Đề bài: Em hãy tìm hiểu và trình bày cảm nhận của mình về vẻ đẹp của nhân vật trữ tình trong bài thơ Nỗi niềm (Thuật Hoài) của Phạm Ngũ Lão.
Khám phá vẻ đẹp của hình tượng nhân vật trữ tình trong Tự thú của Phạm Ngũ Lão
Bài văn mẫu Vẻ đẹp của nhân vật trữ tình trong bài thơ Tỏ tình
Nhà Trần được biết đến là một trong những thời đại hào hùng nhất trong lịch sử các triều đại phong kiến Việt Nam với chiến tích ba lần đánh tan quân xâm lược Nguyên Mông, làm nên hào khí Đông A vang dội. . Nhắc đến thời đại vẻ vang này, chúng ta không thể không nhắc đến Phạm Ngũ Lão – một danh tướng đã lập nhiều chiến công bảo vệ non sông đất nước, không chỉ là một vị tướng tài ba, một nhà quân sự lỗi lạc, ông còn là một nhà thơ tài hoa. “Tự thú” là bài thơ đặc sắc khắc họa vẻ đẹp của nhân vật trữ tình là người anh hùng có nghị lực, có lí tưởng, có tư cách cao cả và hào khí hào hùng của thời đại.
Phạm Ngũ Lão là một võ tướng nổi tiếng dưới thời Trần, ông được các vua Trần trọng dụng không chỉ vì tài năng mà còn vì đức độ. Bài thơ “Tỏ tình” là bài thơ tiêu biểu cho nền thơ ca mang đậm tinh thần Đông A, nó ra đời trong không khí quyết chiến và quyết thắng của nhà Trần khi quân Nguyên Mông sang xâm lược nước ta. Vì vậy, bài thơ thấm đượm khí phách hào hùng của người anh hùng thời đại, đồng thời bộc lộ tấm lòng và khát vọng đánh giặc của nhân vật trữ tình.
Mở đầu bài thơ, nhân vật trữ tình hiện lên với vẻ đẹp của một vị tướng tài đứng hiên ngang giữa không gian bao la của sông núi:
“Hoàng sóc giang sơn mừng thu, Nam Nhi nổi danh quả liễu”
Dịch thơ:
“Múa giáo núi sông mấy thu Ba binh khí nuốt trâu”
“Múa giáo” trong bản dịch thơ hay nhưng chưa đủ âm vang, “múa giáo” thể hiện sự uyển chuyển, bền bỉ nhưng động tác nhẹ nhàng, uyển chuyển, còn “hoàng sóc” là động tác rắn rỏi, mạnh mẽ gợi vẻ kiêu sa, vững chãi; Vì vậy, bản dịch tuy sát với phiên âm nhưng chưa thể hiện rõ khí thế hào hùng của thời đại.
Tác giả đã khắc họa hình tượng nhân vật trữ tình anh hùng trong không gian rộng dài của đất nước trải dài đến “mấy mùa thu”. Trong đoạn thơ của Phạm Ngũ Lão miêu tả hình ảnh người anh hùng cầm giáo vượt sông, trấn thủ non sông, tư thế ấy còn được đặt trong một không gian rộng lớn, thời gian tưởng như vô tận nên hình ảnh người anh hùng càng lớn lao, lớn hơn. Câu thơ cũng ca ngợi lòng kiên trung của người anh hùng. Người anh hùng cầm ngang ngọn giáo với tư thế vững vàng bao nhiêu năm đã thể hiện sự bền bỉ trong đấu tranh cũng như lòng yêu nước, quyết tâm bảo vệ biên cương, vùng biên cương trước ách xâm lăng của giặc ngoại xâm.
Hình ảnh quân đội nhà Trần được thể hiện rõ nét qua từ “ba quân” để chỉ đội quân của nhà Trần và cũng tượng trưng cho sức mạnh của quân đội, một đội quân có “tinh thần làng” – nuốt chửng trâu hay vượt qua cả tinh tú. trên bầu trời. Câu thơ không miêu tả cụ thể sức mạnh ấy mà có xu hướng gợi lên sức mạnh, khí phách, hào khí của cả ba mảnh ghép, và cái đà này còn được ví như “hổ phụ” ngang với hổ hay còn gọi là linh. bay vút lên bầu trời, vượt qua cả ngôi sao Kim Ngưu. Ở đây, tác giả sử dụng nghệ thuật so sánh để vừa chỉ ra sức mạnh của cả ba quân vừa khái quát sức mạnh ý thức của đội quân mang tinh thần Đông A.
Tương tự như hình ảnh nhân vật trữ tình trở nên rực rỡ trước ba quân cờ, ba quân cờ càng mạnh mẽ, hào hùng trước tư thế mạnh mẽ, hào hùng của cá nhân. Đó là sự phối hợp tuyệt vời giữa cái riêng và cái chung, cũng là sản phẩm của tinh thần Đông A. Tương tự hai câu thơ mang âm hưởng hào hùng, giọng thơ khỏe khoắn, nghệ thuật gợi nhiều hơn tả, hình ảnh kì vĩ. . Sử thi đã khắc họa rõ nét hình ảnh nhân vật trữ tình là vị tướng tài đứng hiên ngang giữa không khí hào hùng của thời đại.
Nếu như hai câu thơ đầu là hình ảnh nhân vật trữ tình là một tráng sĩ, dũng mãnh của nhà Trần thì ở câu thơ thứ ba, nhịp thơ như chậm lại nhường chỗ cho hình ảnh một vị tướng đang muốn trận đánh. Đánh đuổi giặc ngoại xâm, đó cũng là ý chí của người anh hùng:
“Nam nhi liễu danh tiếng tả Tu nghe thuyết Vu Hầu”.
Dịch thơ
(Danh tiếng của người đàn ông vẫn còn trong nợ. Anh ta xấu hổ khi nghe câu chuyện của Hầu tước)
Theo quan niệm của Nho giáo, con trai khi sinh ra phải có chí làm nên công danh, sự nghiệp để lại tiếng tốt cho muôn đời. Cái danh đó được coi như cái nợ phải trả ở đời và đây là một quan niệm sống tích cực vừa mang tư tưởng trung đại vừa mang ý thức dân tộc, trong đó có sự thống nhất giữa danh riêng và danh. dân tộc, quốc gia là sự nghiệp lớn cứu dân, cứu nước.
Quan niệm này khuyến khích con người từ bỏ những thói hư tật xấu để được trời đất lưu truyền. Con trai chưa trả xong nợ công sẽ mang tâm trạng phiền muộn. Chữ “nợ” được hiểu là trách nhiệm với vua với nước, với triều đình với quốc gia, nghĩa là người con nhất định phải làm rạng danh mình, phải có trách nhiệm bảo vệ nền độc lập, là quốc sự. . Gia đình có ngoại xâm. Câu thơ đã thôi thúc mọi người phải có trách nhiệm và nghĩa vụ đối với dân tộc. Đây không phải là ý riêng của nhà thơ mà là tư tưởng của thời đại phong kiến lúc bấy giờ, từ đó tạo nên khí thế hào hùng của dân tộc.
Đặc biệt là nỗi lòng của nhân vật trữ tình được thể hiện rõ nét qua từ “thẹn thùng”, anh bẽn lẽn khi nghe mọi người kể chuyện Vũ Hầu. Tương tự như vậy, có thể thấy Phạm Ngũ Lão là người có tài, có công lớn nhưng ông vẫn “e dè” thể hiện mình là một vị tướng tài một lòng vì dân vì nước. Cũng có thể thấy quan niệm này trong tư tưởng thơ văn của Nguyễn Công Trứ:
Chí là con của Nam, Bắc, Tây, Đông. Cho bơi lội trong bốn bể.
Có thể thấy, hai vị quan tuy ở hai thời đại khác nhau, bối cảnh khác nhau nhưng đối với đấng mày râu thì “ý chí” luôn quan trọng nhất, nhất là trong hoàn cảnh đất nước có chiến tranh.
Tương tự như một bài thơ với những hình ảnh hùng tráng, phù hợp để thể hiện khí thế hào hùng của thời đại, khát vọng và quyết tâm của người anh hùng, cùng với thể thơ tứ ngôn ngắn gọn, giọng điệu ngắn gọn mà hào hùng. chặt chẽ, ngắn gọn, có bút pháp gợi hình điểm xuyết một vài chi tiết có sức gợi cao, gợi cảm đã góp phần thể hiện lý tưởng cao đẹp của danh tướng Phạm Ngũ Lão – vị tướng tài có đại tài. hết lòng vì dân vì nước, đồng thời đánh dấu một giai đoạn lịch sử đáng tự hào của dân tộc, vừa thể hiện vẻ đẹp của nhân vật trữ tình với khí phách hiên ngang, kiên cường vừa là vẻ đẹp của con người. cả người sát Trần.
Đoạn thơ kết thúc nhưng vẻ đẹp của nhân vật trữ tình và khí phách anh hùng Đông A thì còn mãi trong lòng người đọc. Qua đó tạo điều kiện cho thế hệ trẻ hôm nay hiểu thêm về lịch sử vàng son của đất nước và tích cực phấn đấu học tập, rèn luyện để phục vụ Tổ quốc.
——-HẾT——-
Tự thú không chỉ thể hiện hoài bão, khát khao công danh của Phạm Ngũ Lão mà còn thể hiện lòng dũng cảm, nghĩa khí mạnh mẽ của những trang nam nhi thời Trần. Để hiểu thêm về bài thơ Thuật Hoài (Kho tàng trong lòng), bên cạnh bài văn mẫu trên, các em có thể tìm hiểu Thêm: Hình tượng trang nam nhi trong bài thơ Thuật Hoài (Tỏ lòng tin) Phạm Ngũ Lão, Vẻ đẹp hình tượng của nhân vật trữ tình trong bài Tự sự lòng mình, Cảm nhận khí phách hào khí Đông A thời Trần qua bài Tự sự lòng mình, tìm hiểu bài Tự sự lòng mình để làm sáng tỏ nhận định: Lời tự sự khắc họa vẻ đẹp của một con người cường tráng. , lý tưởng…
Bản quyền bài viết thuộc về trường THPT TP Sóc Trăng. Mọi sao chép đều là gian lận!
Nguồn chia sẻ: Trường Cmm.edu.vn (thptsoctrang.edu.vn)