơ đầu, tới khổ thơ thứ hai, Xuân Quỳnh đã đi tới một nhận xét mang tính khái quát, vừa giàu suy tư, vừa tràn trề xúc cảm về quy luật muôn thuở, trước hết là của thiên nhiên:

“Ôi con sóng ngày xưaVà ngày sau vẫn thế”

Ngày xưa là quá khứ, ngày sau là tương lai. Hai từ vẫn thế khẳng định sự lặp lại, sự vĩnh hằng của những con sóng của tự nhiên muôn thuở từ sông tìm ra biển lớn.

Và đó cũng chính là quy luật muôn thuở của con người, của trái tim tuổi xanh.

“Nỗi khát vọng tình yêubổi hổi trong ngực trẻ”

Tình yêu vốn là tình cảm thiêng liêng, cao đẹp nhất, là khát khao muôn thuở của nhân loại “Có người nào sống được mà không yêu/ Không nhớ không thương một kẻ nào”. Nhưng trong trái tim tuổi xanh, tình yêu bao giờ cũng nồng nàn, thiết tha, cháy bỏng.

Suy ngẫm về quy luật muôn thuở của thiên nhiên, của trái tim tuổi xanh đó cũng chính là cách để Xuân Quỳnh giãi bày những khát khao mãnh liệt của trái tim mình- một trái tim luôn cồn cào, da diết yêu thương. Điều đáng nói, đáng trân trọng hơn cả là niềm khát khao ấy đã được chị bộc bạch một cách tình thực, thẳng thắn, không e sợ, giấu diếm.

Hai khổ thơ tiếp là những khát khao trong sóng và em với nhu cầu lí giải tình yêu.

“Trước muôn trùng sóng bểEm nghĩ về anh, emEm nghĩ về biển lớnTừ nơi nào sóng lên?

Sóng khởi đầu từ gióGió khởi đầu từ đâu?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau”

Sau khi tình yêu tới người ta thường có nhu cầu tìm tòi, lý giải và khám phá. Đó là một tâm lý tự nhiên và thế tất. Bởi trái tim của con người với tình yêu bí mật và không dễ dàng nắm bắt. Sự khám phá đó không chỉ là một nhu cầu của tâm lý mà còn là hành trình tìm tới sự hòa hợp của hai tâm hồn. Đó là biểu hiện của một tình yêu thực thụ và chân chính.

Ở khổ thơ này, nhân vật trữ tình em có điều kiện lên tiếng trực tiếp. Người con gái đang đối diện với đại dương mông mênh vô tận, trước biển lớn tình yêu. Điệp ngữ em nghĩ được lặp lại hai lần, gợi lên nhiều suy tư, trằn trọc của em về sóng, về tình yêu lứa đôi.

Người con gái chứa lên băn khoăn, những khát khao tìm kiếm của người con gái về cội nguồn của sóng cũng chính là cội nguồn của tình yêu lứa đôi. nếu như như:

“Sóng khởi đầu từ gióGió khởi đầu từ đâu?”

Câu nghi vấn đó vẫn còn để ngỏ. Tình yêu cũng vậy. Nó được khởi đầu từ khi nào, từ nơi đâu. Những nghi vấn đã từng làm tan chảy bao trái tim thi sĩ. Đố người nào khái niệm được tình yêu. Nhưng nhịn nhường như vẫn chưa có câu trả lời nào thỏa đáng. Xuân Quỳnh cũng vậy. Khi chị đã thú nhận sự bất lực của lòng mình một cách tình thực, đầy ý nhị, duyên dáng và đáng yêu:

“Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau”

nghi vấn tình yêu trong trái tim em cũng giống như sóng biển luôn diệu kỳ và bí mật. Trái tim tình yêu cũng có những quy luật riêng của nó, nhiều khi không thể điều khiển tại bằng những lí trí thông thường. Nhưng chính điều đó càng chứng tỏ tình yêu trong tâm hồn người con gái rất đẹp và tình thực.

Sóng và em gắn với nỗi nhớ tình yêu thủy chung. Tình yêu được gắn liền với nỗi nhớ. Yêu thương sâu sắc bao nhiêu thì nỗi nhớ càng da diết mãnh liệt bấy nhiêu. Nhất là những người xa nhau thì nỗi nhớ càng nhân lên gấp bội phần. Và tới cả những vần thơ tài hoa trí tuệ của Chế Lan Viên trong văn học hiện đại:

“Anh bỗng nhớ em như đông về nhớ rét”

Xuân Quỳnh cũng có cách giải bài nỗi nhớ tình yêu của riêng mình mà trước hết là qua hiện tượng sóng:

“Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nước”

Trạng thái của sóng được gợi lên qua bao nhiêu tầng bậc không gian. Con sóng dưới lòng sâu là con sóng thầm lặng mãnh liệt. Con sóng trên mặt nước thì luôn sôi nổi ồn ào. Vì vậy mà đại dương mông mênh vô tận không bao giờ bình lặng. Những con sóng luôn cồn cào, trằn trọc trong lòng biển cả. Xuân Quỳnh đã phát hiện ra một lí do giản dị tới bất thần:

“Ôi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ được”

Chính vì nhớ bờ mà mà con sóng đã cồn cào trong mọi thời gian và không gian. Soi chiếu với nhân vật trữ tình em, Xuân Quỳnh đã bộc lộ nỗi nhớ với anh tình thực cảm động

“Lòng em nhớ tới anhCả trong mơ còn thức”

Cũng cồn cào da diết là nỗi nhớ bờ của sóng nhưng nỗi nhớ anh của em còn mãnh liệt, cháy bỏng hơn rất nhiều. Bởi sóng chỉ nhớ mà trong cõi thực còn em nhớ anh trong cả cõi mộng. Chứng tỏ hình ảnh của anh luôn khắc sâu trong tâm trí. Nỗi nhớ anh luôn trong cõi lòng cho nên nỗi nhớ ấy không chỉ diễn ra trong khi tỉnh mà còn theo vào trong cả giấc chiêm bao. Và phải chăng chỉ có con tim yêu hết mình, nồng nàn tha thiết thì nỗi nhớ mới ngự trị cả không gian thời gian, cả ý thức lẫn tiềm thức, cả cõi thực và cõi mơ.

Không chỉ giãi bày nỗi nhớ, nhân vật trữ tình em còn khẳng định tình yêu thủy chung, son sắt:

“Dẫu xuôi về phương BắcDẫu ngược về phương Nam”

những cụm từ phương bắc, phương nam cùng với cách phối hợp từ chỉ hướng xuôi, ngược trái với quy luật diễn tả thông thường là xuôi nam ngược bắc đã gợi ra một không gian rộng lớn chứa đầy trắc trở cách trở. Đó còn là ẩn dụ về thế cục nhiều phương, nhiều ngã rẽ với những dự cảm về bao điều bất trắc có thể xảy ra. Nhưng với quan hệ từ dẫu được lập lại ở đầu hai câu thơ đã nhấn mạnh về ý nghĩa đối lập. khó khăn trở ngại của thế cục nhịn nhường như trở nên vô nghĩa bởi:

“Nơi nào em cũng nghĩHướng về anh một phương”

Đó là lời tự bạch tình thực trong tâm hồn người con gái: tuy nhiên cục có rất nhiều phương, nhiều ngã, trở ngại khó khăn nhưng lòng em dù ở bất cứ nơi nào cũng chỉ hướng về một phương duy nhất đó là phương anh. Với lời thơ giản dị, tiếng nói mộc mạc, âm điệu thơ mạnh, dứt khoát, Xuân Quỳnh đã khẳng định sự thủy chung vượt lên mọi thử thách khó khăn, dẫu cho bất biến của con người trước vạn biến của đời người.

Khổ thơ 7 soi chiếu với người phụ nữ trong thơ Xuân Quỳnh và càng thấy được sự tương đồng giữa sóng và em.

“Ở ngoài kia đại dươngTrăm nghìn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trở”

Muôn vàn con sóng ngoài đại dương mênh mông luôn vượt qua mọi cách trở của không gian biển cả để tìm tới được với bờ đó là hiện thực và cũng trở thành huyền thoại trong truyền thuyết về tình yêu. Cũng chính là địa phương của niềm tin. Nhân vật trữ tình em càng thêm vững tin vào tình yêu thủy chung của mình, luôn vượt qua mọi trở ngại để tới được bờ bến hạnh phúc.

Hai khổ thơ kết à sóng và em với ước nguyện về tình yêu vĩnh hằng bất tử:

“thế cục tuy dài thếNăm tháng vẫn đi quaNhư biển kia dẫu rộngMây vẫn bay về xa

Làm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể nghìn năm còn vỗ”

khát khao mãnh liệt trong tình yêu và hạnh phúc nhưng khi trở về với thực tiễn, người phụ nữ không thoát khỏi trằn trọc, lo lắng:

“thế cục tuy dài thếNăm tháng vẫn đi qua”

Xuân Quỳnh viết bài thơ này thì chị mới vừa tròn hai mươi lăm tuổi. Hạnh phúc và tương lai đang đón nhận ở phía trước. Nhưng là một tâm hồn yêu đời, khát khao tình yêu, chị rất nhạy cảm với thời gian. thế cục con người dài thật nhưng đặt trong dòng chảy vô tận của thời gian thì quả là ngắn ngủi. Và trước không gian vũ trụ mông mênh vô cùng thì kiếp người trở nên nhỏ bé:

“Như biển kia dẫu rộngMây vẫn bay về xa”

Nhiều suy tư với sự vỡ lẽ của tình yêu đã khiến Xuân Quỳnh luôn lo lắng về sự hữu hạn của đời người trước sự vô hạn của thời gian và không gian. Cuộc sống con người không thể tồn tại mãi mãi. Cả anh và em lúc nào đó rồi cũng phải ra đi. Tình yêu hạnh phúc vì vậy mà trở nên mỏng manh khó bền chặt. Vậy làm thế nào để tình yêu vượt qua mọi trở ngại, khó khăn thời gian không gian và hữu hạn của đời người khi người con gái ấy nguyện tình thực tha thiết:

“Làm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏ

Hai chữ tan ra không tức là sự mất đi mà chính là sự hóa thân để tồn tại. Người con gái ấy muốn hóa tâm hồn mình vào tình yêu mãnh liệt nồng nàn. nếu như như sóng của ông hoàng thơ tình Xuân Diệu là sự tận hưởng thì trăm con sóng nhỏ của Xuân Quỳnh là khát khao được hiến dâng, sống hết mình, yêu trọn vẹn trong tình yêu. Hơn nữa, người con gái ấy còn khát khao hòa nhập tình yêu riêng mình với tình yêu lớn của thế cục:

Giữa biển lớn tình yêuĐể nghìn năm còn vỗ”

Chỉ có tương tự tình yêu và hạnh phúc của chị sẽ tồn tại vĩnh hằng bất tử.

Với kết cấu hình tượng độc đáo, đặc biệt là hình tượng sóng trên cơ sở khám phá tương đồng giữa sóng và em. Giọng điệu sôi nổi, nồng nàn, tiếng nói, hình ảnh giản dị, tinh tế, giàu sắc thái biểu cảm. Bài thơ là lời tự bạch tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu, thể hiện niềm khát khao tình yêu mãnh liệt: một tình yêu thủy chung và luôn hướng tới bờ bến hạnh phúc, một tình yêu vĩnh hằng, bất tử vượt lên trên mọi khó khăn, trở ngại của thế cục hữu hạn, của đời người. Cái đáng quý nhất là tình yêu trong thơ của Xuân Quỳnh luôn hướng tới hòa nhập với tình yêu trong thế cục và tình yêu lớn của nhân loại.

Khát khao tình yêu luôn là niềm trằn trọc trong tim mỗi người. Tình yêu mà người nữ nghệ sĩ ấy gửi tới chúng ta qua bản hòa ca Sóng thật tình thực, giản dị. Mấy người nào trong tình yêu có thể đắm say, trọn vẹn và hiến dâng hết mình. Sẽ không ngoa khi nói những vần thơ Xuân Quỳnh ý nghĩa và tha thiết. Mỗi người độc giả ngày hôm nay, bạn và tôi. Tất cả chúng ta đều chiêm nghiệm được cho mình một dòng chảy yêu ngọt ngào trong lời ca Sóng.

tìm hiểu Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 25

Xuân Quỳnh được mệnh danh là nữ vương thơ tình yêu Việt Nam. Thơ của chị thường bộc lộ những rung cảm và khát vọng của một trái tim phụ nữ tình thực, tha thiết và đằm thắm. Một trong những bài thơ hay nhất của Xuân Quỳnh là Sóng.

Sóng được sáng tác năm 1967 trong chuyến đi thực tế ở vùng biển Diêm Điền (Thái Bình). Đây là bài thơ rất tiêu biểu cho phong cách thơ của Xuân Quỳnh. Mở đầu bài thơ, Xuân Quỳnh đã qua hình ảnh của sóng để diễn tả đầy đủ những cung bậc trong tình yêu với những điểm đối lập:

“Dữ dội và dịu êmỒn ào và lặng lẽ”

Cũng giống như con sóng ngoài đại dương, người con gái trong tình yêu cũng có những cung bậc xúc cảm thật đa dạng. Khi thì dữ dội, ồn ào đó mà cũng có lúc lại thật êm đềm, lặng lẽ. Tình yêu nhịn nhường như luôn có quy luật mà lý trí không thể giảng giải được. Để rồi, người con gái khi yêu đã có suy nghĩ:

“Sông không hiểu nổi mìnhSóng tìm ra tận bể”

Cái mở mẻ của Xuân Quỳnh ở đây chính là sự chủ động của người con gái trong tình yêu. nếu như như “sông” không thể hiểu nổi mình, “sóng” sẵn sàng tìm ra biển lớn – tìm tới với tình yêu thực thụ của đời mình.

Tiếp tới khổ thơ thứ hai, thi sĩ đã khẳng định một chân lý, nếu như sóng tồn tại bất diệt với đại dương thì tình yêu tồn tại bất diệt với con người:

“Ôi con sóng ngày xưaVà ngày sau vẫn thếNỗi khát vọng tình yêubổi hổi trong ngực trẻ”

Sóng vốn là hình ảnh thiên nhiên, và khi nào vũ trụ này vẫn còn tồn tại tức là sóng vẫn sẽ tồn tại. nếu như con sóng tồn tại bất diệt với thời gian dù là “ngày xưa” hay “ngày sau” thì “vẫn thế” – không thay đổi. Thì tình yêu cũng vậy, nó luôn tồn tại vĩnh cửu vượt qua mọi thời gian, không gian. Nhưng đặc biệt nhất là ở “ngực trẻ”. Bởi có lứa tuổi nào mà tràn đầy rộn rực yêu đương như ở tuổi xanh? Chính tình yêu mang tới cho tuổi xanh những nhịp đập rung động khác thường, sự tươi sáng vui tươi, lặng lẽ viết lên những trang nhật ký thanh xuân đầy đẹp đẽ.

Để rồi những câu thơ tiếp theo tiếp tục lí giải về nguồn gốc của tình yêu:

“Trước muôn trùng sóng bểEm nghĩ về anh, emEm nghĩ về biển lớnTừ nơi nào sóng lên?

Sóng khởi đầu từ gióGió khởi đầu từ đâu?Em cũng không biết nữaKhi nào ta yêu nhau”

Người phụ nữ trong tình yêu luôn trằn trọc, suy nghĩ. Điệp từ “em nghĩ” đã cho thấy điều đó. “Em” khi đứng trước đại dương mênh mông, em nghĩ tới anh trước hết rồi mới nghĩ về biển lớn. Và em cũng tự hỏi lòng mình rằng sóng bắt nguồn từ nơi nào. nghi vấn được đặt ra đã tự có được câu trả lời cho riêng mình: sóng khởi đầu từ những cơn gió – một cách lý giải rất thực tế. Nhưng nỗi băn khoăn vẫn không ngừng lại: “Gió khởi đầu từ đâu?” thì lại không có câu trả lời. Cũng giống giống như thật khó để biết được từ khi nào tình yêu khởi đầu. Ông hoàng thơ tình Xuân Diệu đã từng bộc lộ:

“Làm sao giải nghĩa được tình yêuCó khó gì đâu một buổi chiềuNó chiếm hồn ta bằng nắng nhạtBằng mây nhè nhẹ, gió hiu hiu”

(Vì sao?)

nhịn nhường như khi đọc tới đây, ta có thể hình dung được cái lắc đầu đầy nũng nịu của em khi trả lời nghi vấn về nguồn gốc của tình yêu. Thế mới thấy trong tình yêu, người con gái trở nên dịu dàng và đáng yêu biết chừng nào.

Và trong tình yêu, thứ gia vị đặc biệt nhất chính là nỗi nhớ:

“Con sóng dưới lòng sâuCon sóng trên mặt nướcÔi con sóng nhớ bờNgày đêm không ngủ đượcLòng em nhớ tới anhCả trong mơ còn thức”

Cũng như những thi sĩ khác, Xuân Quỳnh cũng nói về nỗi nhớ nhưng với cách rất riêng của chị. Hình ảnh “sóng” xuất hiện đối lập giữa không gian “dưới lòng sâu” và “trên mặt nước” và thời gian “ngày” và “đêm”. Nhưng dù có ở nơi đâu, tại thời khắc nào, con sóng vẫn cồn cào nhớ tới bờ. Em cũng vậy, cũng nhớ tới “anh” mà ngay “cả trong mơ còn thức” – kì lạ thay sao trong giấc mơ lại vẫn có thể thức? Phải chăng nỗi nhớ xâm chiếm lấy tâm hồn người con gái để rồi ngay cả trong giấc ngủ, hình bóng của người yêu vẫn tồn tại. Cũng giống như những lời thơ mà ông hoàng thơ tình Xuân Diệu từng bộc lộ:

“Anh nhớ tiếng. Anh nhớ hình. Anh nhớ ảnh.Anh nhớ em, anh nhớ lắm! Em ơi!Anh nhớ anh của tháng ngày xa khơi,Nhớ đôi môi đang cười ở phương trời.Nhớ đôi mắt đang nhìn anh đăm đắm!”

Người con gái trong thơ Xuân Quỳnh dù có hiện đại tới đâu, thì vẫn giữ được những vẻ đẹp truyền thống, đó là tấm lòng thủy chung, son sắc. Cũng giống như mọi con sóng, dù muôn vời cách trở xa xôi, tới cuối cùng vẫn tìm tới được bờ. Thì lòng em cũng tương tự:

“Dẫu xuôi về phương BắcDẫu ngược về phương NamNơi nào em cũng nghĩHướng về anh – một phương”

thế cục luôn ẩn chứa nhiều biến động, không người nào có thể biết trước được những điều sẽ xảy ra trong tương lai. Nhưng dù có “xuôi về phương Bắc” hay “ngược về phương Nam” thì tấm lòng của em vẫn không thay đổi. Ở đây, nếu như theo quy luật thông thường người ta sẽ nói “xuôi Nam, ngược Bắc”, nhưng Xuân Quỳnh lại chọn lựa cách nói như trên để cho thấy rằng tình yêu không theo bất cứ một quy luật tự nhiên nào. Dẫu vậy, ở nơi nào, em cũng hướng tới một phương duy nhất, đó chính là “phương anh”. Trái tim thủy chung của em vẫn dành cho duy nhất một người – đó là anh.

Và nhờ có tấm lòng chung thủy đã giúp người con gái có được một niềm tin sâu sắc mãnh liệt cho tình yêu:

“Ở ngoài kia đại dươngTrăm nghìn con sóng đóCon nào chẳng tới bờDù muôn vời cách trở”

Giữa đại dương mênh mông vô tận, có hàng trăm hàng nghìn con sóng vỗ dào dạt. Và dẫu có muôn vời cách trở – dẫu biển có động, trời có làm giông bão thì tới cuối cùng con sóng vẫn vượt qua để tìm được tới bờ của bình yên. Cũng như “em” và “anh” vậy. Cuộc sống luôn thay đổi không ngừng, “ngày hôm nay yêu, mai có thể xa rồi” (Nói cùng anh, Xuân Quỳnh). Dẫu vậy, “em” vẫn một lòng tin tưởng vào tình yêu đó. Nó giống như nguồn sức mạnh giúp em vượt qua mọi khó khăn để tìm tới bên anh, tìm tới với hạnh phúc. Nhưng dù vậy, em vẫn cảm thấy đơn chiếc nhỏ bé trước thế cục, nỗi lo lắng về sự hữu hạn của tình yêu trước thời gian vô tận. Cũng là cảm giác bất an trước cái dễ thay đổi của lòng người giữa “muôn vời cách trở”. Cuối cùng, người con gái trong “Sóng” còn sẵn sàng hiến dâng, hy sinh cho tình yêu:

“Làm sao được tan raThành trăm con sóng nhỏGiữa biển lớn tình yêuĐể ngàm năm còn vỗ”

nghi vấn tu từ “Làm sao” mở đầu khổ thơ như một lời tự vấn. Làm thế nào để có thể sống trọn vẹn với tình yêu? Người phụ nữ khi yêu cũng vô cùng mãnh liệt, họ ước mong được sống trọn vẹn với từng khoảnh khắc trong tình yêu.

Bài thơ “Sóng” là những trạng thái, cung bậc xúc cảm đầy sinh động của tâm hồn người con gái khi yêu. Xuân Quỳnh đã thành công khi sáng tác Sóng – một bài thơ giàu ý nghĩa.

tìm hiểu bài Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 26

nếu như hỏi đề tài nào được quan tâm nhiều nhất, được viết nhiều nhất, tôi sẽ không ngần ngại mà trả lời rằng: ấy là tình yêu. Tình yêu một thứ tình cảm quyến luyến tới lạ thường, khiến người ta luôn nhớ nhung và khoắc khoải. Ở bất cứ một trạng thái, một khoảng khắc nào nó vẫn luôn ngự trị trong trái tim ta.

Xuân Quỳnh – một người phụ nữ đa cảm, giàu tình yêu thương cũng có những cung bậc xúc cảm mãnh liệt tương tự khi yêu. Khi mới yêu, tình yêu khi có gia đình, mỗi thời đoạn lại có cung bậc khác nhau, nhưng tựu lại đều là tình yêu tha thiết, cháy bỏng. Sóng là một trong những bài thơ tương tự.

Viết về tình yêu, tình cảm lứa đôi, ta đâu chỉ biết tới một mình Xuân Quỳnh, mà còn có Xuân Diệu, Lưu Trọng Lư, hay một Hàn Mạc Tử đầy khác lạ,… Nhưng những vần thơ viết về tình yêu của Xuân Quỳnh vẫn mang một dư vang riêng, rất lạ, rất bình dị, và đẹp đẽ. Chị nói về tình yêu của mình cũng vô cùng dung dị, cũng có cái phân vân, lo lắng:

Trước muôn trùng sóng bể

Em nghĩ về anh em

Em nghĩ về biển lớn

Từ nơi nào song lên?

Sóng khởi đầu từ gió

Gió khởi đầu từ đâu

Em cũng không biết nữa

Khi nào ta yêu nhau?

Trong tình yêu, có nhẽ người ta vẫn thường tự hỏi nhau rằng, khi nào anh yêu em, khi nào anh nhớ em? Nhưng đã có mấy người nào thực sự trả lời được nghi vấn đó. Tình yêu là một thứ xúc cảm nhẹ nhõm, sâu lắng, nó bỗng dưng tới cuộc sống của chúng ta mà không người nào hay biết, là một buổi sáng mùa thu đẹp đẽ hay là một chiều đông giá rét. Chẳng người nào có thể định rõ thời gian khi con tim rung đông. Ấy chính là tình yêu. Và Xuân Quỳnh cũng vậy, chị tự hỏi, tự truy vấn chình mình và cũng tự nhìn thấy rằng “Em cũng không biết nữa/ Khi nào ta yêu nhau?”. Tình yêu đâu đong đếm bằng thời gian, mà chỉ đo lường bằng tình cảm, xúc cảm mãnh liệt trong tâm hồn mỗi con người.

Dẫu rằng luôn băn khoăn, luôn khắc khoải bởi nghi vấn khi nào anh yêu em, nhưng đó có nhẽ nhịn nhường như cũng chỉ là lời hỏi muốn khẳng định tình yêu của đối phương. Còn trong lòng người con gái ấy, vốn tình yêu đong đầy với chàng trai là không gì có thể xóa nhòa nổi:

Con sóng dưới lòng sâu

Con sóng trên mặt nước

Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được

Lòng em nhớ tới anh

Cả trong mơ còn thức

Xuân Quỳnh mượn hình ảnh của những con sóng vô hạn, tiếp nối nhau xô vào bờ để diễn tả tâm trạng, xúc cảm của người con gái khi yêu. Tình cảm tình thực, mãnh liệt ấy được diễn tả ở cả hai không gian “lòng sâu” “mặt nước” ở tất cả mọi thời gian “ngày đêm” tình yêu nhịn nhường như mãnh liệt tới độ không thể đong đếm, không thể nói hết bằng lời. Và càng mãnh liệt, tinh tế hơn khi nỗi nhớ ấy “cả trong mơ còn thức” tình yêu trong cõi vô thức vẫn choán ngợp, cồn cào mãnh liệt trong lòng. Người con gái trong tình yêu đương bùng cháy không hề giấu giếm, không hề ngại nghìn nói ra những xúc cảm, tình cảm cả mình. Nhưng để rồi ngay sau đó lại trở nên trầm lặng, sâu lắng hơn:

Dẫu xuôi về phương Bắc

Dẫu ngược về phương Nam

Nơi nào em cũng nghĩ

Hướng về anh một phương

Tình yêu cần nhất chính là sự tình thực, chung thủy, dẫu đi ngược về xuôi vẫn luôn dõi mắt hướng về người mình yêu thường. Đó chính là minh chứng của tình yêu tình thực, bên vững, luôn luôn hướng về nhau. Cách diễn tả của chị trong câu thơ cũng thật đặc biệt xuôi về Bắc, ngược về Nam, tưởng chừng là nhầm lẫn nhưng kì thực cách diễn đạt tương tự lại càng làm sáng tỏ hơn trái tim yêu tình thực mà chị dành cho người mình yêu thương.

Những khổ thơ cuối cùng là những suy nghĩ, chiêm nghiệm của chị về tình yêu, về thế cục. thế cục tuy dài rộng, tuy nhiều gian truân trắc trở những vẫn sẽ đi qua, cũng như tình yêu của em và anh cuối cùng cũng sẽ đi tới bờ bến hạnh phúc. Khổ thơ cuối là ước nguyện tình thực của Xuân Quỳnh:

Làm sao được tan ra

Làm trăm con sóng nhỏ

Trong biển lớn tình yêu

Để nghìn năm còn vỗ.

Tình yêu đối với Xuân Quỳnh không chỉ đơn thuần là những câu nói, mà đó còn là mong ước tận hiến, được tan ra, được sống trọn vẹn trong tình yêu của nhau. Đó mới là đích tới, là điều mà Xuân Quỳnh hằng hướng tới.

Với thể thơ năm chữ giàu nhịp độ, ngôn từ dung dị, dễ hiểu Xuân Quỳnh đã đem tới cho người đọc những tình cảm, những xúc cảm mới mẻ trong tình yêu của một người con gái. Đồng thời còn thể hiện những quan niệm hết sức mới mẻ, nhân văn trong tình yêu của mình.

tìm hiểu bài Sóng của Xuân Quỳnh – Mẫu 27

Bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh được viết trước 1975, sau một mối tình không thành. Mốc thời gian sáng tác của bài thơ Sóng cho thấy khát vọng yêu đương trong hoàn cảnh chiến tranh, khát khao cuộc sống bình yên. Xuân Quỳnh là người biết yêu thương vô cùng nhưng cũng biết căm thù cháy bỏng.

Hình tượng cơ bản của bài thơ là hình tượng sóng và hình tượng em.

Hình tượng sóng là một tìm tòi nghệ thuật độc đáo của Xuân Quỳnh. Điều đó thể hiện qua sóng là hình ảnh ẩn dụ của tâm trạng người con gái đang yêu, sóng là sự hoá thân của hình tượng em chủ thể trữ tình, sóng là sự phân thân của chủ thể trữ tình em để tạo ra sự nhập vai vừa kể vừa đối đáp.

Mối quan hệ giữa hai hình tượng sóng và em được thể hiện trong bài thơ vừa được tách ra để tạo hiệu quả chiếu ứng, đối sánh, vừa được phối hợp với nhau để tạo ra sự cộng hưởng, lan toả. Tính đặc sắc và độc đáo của hình tượng sóng mà Xuân Quỳnh và nhiều thi sĩ khác lựa chọn lựa là bởi sóng là một hiện tượng thiên nhiên hùng vĩ mang tính vĩnh cửu, bởi sóng có những cách thức biểu hiện khác thường, lúc dữ dội, lúc yên bình, thích hợp để diễn tả tâm trạng con người đang yêu, bởi sóng có âm vang như là tiếng nói của tạo hoá với con người. Trong văn học những từ ghép có sự phối hợp giữa từ sóng với những từ khác để chỉ tâm trạng, tình cảm như sóng tình, sóng thu ba, sóng lòng của con người cũng thường được rất nhiều nhà văn thi sĩ sử dụng.

Hình tượng sóng cùng với nhịp độ của bài thơ là những nét đặc sắc của bài thơ này. nhịp độ của bài thơ được thể hiện ở âm hưởng dạt dào, nhịp nhàng, ở nhịp độ mô phỏng nhịp sóng biển triền miên, vô tận. nhịp độ của bài thơ được tái tạo qua thể thơ năm chữ với cách ngắt nhịp linh hoạt, phóng túng, cách phối âm từ sự kêt hợp đa dạng của những vần bằng – trắc nhằm thể hiện âm điệu của sóng biển.

Âm điệu chung của bài thơ là âm điệu của những con sóng biển hôm sớm xôn xao trên biển rộng, trong gió lộng, là âm điệu của nỗi lòng người con gái đang ngập tràn khát khao yêu đương, là sự phối hợp của sự rung động giữa tình và cảnh, giữa sóng lòng và sóng biển… tạo ra sự hoà hợp thể hiện khát vọng tình yêu vĩnh hằng của con người.

Khổ thơ mở đầu bài Sóng cho thấy trạng thái tâm lí đặc biệt của một tâm hồn khát khao yêu đương không thoả mãn với cái tầm thường nhỏ hẹp, đồng thời cũng cho thấy những trạng thái khác thường, vừa đối lập vừa khẳng định của tâm hồn người con gái đang yêu, khát khao yêu đương nhưng chủ động trong tình yêu chứ không thụ động hay nhẫn nhục chịu đựng.

Trong khổ thơ “Ôi con sóng ngày xưa / Và ngày sau vẫn thế / Nỗi khát vọng tình yêu! bổi hổi trong ngực trẻ”, tác giả đã đưa ra một sự so sánh giữa sóng biển của đất trời và tình yêu của con người. Điểm chung giữa sóng biển và tình yêu là những hiện tượng vĩnh hằng muôn thuở, là những hiện tượng tự nhiên, hồn nhiên song rất khó giảng giải, đầy những bất thần, khó hiểu. Tình yêu cũng tựa hồ như sóng biển, tới / đi, ồn ào / lặng lẽ, dịu êm / dữ dội, vừa hiện rõ trước mắt vừa bí mật khác thường.

Khổ thơ “Sóng khởi đầu từ gió / Gió khởi đầu từ đâu? Em cũng không biết nữa/ Khi nào ta yêu nhau” như là cách thức lí giải tình yêu của Xuân Quỳnh. Qua cách lí giải thông minh và đầy nữ tính đó tình yêu hiện ra tự nhiên và vô tư. Tình yêu là quá trình chuyển hoá tình cảm giữa người con trai và người con gái, là sự tự nguyện và không đơn phương.

Một biểu hiện quan trọng thể hiện tình yêu, thể hiện phẩm chất yêu, đó là sự nhớ nhung khi xa rời. Nỗi nhớ ấy được tác giả thể hiện trong khổ thơ sau đây: “Con sóng dưới lòng sâu / Con sóng trên mặt nước/ Ôi con sóng nhớ bờ/ Ngày đêm không ngủ được” là nỗi nhớ trong tình yêu khi xa rời, nỗi nhớ dằng dai, thường xuyên, túc trực. Nỗi nhớ đó thể hiện cả trong không gian lẫn trong thời gian, cả khi thức lẫn khi ngủ, cồn cào, không quên, không yên. Nỗi nhớ ấy giông như những con sóng triền miên, lúc ở ngầm dưới sâu, lúc nổi trên mặt nước, nhưng lúc nào cũng dạt dào vô tận.

Khổ thơ “Sóng khởi đầu từ gió/ Gió khởi đầu từ đâu?/ Em củng không biết nữa/ Khi nào ta yêu nhau” cho thấy trong tình yêu, luôn có một vấn đề được đặt ra, đó là giảng giải thế nào là tình yêu song là một nghi vấn có muôn vàn đáp số mà mỗi cặp tình nhân, mỗi người yêu nhau đều nỗ lực trả lời, trước hết là cho mình và cho người mình yêu. Với khổ thơ trên đây Xuân Quỳnh cũng đưa ra một cách giảng giải, một cách giải tình nghĩa yêu theo cách riêng của mình. Đó là cách giải nghĩa mang tính trực cảm, rất nữ tính và cũng rất Xuân Quỳnh. Cách giảng giải khởi đầu đi từ sóng mà cội nguồn của sóng theo Xuân Quỳnh là khởi đầu từ gió. Nhưng khi phải trả lời tiếp Gió khởi đầu từ đâu, thì thật khó đưa ra được lời trả lời. Xuân Quỳnh tìm lời trả lời ấy từ chính tình yêu, từ chính logic của trái tim và đó cũng là cách suy luận tràn đầy nữ tính. Bởi lẽ, nguồn gốc của sóng, của gió cũng giông như nguồn gôc của tỉnh yêu vừa là cái rất cụ thể nhưng lại cũng rất trừu tượng, bởi tình yêu bí mật và thiêng liêng, kì lạ vô cùng và càng bí mật càng thiêng liêng thì nó càng kì lạ, càng cao quý, càng hiện ra vẻ đẹp vô ngần của nó.

Cách giải nghĩa của Xuân Quỳnh cho thấy một quy luật phổ biến trong tình yêu nam nữ, đó là từ trực cảm tới lí trí. Người ta yêu nhau trước hết nhờ sự cảm nhận bằng trực quan, bằng tâm linh, bằng một sự cảm nhận đặc biệt về nhau mà thiếu đi sự cảm nhận trực quan ấy, tình yêu chỉ còn là sự tính toán hơn thua, được mất. Trong tình yêu người ta tới với nhau tự nguyện, không người nào bắt buộc người nào, người ta chiếm lĩnh tâm hồn và tình cảm của nhau bằng một điểm gì đó không thể nói ra được, bằng một sự rung động sâu lắng nào đó trong tâm tư không diễn tả thành lời được, bởi khi đã nói ra được bằng lời, tức là bằng sự sắp xếp ngôn từ theo tư duy lí tính thì tình yêu mất đi vẻ đẹp thiêng liêng bí mật của nó. Sự quyến rũ của tình yêu chính là ở sự rung động bí mật, là sự cảm nhận trực quan vừa nhạy bén vừa mỏng manh này. vì vậy không ít người đã coi tình yêu mang tính chất “thiên định”, là sự sắp xếp của tạo hoá.

Qua khổ thơ trên của bài Sóng, Xuân Quỳnh đã cho thấy những vẻ đẹp mới của tình yêu nam nữ, trong đó nổi trội lên khát vọng được yêu được sống trọn vẹn trong hạnh phúc tình yêu.

Hình tượng sóng và em song hành với nhau tạo nên một hiệu quả nghệ thuật tạo điều kiện cho bài thơ có thêm chiều sâu suy tư. Điều đó được thể hiện qua cả hai hình tượng bổ sung cho nhau, nhằm diễn tả sâu sắc hơn sự khiếp sợ của tình yêu kèm theo nỗi nhớ khôn nguôi của người tình thuỷ chung đang ngày đêm ngóng chờ, rộn rực đợi chờ. Nỗi nhớ người yêu cũng giông như con sóng nhớ bờ, song không chỉ ngừng ở đó, người con gái còn nhớ tới người mình yêu ngay cả trong trạng thái giác mơ, cả trong mộng mị. Cả hai hình tượng sóng và em phối hợp với nhau để cùng diễn tả khát vọng tình yêu sôi nổi, tiếng lòng mãnh liệt của người con gái đang yêu, tạo ra tính chất táo tợn khác thường cho thấy tình cảm thiết tha hướng tới một hạnh phúc giản dị song vô cùng cao quý, đó là được có anh, được ở bên anh, cũng như con sóng cần có bờ để tìm về như một chỗ dựa thì em luôn cần có anh như một lợi thế ý thức cho mọi hoàn cảnh, cho mọi ước mơ.

Hình tượng sóng vừa được khắc hoạ cụ thể vừa mang tính biểu tượng. Sóng được mô tả cụ thể qua những trạng thái tranh chấp trái ngược nhau, như bản thân hiện tượng sóng biển trong tự nhiên. Hình tượng sóng nhịn nhường như được nhàn hoá trở thành biểu tượng với xúc cảm mang tính người, biết nói, biết giãi bày. Sóng như có tính cách riêng với những trạng thái bên trong phong phú trở thành phương thức diễn tả sự biến đổi nội tâm của người con gái trong trạng thái say đắm với tình yêu. Tính cụ thể và tính biểu tượng hoà quyện vào nhau, bổ sung cho nhau, góp phần khám phá chiều sâu nội tâm của chủ thể trữ tình.

Hình tượng sóng được mô tả khác nhau qua những khổ thơ khác nhau và liên tục của bài thơ. Sóng được thể hiện qua những nét phát hiện, tạo nên tính chất đa dạng khác thường. từ đó sự liên tưởng cũng như khả năng gợi mở suy tư về biển, về sóng, về gió; về tình người và tình đời được mở ra và liên kết lại, ở những cấp độ nhất định tạo ra sức hút của hình tượng, qua khả năng liên kết những khổ thơ, tạo ra mạch thơ quán xuyến của hình tượng sóng.

Sóng là hình ảnh biểu tượng cho tâm hồn người con gái, em là cái tôi trữ tình của thi sĩ. Sóng và em tạo ra kết cấu song hành cho bài thơ. Kết cấu đó tạo ra sự tương đồng, hoà quyện giữa hai hình tượng trữ tình. Sóng và em tuy hai mà một, có lúc phân chia, có lúc hoà nhập để tái tạo những phương diện khác nhau có thể tranh chấp trong tâm hồn người con gái đang cháy bỏng khát vọng yêu thương, tạo ra chiều sâu nhận thức cho bài thơ.

Trong bài Sóng, Xuân Quỳnh vừa thổ lộ trực tiếp vừa mượn hình tượng sóng để nói về tình yêu, vừa tự hỏi tự chất vấn mình, vừa tự mình trả lời những vấn đề đặt ra và cảm nhận được từ tình yêu ấy. Điều mong muôn và cảm nhận sâu sắc nhất của thi sĩ là mọi con sóng đều tới được với bờ bến của nó. Dù muôn vời cách trở cũng như tình yêu của người con gái sẽ có ngày kết quả. Đồng thời bài thơ cũng gợi lên sự hữu hạn của kiếp người trong vô hạn của đất trời, tức là mọi sự nỗ lực sớm hay muộn cũng dẫn tới những kết quả nhất định.

Qua khổ thơ cuối cùng của bài thơ: “Làm sao tan dược ra/ Thành trăm con sóng sóng nhỏ/ Giữa biển lớn tình yêu / Để nghìn năm còn vỗ”, Xuân Quỳnh muốn gửi gắm khát vọng được sống hết mình trong tình yêu lứa đôi, muôn được mãi mãi sông trong tình yêu trẻ trung vĩnh viễn, ở đó tất cả đều tình thực, hồn nhiên và thấm đẫm men say, muốn từ chân trời nhỏ hẹp vươn tới tình yêu mông mênh rộng lớn, theo hành trình luôn rộng mở, hành trình không giới hạn và không bị khép kín.

Sóng và em là hai hình tượng trữ tình cặp đôi song hành tạo nên vẻ đẹp kết cấu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh.

Vẻ đẹp về mặt kết cấu của bài thơ là sự song hành, tương đồng giữa sóng và em, hai hình tượng trữ tình của bài thơ. Hiểu rộng ra có thể coi sóng mà ở đây là sóng nước, là sóng biển và em là một dạng sóng: sóng lòng, cả hai đều có đặc điểm chung là không bao giờ tĩnh tại, bao giờ cũng đi lại và đặc biệt là sóng lòng thường đi lại mãnh liệt theo quy luật tình yêu. Hai hình tượng tôn tạo cho nhau, bổ sung cho nhau. Sóng nước giúp sóng lòng vượt ra ngoài phạm vi của cái tôi thông thường, cái tôi mà người nào cũng có thể nhận diện bằng vẻ ngoài để bước vào một toàn cầu mới xa lạ, bí mật và thiêng liêng của tình yêu, cũng giống như người con gái đang bước vào thời yêu đương, bao giờ cũng thấy xốn xang, xôn xao trong lòng, tựa hồ như sóng biển triền miên vỗ nhịp trên biển rộng vô bờ. Sự đồng cảm của người con gái đang yêu và những con sóng triền miên đang vỗ vào bờ ấy là điều dễ nhận thấy và đều có trị giá biểu cảm như nhau.

Xuân Quỳnh qua những khổ thư lại cho thấy một dung mạo mới của sóng biển, tạo ra sự biến ảo kì lạ của muôn vàn con sóng đế từ đó sử dụng hình tượng sóng biển diễn tả sóng lòng. Sóng biển được nhân hoá, nhịn nhường như cũng có tâm trạng khát khao, mong mỏi một tình yêu, giống như người con gái đang đối lòng mình với biển. Sóng và em soi chiếu cho nhau, qua sóng biển, em lại hiện hình với bao nỗi khát khao mong đợi.

Cũng như người con gái đang yêu, sóng cũng có tính cách riêng, không hài lòng, không thoả mãn, như tình yêu là sự vượt trội, là sự bứt phá khỏi những điều ràng buộc nhiều khi chỉ tự chính mình. những trạng thái khác nhau của sóng nước diễn tả rất thành công những biểu hiện qua những sắc thái khác nhau của tình yêu lứa đôi. những trạng thái đó thể hiện sự tinh nhạy của người phụ nữ, cho thấy những dạng thức khác nhau của khát vọng tình yêu mà cơ bản và trước hết, tình yêu là sự nhận thức mới về bản thân, là khát vọng vươn lên, vươn cao và vươn xa.

Tình yêu bao giờ cũng rất rõ ràng song cũng vô cùng khó hiểu, nó vừa thiêng liêng vừa bí mật, và chính sự thiêng liêng bí mật đó lại là sức mạnh lôi cuốn con người, đòi hỏi em phải luôn luôn trằn trọc, luôn tự vấn bản thân, đế mong muốn khám phá sâu hơn về điều bí mật thiêng liêng đã tạo ra tình yêu lứa đôi, tình yêu của sự đồng cảm, của sự cảm nhận trực quan kì lạ. Cả em và sóng đều tuân thủ quy luật muôn thuở của tình yêu ấy, và sóng cũng như em đều xao xuyến, bổi hổi, đều cảm thấy hạnh phúc vì được yêu, được sống, nhưng không bao giờ đạt tới mức độ cao nhất, bởi vì trong quy luật chung khi đạt tới đỉnh cao thì bên kia đỉnh cao bao giờ cũng là vực thẳm. Em muốn vươn tới cùng cũng như sóng muôn vỗ bờ nhưng tất cả chỉ là khát vọng.

Tình yêu bao giờ cũng đi liền với nỗi nhớ, nhớ mung lung, nhớ mơ hồ, nhưng rất da diết, cồn cào. Yêu nhau là phải nhớ nhau, cũng như con sóng nhớ bờ muốn lao vào bờ, muốn chạm vào bờ. Em, hoá thân của cái tôi, cũng có khát khao tương tự, mang trong mình nỗi nhớ triền miên, như con sóng đi tìm bờ vậy. Sự nhận thức của cái tôi ở đây rất rõ ràng và hoàn toàn chủ động, và đó chính là cuộc hành trình vô tận của con người đi tìm hạnh phúc. Đi tìm tình yêu tức là đặt chân lên tuyến đường tìm kiếm hạnh phúc, cũng như con sóng xô bờ để tự kết thúc cuộc hành trình miên man trên bể rộng của mình. Hai hình tượng gắn kết với nhau, từ đó tạo nên sức mạnh thể hiện khát vọng cho nhau. Cả hai hoà quyện vào nhau, tuy là hai nhưng thực chất chỉ là một, tuy là một nhưng phân thân thành hai. Hành trình của tình yêu là tương tự.

Cả hai hình tượng sóng và em tạo nên kết cấu song hành, tạo nên mốì quan hệ tương đồng, góp phần thể hiện sâu sắc xúc cảm yêu đương của người con gái. từ đó, thấy được tình, cảm mãnh liệt của người con gái và vẻ đẹp đáng trân trọng của con người đi tìm khát vọng hạnh phúc.

******************

Trên đây là 27 bài văn mẫu tìm hiểu bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh lớp 12 hay nhất. Hy vọng sẽ là tài liệu để những em tham khảo trong quá trình học tập. Từ đó làm tốt bài tập làm văn theo sở thích riêng của mình.

Đăng bởi: THPT Lê Hồng Phong

Chuyên mục: Giáo dục

Bản quyền bài viết thuộc THPTSocTrang.Edu.Vn. Mọi hành vi sao chép đều là gian lận!

Nguồn chia sẻ: thptsoctrang.edu.vn